Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1979, Side 75

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1979, Side 75
Dymbilvaka, skáldiö í vitanum það verkefni að draga limlest lík sjómannanna upp á klettana og grafa þau í fönn þangað til vegir yrðu færir að vori („Og djúpt í snjónum voru hetj- ur heygðar“). Strandið átti sér stað eftir að kvæðið hafði verið gefið út, en ekki hefur það þótt saka. Hér er farið eftir textanum í Islenzkum Ijóðum 1944—1953 (Menn- ingarsjóður, 1958). Hannes stytti kvæðið lítið eitt og stendur allt til bóta. „Eg sem fæ ekki sofið....“ Kvæðið hefst, vökunóttin hefst, og ekki líður á löngu áður en okkur fer að gruna hvar við erum stödd. Orðin „Fast reru þeir er hafa sjóinn sótt“ (1,12) kalla fram í hugann hinn velþekkta söng Olínu Andrésdóttur: Sagt hefur það verið um Suðurnesjamenn, fast þeir sóttu sjóinn og sækja hann enn. Ólm veður og hrjóstrug strönd Reykjaness birtist aftur í lok I. hluta, þar sem skipið leitar gegnum sortann. II. og III. hluti eru innhverfari og lands- lagið er þar ekki eins íslenskt, en hið kyrra haf III. hlutans getur talist hluti af hinu upphaflega sviði. Síðan snýr IV. hluti aftur til hlutveruleikans og dregur upp í heild það umhverfi sem hinir hlutar kvæðisins hafa gefið vís- bendingar um. Vitinn er afhjúpaður fyrir augum okkar, hraunbrunnin ströndin og hafið. Þessar lýsingar vita og hafs mynda bakgrunn fyrsta sviðs kvæðisins. Landslag er eyðilegt (auðn er orðið sem notað er). Eina fólkið sem kemur inn í kvæðið (auk skáldsins) tilheyrir öðrum sviðum þess. Arstíminn er frá því seint um haust þar til snemma á vori, langur Reykjanessvetur. Snjór kemur lítið við sögu, varla kuldi heldur, en langnætti og íslensk vetr- arveður setja svip sinn á kvæðið allt. Til þessa sviðs kvæðisins telst einnig viss framvinda í tíma, fyrst hæg dægraskipti og umfram þau frekari tímalengd sem sýnd er með kvartila- skiptum tunglsins. Ef lesanda sýnist má auðvitað skoða þessa greinilegu tímaframvindu sem einbera blekkingu sem eigi sér stað á einni langri nóttu; samkvæmt sama skilningi mætti segja að vettvangur kvæðisins væri í raun og veru hugur skáldsins. Samt sem áður fylgja þessar tímabreytingar breyti- legum hugblæ kvæðisins, á hvaða sviði þess sem við mörkum þeim stað. Mestallur I. hluti lýsir hinni löngu vökunótt eða vofunótt. I 1,101 er loks bent til þess að nóttin sé að baki, og síðan líður nokkur tími: „Svo liðu 65 5 TMM
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.