Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1956, Blaðsíða 106

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1956, Blaðsíða 106
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR lega staðreynd. Þegar haft er í huga að hér er átt við skáld smæstu þjóðar heimsins, höfund sem ritar á tungu sem í hæsta lagi hundrað og áttatíu þúsundir skilja af tug- miljónum læsra íbúa heimsins, verður þetta lygasögu líkast. Sænski Laxnessþýðandinn og bókmennta- fræðingurinn Peter Hallberg er, eins og kunnugt er, að rita tveggja binda verk um skáldskap og ævi Halldórs Laxness. Og um það leyti sem Halldór hlaut bókmennta- verðlaun Nóbels, kom út í Noregi bók um skáldskap hans — bók sem „upphaflega var rituð sem aðalverkefni við embættispróf", eins og segir í formála. Ivar Eskeland, höf- undur bókarinnar, mun vera ungur bók- menntafræðingur, og — samkvæmt þeim upplýsingum sem ég hef fengið — einn fær- asti íslenzkumaður í Noregi, núlifandi. Það er skemmst frá að segja að það er mikill fengur að bók hans. Eskeland hefur greinilega lagt mikla vinnu í að kynna sér allt sem að verkefninu laut, viðað að sér þekkingu úr ýmsum áttum, bæði um sögu íslendinga sem nauðsynlegan bakgrunn skáldsagna Halldórs, og eins allt sem ritað hefur verið um skáldverkin sjálf, auk þess sem hann hefur að sjálfsögðu lesið allar bækur hans, stórar sem smáar, niður í kjöl- inn. Markmið Eskelands er — eins og undir- titillinn ber með sér — að leita að mannin- um bak við skáldskapinn og þeim siðgæðis- legu sjónarmiðum sem eru aflgjafi hans, fremur en að beina kastljósinu að tæknileg- um atriðum eins og stíl og listformi. Með því að velja sér þetta markmið umfram önn- ur, hefur Eskeland tekizt að þjappa efninu til heildar um sjálfan kjarnann í skáldskap Halldórs: við sjáum hiifundinn og verk hans í einni sjónhendingu, ef svo má segja, án þess neitt beri á milli. Bók hans er ekki meira en tíu arkir, og þó saknar aðdáandi Halldórs einskis af því sem honum finnst máli skipta. Þvert á móti: Ég held að mynd hans hafi aldrei verið dregin jafn skýrt. Brautryðjandaverk Peters Hallbergs er að sjálfsögðu ítarlegra, unnið af vísindalegri nákvæmni. Hallberg leitast við að safna á einn stað öllu sem hugsanlegt er að geti veitt upplýsingar um þróunarsögu Halldórs sem skálds, varðveitt hverja hugsveiflu hans frá gleymsku. Bók hans verður gagnmerk heimild fyrir bókmenntafræðinga en tæp- lega alþýðulesning: aukaatriðin vilja glepja. Bók Eskelands er hinsvegar hnitmið- uð og einföld. Með næmum skilningi á innstu kvikunni í skáldskap Halldórs bend- ir hann á þá eiginleika sem mestu máli skipta, og gerir það þannig að lesandinn lokar bókinni þakklátum huga. Meðan við íslendingar eigum ekki sjálfir fullgildar bókmenntir um skáldskap Hall- dórs Kiljans Laxness á þessi bók ívars Eskelands brýnt erindi við okkur. Hannes Sigfússon. 96
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.