Frjáls verslun - 01.03.2008, Blaðsíða 24

24 F R J Á L S V E R S L U N • 3 . T B L . 2 0 0 8
Forsíðugrein
6. Hversu sterkir eru íslensku bankarnir?
a. Eiginfjárstaðan?
b. Lausafjárstaðan?
c. Þolpróf Fjármálaeftirlitsins?
d. Einkunnir erlendra matsfyrirtækja?
Eiginfjárstaða banka á Íslandi er sterk, og almennt
séð eru lánasöfn góð. Matsfyrirtæki hafa farið illa
með banka með þeim hringlandahætti sem hefur
átt sér stað síðustu 16 mánuði.
7. Hvað er helst að óttast í íslensku fjármála-
lífi á næstu mánuðum? Er komið að örlaga-
stundinni?
Krónan veikist dag frá degi. Vextir eru 15,5 % og verðbólga 10%,
þetta er eitthvað sem við getum ekki búið við. Það er ljóst að innlend
fyrirtæki gætu farið að lenda í vandræðum og þar með eykst hætta á
afskriftum hjá bönkum sem síðar getur leitt af sér vandræði við end-
urfjármögnun banka.
8. Hvað veldur hinum ótrúlega áhuga erlendra fjölmiðla og banka
á örríkinu Íslandi?
Hér á landi starfa alþjóðleg fyrirtæki sem hafa vaxið hratt á skömmum
tíma og njóta virðingar á alþjóðavettvangi. Auðvitað vekur það athygli
erlendis þegar mörg slík fyrirtæki koma frá þessu litla landi, sem telur
aðeins rösklega 300 þúsund manns. Þá ber líka að hafa í huga, að
mjög margir vogunarsjóðir hagnast á því að landið sé talað niður, það
eykur á fréttaflæði.
9. Erlendir lánveitendur vilja vita hverjir muni koma íslensku bönk-
unum til aðstoðar ef í harðbakkann slær. Hvað þarf eiginlega að
gera og hverja þarf að nefna til sögunnar svo að erlendir lánveit-
endur róist?
Að stjórnvöld móti trúverðuga stefnu til framtíðar og lýsi því yfir að
þau sækist eftir viðræðum um aðild að Evrópusambandinu og mynt-
bandalagi Evrópu núna.
10. Hversu mikilvægar eru yfirlýsingar Geirs H. Haarde og
Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur um að ríkið muni koma íslensku
bönkunum til aðstoðar, t.d. með kaupum á
skuldabréfum?
Þær eru mikilvægar, en það þarf að móta stefnuna
til framtíðar. Við getum ekki búið við skyndi-
lausnir í þessum efnum.
11. Á sú gagnrýni rétt á sér að bankarnir hafi
sjálfir, með stórfelldum kaupum á erlendum
gjaldeyri til að verja eiginfjárstöðu sína gagnvart veikingu krón-
unnar, í raun tekið stöðu gegn krónunni og stuðlað þannig að
veikingu krónunnar?
Bankarnir verða að svara því sjálfir.
12. Hvernig er best að styrkja og breikka bakland íslenska
bankakerfisins?
Með því að ganga í Evrópusambandið og taka upp evruna.
13. Hversu sterkt er bakland íslensku bankanna í rauninni til að
takast á við vandann?
Undirliggjandi rekstur bankanna er traustur.
Hins vegar er mörgu ábótavant þegar kemur
að ytra umhverfi. Með stærra myntkerfi yrði sá
vandi hins vegar úr sögunni.
14. Bandaríski fjárfestingarbankinn Merill
Lynch leggur til að íslenska ríkið kaupi hluta
af skuldabréfum bankanna, sem nú eru á eftirmarkaði, til að slá
á móðursýkina. Ertu sammála þessu mati bankans?
Það er ein leið. Þegar kreppti að í Svíþjóð í kringum 1990 tók ríkið
lán og lagði í banka á vöxtum til að skapa fjárflæði. Þegar kreppti að í
Hong Kong keypti ríkið hlutabréf á markaði í fyrirtækjum til að sýna
trú á viðskiptalífinu.
15. Merrill Lynch telur einnig að vandamál íslensku bankanna
liggi í fjármagnsflæði og segir markaðinn hafa áhyggjur af því að
viðskiptavinir taki út innlán sín í stórum stíl á næstunni?
Ég hef ekki trú á því.
16. Hver er helsti ávinningurinn undir þessum kringumstæðum af
samstarfi Seðlabanka Íslands við seðlabankana á hinum Norð-
urlöndunum?
Sagði ekki Geir H. Haarde forsætisráðherra á ársfundi Seðlabank-
ans á dögunum, að skynsamlegt væri að ræða við aðra seðlabanka í
þeim löndum sem íslensku viðskiptabankarnir eru umsvifamiklir í og
komast að samkomulagi um sameiginlegar varnir og tryggingar ef í
harðbakkann slær? Ég tek undir þessi orð forsætisráðherra.
17. Heildareignir bankanna voru í árslok um 12.000 milljarðar
króna sem er um tíföld landsframleiðsla Íslendinga. Eignir bank-
anna eru um 20 sinnum meiri en það sem íslenska ríkið veltir. Er
ríkið skv. þessu í stakk búið til að koma til aðstoðar?
Ef við förum að ráði forsætisráðherra á ársfundi Seðlabankans og ég
nefndi hér á undan, þá tel ég svo vera. Gleymum
því ekki að mikið af þessum 12.000 milljörðum
eru eignir á erlendri grundu.
18. Um 100 milljarðar króna í erlendum lánum
gjaldfalla í hverjum mánuði en gjaldeyrisforð-
inn er aðeins um 200 milljarðar. Hversu stór
þyrfti gjaldeyrisforðinn helst að vera – svo að
vel ætti að vera?
Þarf hann ekki að vera a.m.k. jafnstór og erlendar skammtímaskuldir
bankanna?
Gleymum því ekki að
mikið af þessum 12.000
milljörðum bankanna eru
eignir á erlendri grundu.
Mjög margir vogunar-
sjóðir hagnast á því að
landið sé talað niður, það
eykur á fréttaflæði.