Tímarit Máls og menningar - 01.03.1979, Side 137
Ádrepur Framhald af bls. 10.
um við þau lönd sósíalísk en ekki af gömlum vana né af því að borgaralegir
fjölmiðlar gera svo. En Vésteinn Lúðvíksson vill ekki kalla þessi ríki sósíalísk.
Með því sé verið, segir hann, að „læða því inn hjá fólki að sósíalismi sé sama
og kúgun“. Rétt eins og við sósíalistar losnum nokkurn tíma undan því að vera
kallaðir kúgarar af málsvörum þeirrar stéttar sem við ætlum að afnema sem
slíka! Oll ríki eru kúgunartæki, einnig sósíalíska ríkið. Ætlunarverk þess er að
afnema auðvaldsarðránið. Það er hin argasta kúgun í augum auðvaldssinna,.
raunar eina tegund kúgunar sem þeir vita af eða viðurkenna. Þess vegna mun-
um við sósíalistar ætíð liggja undir því ámæli auðvaldssinna að stefna okkar sé
kúgunarstefna, jafnvel þótt Sovétstjórnin eða aðrar hætti að beita andófsmenn
harðræðum.
Meðferð þingræðis-sósíalista og annarra hentistefnumanna á sósíalisma-hug-
takinu er gleggsta dæmið um útvötnun þess. Þess konar menn eru nógu gal-
vaskir að segja okkur að sósíalismi sé ekki þar eða hér, ekki þetta eða hitt eins
og sósíalismi sé alskapaður, óbreytanlegur hlutur! En reyni þeir að skilgreina
sósíalisma, flýtur allt fyrir þeim og lendir í meiningarlausu orðagjálfri sem á
lítið skylt við raunhæfa pólitík. En sósíalisminn er fyrst og fremst raunhæf
pólitík, hann er barátta, starf og þróun en ekki áreynslulaust hopp inn í neitt
sæluríki. Að nokkrir sósíalistar hafi nokkurn tíma haldið að sósíalisminn kæmi
sjálfkrafa með afnámi séreignaréttarins á framleiðslutækjum er einber misskiln-
ingur hjá Vésteini Lúðvíkssyni.
Stalínisminn er sýnilega orðinn óleysanlegt þráhyggju-vandamál hjá þeim
sem mest hafa hann á orði líkt og „leitin að höfundi Njálu“ eða þess háttar
fræði voru sumum mönnum um skeið. Sumir vilja teygja stalínisma-hugtakið
út yfir flest sem miður fer í mannlegu félagi en aðrir láta það tákna „úrkynjun
sósíalismans". Vésteinn Lúðvíksson hefur skilgreiningu á reiðum höndum og.
er svo sem ekki einn um hana, allir „andkreddu-marxistar”, „samanlagður
marxistaskari Vestur-Evrópu“, fylgja henni! Það er að segja, byltingarkenning.
marxismans skal héðan í frá heita stalínismi, því hún er kredda í augum þing-
ræðissósíalistanna og Evrópukommúnistanna sem hafa afneitað henni leynt og;
ljóst. Skilgreining Vésteins kemur því mætavel heim við það sem áður er sagt
um eðli og uppruna stalínisma-nafngiftarinnar. Stalínismi er skálkaskjól henti-
stefnunnar. Reyndar viðurkennir Vésteinn að skilgreining hans eigni Stalín
meira en hann á. Stalín var ekki upphafsmaður byltingarkenninga marxismans.
Skilgreiningin er því að ekki litlu leyti blekking og ósagnfræðileg. En hvað
gerir það til! Henni er ekki ætlað að auðvelda mönnum skilning, heldur að
ala á hleypidómum. Vésteinn telur að það sé íslensk pólitísk sjálfumgleði og
strútsháttur að vilja ekki nota hugtakið stalínismi á sama hátt og marxista-
127