Tímarit Máls og menningar - 01.07.1957, Qupperneq 98
íslenzkar bókmenntir erlendis
Isænska tímaritinu Upptakt, 1. hefti ’57,
— en það er málgagn ungra höfunda og
gefið út hjá Bonnier — eru þýðingar á ljóð-
um sex íslenzkra skálda, sem frú Ariane
Wahlgren hefur snarað á sænsku. Frú
Wahlgren hefur tvívegis komið hingað til
lands og hefur mikinn áhuga á íslenzkum
ljóðum. Hún mun þegar hafa þýtt allmörg
kvæði á sænsku og hafa fáein þeirra birzt í
tímaritum og blöðum, t. d. Unglingurinn í
skóginum eftir Laxness, sem kom í Bon-
niers Litterara Magasin fyrir tveim árum.
Auk þess hefur frúin þýtt heila Ijóðabók,
Þorpið eftir Jón úr Vör, sem nú fyrir
skömmu er komin út hjá Tidens Förlag í
Stokkhólmi.
í fyrrnefndu hefti Upptakts eru ljóð eftir
þessa höfunda: Jóhann Jónsson (Söknuð-
ur), Stein Steinarr (Sjálfsmynd, Passíu-
sálmur nr. 51, í sólhvítu ljósi, Mazurka eft-
ir Chopin), Jón úr Vör (Ólafur Blíðan),
■ Jón Óskar (Varið ykkur hermenn, Bros í
myrkri), Stefán Hörð Grímsson (Vetrardag-
ur), og Ifannes Sigfússon (annar og þriðji
þáttur Dymbilvöku).
Einn af ritstjórum tímaritsins, Göran
Palm, skrifar sérstaklega um Dymbilvöku
og gerir tilraun til að skýra efni hennar og
byggingu. Fer grein hans hér á eftir í laus-
legri þýðingu:
UM DYMBILVÖKU
Dymhilvaka Hannesar Sigfússonar, sem
óstytt myndi fylla ellefu síður í Upptakt, er
að anda og myndbyggingu — en sjaldan í
beinni ræðu — hrollvekjandi mannlífslýs-
ing, þar sem myrkur og mold skáka himni
og ljósi. Teikn steingervingar og dauða eru
hér næstum eins áberandi og í sænsku Ijóði
svipaðrar tegundar, Röster under jorden
eftir Gunnar Ekelöf. Þessi tvö ljóð niinna
raunar livort á annað einnig í formi og stíl-
tækni:
IJver er ég? Hvaða högg í eyrum bylja?
Vofeifleg! Veiztu: það er hjarta mitt.
Kólfurinn sló. Tólf? Já tíminn líður.
Yms persónuleg sérkenni, svo sem hjart-
að sem slær í steini, draugsleg andlit sem
birtast og hverfa, koma fyrir í báðum Ijóð-
unum. Samanburðurinn gæti raunar gefið í
skyn að við hefðum hér fyrir framan okkur
stórbrotið norrænt ljóð, víðfeðmt að efni og
myndbyggingu, margslungið (rikt varierad)
í formi.
Fyrsti þáttur ljóðsins kynnir okkur and-
vaka mann, sem í skuggalegu umhverfi
reynir að átta sig á örlögum sínum. Hann
svipast eftir leiðarstjörnu í hug sér og í
náttmyrkrinu og dreymir fánýta drauma
um horfna ást, um glataða trú. Ókunnur
gestur segir honum frá „vofunum“ sem
„veiða mannleg hjörtu" og hafa lagt net sín
við dyr hans. Meðan vatnið stígur vakir
hann einn, í vaxandi angist, lamaður af
þreytu, án þess að vera fær um að aðhafast
neitt.
Þeir tveir þættir ljóðsins, sem hér birtast
í þýðingu, gera frekari skil tveim megin-
stefjum þess hroll-rómantíska efnis. Ég-
176