Tímarit Máls og menningar - 01.03.1956, Blaðsíða 96

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
söngvana í nokkurs konar órímuð ljóð, en
gerir sér far um að halda blæ frumkvæð-
anna. Eru þýðingar hans blæfagrar, en mik-
ils er á ljóð vant, er vant er fasts forms og
ríms. Ætlun mín er sú, að höfundur bókar-
innar hefði komizt lengra en hann gerir í
því að líkja eftir frumkvæðunum, ef hann
hefði sett sér það mark og lagt sig meir
fram. Þykir mér hin fagra lokavísa bókar-
innar, sem fullnægir öllum íslenzkum brag-
reglum, benda til þess:
Við brottför þína brugðu f jöllin lit,
og blámi himins varð að mistri gráu,
en ilmur hvarf af grænni smáragrund,
því aldrei framar fer ég þín á vit
í fremsta hvamminn, þar sem
blómin smáu
þoldu önn við okkar fyrsta fund.
Sýnishorn írskra kvæða, er hann hefir birt
áður á öðrum stöðum, staðfesta og þessa
ætlun mína.
Auðsætt er, að höfundur leggur mesta
stund á hina fagurfræðilegu hlið bókarinn-
ar. Hann ritar hreint og fallegt mál og
efnisvalið er gert með skáldleg sjónarmið
fyrir augum. Söngvaþýðingamar em marg-
ar gullfallegar, þótt órímaðar séu. Þegar
þessa sjónarmiðs er gætt, virðast hlutföllin
milli sögu og skáldskapar vera nær réttu
hófi. En ég hefði fyrir mitt leyti kosið meira
af hvorutveggja. Þessi bók Hermanns um
Suðureyjar er of lítil. Hér hefir hann að-
eins gefið oss smjörþefinn af miklu og góðu
efni, kveikt forvitnina, en ekki svalað henni
nema að litlu leyti. Kannske hefir liann
fundið þetta bezt sjálfur og af því stafi hin-
ar endurteknu afsakanir hans fyrir það að
liafa skrifað þessa bók, afsakanir, sem eru
öldungis óþarfar og ekki lausar við að vera
móðgandi við lesendur, ef ekki á þá að kalla
þær broslegar. Nei, höfundur þarf sízt að
afsaka þessa bók. Hún er prýðiverk, það
sem hún nær. En ég vildi óska þess að mega,
áður mörg ár líða, sjá frá hendi Hermanns
Pálssonar stóra bók um Suðureyjar, þar
sem víðtæk þekking hans og skáldlegir
hæfileikar fengju notið sín á víðum grund-
velli.
Bókin er prentuð í Prentverki Odds
Bjömssonar, einkar snotur að ytra frá-
gangi. Nokkrar myndir frá Suðureyjum
prýða bókina.
Guðni Jónsson.
Hannes Pétursson:
Kvæðabók
Heimskringla 1955.
AÐ sætir miklum tíðindum með lítilli en
ljóðelskri þjóð, þegar fullþroskað og
stórbrotið skáld kemur formálalaust inn í
bókmenntimar. Sem betur fer gerast þvílík
æfintýri endmm og eins. Hlýnaði ekki mörg-
um Islendingi um hjartað við lestur kvæð-
anna í fyrstu bók Einars Benediktssonar, á
ámnum þegar nítjánda öldin var að kveðja?
Hleypir skeiði hörðu / halur yfir ísa. /
Glymja jám við jörðu, / jakar í spori rísa.
Og svo kom tuttugasta öldin með „Söngva
förumannsins", „Svartar fjaðrir" og fleira
og fleira, og guð má vita, hvað hún tínir upp
úr pokanum á allri sinni löngu leið. Verst,
að maður verður annaðhvort dauður eða
kalkaður um það bil sem hún hefir lokið
sér af.
Grunur lék á, að nýtt góðskáld væri á
næsta leiti, áður en „Kvæðabók" Hannesar
Péturssonar kom út. Menn höfðtt séð all-
snotrum kvæðum bregða fyrir í tímaritum,
sumum mjög eftirtektarverðum, en þá sögu
er bezt að segja eins og hún gekk, að fæstir
munu hafa áttað sig á því, hvað í vændum
var, og samt eru nokkur kvæðanna, sem
birzt höfðu, meðal hinna beztu í bókinni.
Ég held ég viti, hvernig á þessu stendur, og
skal koma að því síðar.
86