Tímarit Máls og menningar - 01.12.1945, Blaðsíða 27

VERKEFNI ÍSLENZKRA FRÆÐA
207
söfnum Joar sem helzt mætti búast við áhugasemi um þessi efni. Þetta
yrði þá eins konar bráðabirgðaútgáfa, sem einlægt inætti fullgera
parta úr og gefa út á prent þegar ástæður þættu til. Við bókmennta-
rannsóknir yrði þetta stórfelld framför hjá því sem verið hefur. Og
nú þegar í ráði er að semja mikla íslenzka orðabók sem taki yfir
málið frá miðri 16. öld til vorra daga, er ekki aðeins æskilegt heldur
brýn nauðsyn að rit þessara alda séu til handbær í einhverjum text-
um sem unnt sé að vitna til og orðtaka.
Ef einhver skriður ætti að komast á verk sem þetta, yrði vel fær
maður að geta gefið sig að því heill og óskiptur. Hann yrði vitanlega
að vera fluglæs á hvers konar skrift, hafa glöggt auga fyrir staf-
setningu og vera fullkunnandi í öllum þeim vinnubrögðum sem
þarna þyrfti til. Hann ætti að hafa alla yfirumsjón og endurskoða
hvert einstakt verk er unnið væri, en jafnframt yrði hann að hafa fé
til umráða til að launa aðstoðarmönnum. Undir leiðsögn hans ætti
að fara fram sífelld starfsemi til að bræða og skíra málminn úr
námum íslenzkra handritasafna og gera hann nothæfan. Það væri
ekki ónýtt æfingarverk íslenzkunemendum háskólans að fá einhver
kvæði eða rímur eða önnur rit til að gera úr garði og færa í lag
eftir öllum handritum, vinna verkið undir eftirliti sérfróðs manns
og eiga þar á ofan von á einhverri þóknun að launum.
En einsætt væri að stefna að því að sumt úr þessum bókmenntum
yrði prentað hið bráðasta. Því verður ekki unað til lengdar að eiga
ekki heildarútgáfur helztu höfunda, eins og t. d. séra Einars Sigurðs-
sonar, séra Ólafs á Söndum, séra Hallgríms Péturssonar, séra Stefáns
Ölafssonar, séra Gunnars Pálssonar, Eggerts Ólafssonar. Rit sumra
þessara skálda hafa að vísu verið prentuð, en þær útgáfur eru í alla
staði ófullnægjandi og að sumu leyti mjög villandi, t. d. útgáfa
Stefánskvæða, sem inniheldur margt sem séra Stefán á sannarlega
enga hlutdeild í. Við þurfum Iíka endilega að eignast á prenti úrval
íslenzkra kvæða frá 16.—18. öld. Það sem mestu máli skiptir er að
einhvers staðar verði hafizt handa og ísinn brotinn, því að þá verð-
ur jafnan auðveldara að halda áfram á eftir. Auðvitað fást verk eins
og þau sem hér er um að ræða ekki unnin án fjárframlaga. Það
hlýtur að kosta peninga að eiga menningararf frá liðnum öldum,
vilji menn ekki láta það óorð á sér sitja að þeir geymi hans eins og