Tímarit Máls og menningar - 01.12.1957, Blaðsíða 100

TIMARIT MALS OG MENNINGAR
Oona geymÍT meira af sannri vizka í litla-
jingri sínum en ég kemst nokkurn tíma
yfir. Eg er að verða 63 ára, ég er 36 árum
eldri en hún, en hán er svo þroskuð að ég
jinn sárt til þess hvað ég er rustalegur.
Konan mín hejur veitt mér níu mjög gœfu-
söm ár. Það hejur gert mig einhvern ham-
ingusamasta mann í heimi að komust í
kynni við gœjuna á mínum aldri.
Við eigum fjögur börn. Eg er til þess
skapaður að hafa jjölskyldu í kringum mig.
Aður var ég oft svo taugaspenntur, að ég
gat rokið upp og veinað af ofsa ef eldspýtna-
stokkur datt á gólfið. En þegar ég kem heim
núna eftir langan og strangan vinnudag,
má yngsta barnið gráta, eldri börnin mega
hlaupa um húsið hlœjandi og hrópandi og
konan má atýrða þau; ég segi aðeins: Guði
sé lof, nú er ég aftur kominn heim!
Um þessar mundir, þegar Chaplín naut
svona fullkominnar gæfu í fölskyldulífi sínu
og átti við svo algerar ofsóknir að búa í op-
inberu lífi sínu i Bandaríkjunum, óskaði
bann þess í tilefni af 63 ára afmæli sínu
að senda persónulega kveðju til Frakklands
og hafði þá einkum í huga franska kvik-
myndalist sem átti í vök að verjast vegna
ódrengilegrar samkeppni bandarískrar
stóriðju:
Menntað fólk um heim allan á Frakk-
landi skuld að gjalda fyrir frelsisanda þess,
vitsmuni og list.
Er ég hylli Frakkland sem „annað föður-
land“ mitt, hlýt ég sérstaklega að hylla
franska kvikmyndalist og höfunda hennar.
Tilfinningar mínar í garð Frakklands eru
þeim mun hjartanlegri og innilegri sem ég
hef franskt blóð í œðum. Auk þess hef ég
lœrt mikið af hinum fyrstu meisturum kvilc-
myndanna, einkum Max Linder, sem var
brautryðjandi í skopmyndagerð.
Þess vegna koma hinir langvinnu örðug-
leikar franskrar kvikmyndagerðar persónu-
lega við mig og valda mér djúpum áhyggj-
um. Frönsk kvikmyndalist verður enn sem
jyrr að lifa óháð og gagnsýrð af lifsfjöri.
Franska þjóðin verður að bjarga henni.
Það er skylda hennar við sjálfa sig, við
listamenn og starjsmenn kvikmyndaiðnað-
arins. Það er einnig skylda hennar við allt
mannkyn. Eg er sannfœrður um að franska
þjóðin mun ekki víkjast undan þeirri
skyldu. Hugrekki hennar og vitsmunir hafa
áður gert henni kleift að vinna bug á mörg-
um örðugleikum, þegar réttlæti og frelsi
voru í húfi.
Það er ósk mín til Frakklands að senn
muni draga úr samkeppni lélegra erlendra
mynda. Hér í Hollywood er að harðna í ári
hjá þessum vélvœddu félögum, sem fram-
leiða kvikmyndir á sama hátt og pylsuvél
spýr úr sér pylsum. Síðustu fimm árin hef-
ur framleiðslukostnaðurinn þrefaldazt. Auk
þess gerir sívaxandi samkeppni frá sjón-
varpinu vart við sig. Milljónir Bandaríkja-
manna vilja ekki lengur sóa jé til að sjá
þessar ómerkilegu myndir, sem apa hver
eftir annarri. Eg býst við að þeim fari nú
að fœkka.
Eg vona að listamenn franskra kvik-
mynda muni með aðstoð frönsku þjóðarinn-
ar halda tryggð við það arfhelga listrœna
hugrekki og sjálfstœði, sem hefur fœrt
þeim virðingu um allan heim. Ég fagna
endurreisn franskrar kvikmyndalistar ...
I viðtalinu, sem fylgdi þessari athyglis-
verðu yfirlýsingu, sagði Chaplín að hann
hefði í hyggju að koma til Evrópu árið
1952:
Þegar ég er búinn að skeyta „Sviðljós“
fer ég til Englands og Frakklands. Síðan
tek ég aftur til starfa.
Með konu minni og börnum get ég verið
hamingjusamur hvar sem er. I návist þeirra
myndi mér finnast lífið fagurt, þótt við yrð-
um að búa í gripahúsi eða hjalli, ef ég get
290