Tímarit Máls og menningar - 01.06.1950, Blaðsíða 167

UMSAGNIR UM BÆKUR
157
sínu í þessum þremur bindum eru tíu
sögur, sumar þýðingar, aðrar frum-
samdar hér á landi. Allar hafa þær
verið prentaðar áður, og flestar í und-
irstöðuútgáfum. Utgefandinn, Bjarni
Vilhjálmsson, hefur tekið þann kost að
fara allsstaðar eftir eldri útgáfum, eins
þar sem vitað er að þær séu ófull-
komnar. Æskilegra væri þó að prenta
heldur textann eftir einu sæmilegu
handriti — jafnvel þótt ekki sé kostur
á neinni handritarannsókn — en að
fara eftir útgáfu, sem eins víst er að
sé full af villum. Það er ekki ýkja
miklu meiri fyrirhöfn fyrir útgefanda,
en stórum meiri trygging lesandanum
fvrir góðum texta, og auk þess fengur
fræðimönnum. Væri. betur að sá hátt-
ur yrði á hafður framvegis ef fram-
hald verður á þessari útgáfu. Enda er
enginn skortur á óprentuðum riddara-
sögum sem gaman væri að fá á prent.
Utgáfan er hin snotrasta að ytra
útliti, en prófarkalestur mætti vera
betri, a. m. k. á sumum köflnm. Sam-
anburður á víð og dreif við texta sem
prentað hefur verið eftir hefur leitt í
Ijós að víðast hvar er útgáfan góð, en
smávillur koma fyrir öðru hverju.
Slæmar villur hef ég ekki rekizt á nema
í Bevers sögu (I. bd.). Skulu hér nefnd
þaðan fáein dæmi: Bls. 337 1. 8—9, á
eftir orðunum „Augun voru stór og
svört“, hefur fallið niður: „sem ketil-
botn. Tenn hafði hann sem villigölt-
ur. Munnurinn var mjög víður,“ — Bls.
375 1. 11, á eftir orðunum „riðu til
Munbrak", vantar: „farandi ákaflega
báði dag og nótt, þar til er þeir komu
í Munbrak". Bls. 316 1. 7 stendur
„hann hefir mig hræðilega svikið", á
að vera hœðilega. Bls. 362 1. 6 „fjöru-
tigi“ les sextigi. — Fleira mætti telja,
þó að hér verði staðar numið. Ekki
dugir að slaka á vandvirkni þó að um
alþýðlega lestrarútgáfu sé að ræða, og
í safnriti eins og þessu er hroðvirkni
í prófarkalestri óhæf.
Utgefandi hefur tekið þann kost að
prenta alla textana með nútímastaf-
setningu, og sé ég ekkert við það að
athuga í útgáfu eins og þessari. Sög-
urnar eru mjög misgamlar, svo að eng-
in ein samræming fom hefði getað átt
vel við alla textana. Vitanlega getur
orkað tvímælis um samræmingu vissra
crðmynda, og væri æskilegt að íslenzk-
ir útgefendur kæmu sér niður á fastari
reglur um það efni en hingað til hefur
komið í ljós í samræmdum útgáfum.
— Orðaskýringar eru við hvert hindi,
og þó að þær séu ekki margar, eru
þær til mikils stuðnings þeim lesendum
sem eru lítt kunnugir þessari grein
bókmennta.
Framan við fyrsta bindi hefur út-
gefandi skrifað stutt en greinargott
yfirlit um riddarasögur, og auk þess
ritað nokkur orð um hverja sögu, fyrir-
myndir hennar og eldri útgáfur.
Vonandi verður útgáfunni haldið
áfram, því að á þessu sviði er um auð-
ugan garð að gresja. Ef íslenzkir les-
endur kunna enn að meta riddarasögur
ætti að vera vandalaust að margfalda
þá bindatölu sem út er komin.
J. B.
Sigurd Hoel:
„A örlagastundu".
Þýðendur: L. Jóh. og J. Sig.
Prentsmiðja Austurlands.
Seyðisfirði 1949.
Þegar þjóðir standa andspænis hættu
eða tvísýnu, er almennt búizt við, að