Tímarit Máls og menningar - 01.03.1954, Blaðsíða 81

VOLAÐS VERA
71
nefnilega listamaður. Stundum segir hann það upphátt við sjálfan sig
til þess að muna það betur. Hann er listmálari af guðs náð, veit hann
vel. Allt leggur hann á sig fyrir listina, köllun sína; allt þetta, hungur,
einveru, kulda, skilningsskort annarra, og kæruleysi þeirra sem hann
er upp á kominn. Er hægt að krefjast nokkurs umfram það?
Æðið er runnið af honum. Orlítið hefur honum hlýnað við þetta
snögga viðbragð; og hann er ekki svangur. Hann rís á fætur og horfir
út um gluggann. Það er stormur úti. Og myrkur. En ekki er setzt að
með hríð. Ekki ennþá....
4.
En hvers vegna er hann að hugsa um hvort setjist að með hríð? Eins
og honum megi ekki vera öldungis sama þótt fenni! Nei. Það er honum
ekki. Hann tekur viðbragð, keyrir loðhúfu á skallann, spennir hana
undir hökuna, skelfur og tvístígur, nýr hendurnar í gríð og erg til þess
að verða fær um að hneppa að sér yfirhöfninni; skreiðist svo út úr
húsinu. Hann veit af einþumluðum vettling á bita yfir skellihurðinni.
Og hann þreifar eftir honum í leiðinni og dregur hann á vinstri hönd-
ina. Þá hægri setur hann í vasann. Þannig útbúinn leggur hann af stað
út í vetrarnóttina. Allur óróleiki er horfinn úr fasi hans. Hann hvessir
brún. Nú er það seiglan. (Seiglan á að duga honum. Og ef hún dugar
ekki — þá það. Þá finnst hann bara dauður milli bæja, fyrr eða síðar;
því að einhvern tíma hlýtur að reka að því, að menn fari að grennslast
eftir líðan einbúans undir Stormsveip. Þá hefur hann dáið fyrir listina.
látið lífið fyrir köllunina; og ekki er það svosem ljótt afspurnar. Þá
segja þeir kannske fyrir sunnan: Hann var nú meiri listamaður en al-
mennt var talið. Eða: Hann var óneitanlega snillingur, fórnfús og ötull
í leit sinni; og sjálfstæður).
Nú blæs af norðaustri beint í fang mannsins. En það er ekki ofanhríð,
heldur skefur framan í hann og blindar hann. Einhversstaðar fyrir ofan
snjóskýin er tungl á ferðinni. Skýin þeysa í fylkingum. Það eru bleikir
hestar. Og þeir nálgast. Þeir fara nær og nær jörðu. Það er slíkur hraði
sem hann hefur verið að reyna að túlka i myndum sínum. Nú fær hann
þetta í fangið. Þessi slétta milli bæjanna, og fjöllin handan við, og
himinninn, og svo allt hitt, sem listamaðurinn eykur við úr heimi hins