Tímarit Máls og menningar - 01.12.1971, Side 37

Bylting sem ekki sér fyrir endann á
að steypa þá alla í sama mót. Borgaralegt nútímaþjóðfélag stendur jafnrétt
eftir, þótt það heimili „frjálsar ástir“ fyrir hjónaband og öll umhugsun um
viðhald kynstofnsins sé látin lönd og leið í því sambandi. Það má jafnvel
bjarga hjónabandinu með því að auðvelda fólki að fá skilnað og örva það til
að giftast aftur, en við það kæmi vel í ljós, hve hjónabandið sem slíkt er
mikilvæg stofnun. Þessar hugleiðingar leiða í Ijós svo skýrt sem verða má,
að kynlífið býr um þessar mundir yfir meiri möguleikum til þróunar í
frjálsræÖisátt en önnur svið mannlegs lífs, enda þótt það sé engan veginn
einhlítt til árangurs og hæglega megi sníða því þann stakk, að vonir okkar
um ríkari mannleg samskipti verði að engu. Ný form hlutgervingar koma nú
í ljós, sem kunna að gera frelsi í kynferðismálum að innantómu orðagjálfri.
Við verðum að hafa það hugfast, að frelsi í kynferðismálum mun ekki eitt
saman færa konum það þj óðfélagslega frelsi, sem þær keppa að, enda þótt
ríkjandi viðhorf í þeim efnum liggi betur við höggi en nokkuð annað, ef
knýja á fram umbætur á þjóðfélagslegri stöðu kvenna. Utópismi Fouriers og
Reichs er einmitt í því fólginn að álíta, að kynlífsbylting geti ein sér orðið
upphaf að almennri byltingu í frjálsræðisátt. Lenín hittir naglann á höfuðið
í athugasemd, sem beint var til Clöru Zetkin, þótt hann taki þar að vísu
nokkuö djúpt í árinni. „Það gildir einu hversu ofsafengið og byltingarkennt
frelsi við hljótum á sviði kynlífsins; slíkt frelsi verður aldrei annað en borg-
aralegt fyrirbæri. Hér er framar öllu um að ræða dægradvöl handa mennta-
stéttinni og þeim þjóðfélagshópum, er standa henni næst. Slíkt frelsi á engan
rétt á sér í flokki okkar, meðal stéttvísra baráttumanna verkalýðsstéttarinn-
ar.“ Við getum því aðeins unnið fullan sigur í frelsisbaráttu kvenna, að bar-
átta okkar miði að því að vinna bug á öllum þeim félagslegu tengslum, sem
valda áþján konunnar. Til þess að þetta megi takast, verða allir vinstrimenn
að uppræta með sér tvö sjónarmið, sem mjög hefur borið á í þeirra röðum:
Endurbótahyggju og viljahyggju.
Endurbótahyggjan kemur nú fram í því formi, að bornar eru fram kröfur
um úrbætur á afmörkuðum sviðum: Sömu laun fyrir sömu vinnu, fleiri dag-
heimili, bætta aðstöðu til endurþjálfunar o. s. frv. Eins og endurbótahyggjan
birtist okkur um þessar mundir af munni forsvarsmanna hennar er hún ger-
sneydd allri rótnæmri gagnrýni á núverandi þjóöfélagsstöðu kvenna og hún
á sér engan draum um raunverulegt frelsi þeim til handa (þótt sú hafi verið
raunin fyrrum). Endurbótahyggjan einkennist af hálfvelgju og hún leitast við
að lappa upp á núverandi ástand, þannig að hæpið er að telja hana enn
hvata til framþróunar í réttindabaráttu kvenna.
227