Tímarit Máls og menningar - 01.12.1984, Side 115

Unnustinn
Nú lagði hann leið sína niður í miðbæ og stytti sér leið um dimmar
dauflýstar götur sem hann þekkti varla. Nóttin var köld. Blár og
fjólublár bjarminn á veggjunum frá götuluktunum líktist blettum á
málverkum impressionistanna. Frá kúptu götusteinunum barst klísturs-
legur raki, þar sem slímug óhreinindi runnu rotin um rennusteinana.
Borgin var þögul og ljósin slökkt í þessum bæjarhluta þar sem húsunum
svipaði til fornra leikhúsa með svalir hverjar upp af annarri. Unnustinn
gekk rösklega og dálítið ögrandi, sem er dæmigert fyrir feimin ung-
menni. Búðargluggi vakti þó stundum áhuga hans og hann hikaði. Hann
var svangur, kvalinn af ótrúlegri, lævísri, óstöðvandi svengd, svengd sem
er kyrrlát fasta en þó hræðilegri en algert hungur vegna þess að hún
nagar að innan, leiðir í freistingu, vekur minningar. Hann vissi að það að
skoða búðargluggana fulla af matvælum, alidúfum með sína gráleitu
pöru í hlaupi, grísum með rósrautt hold líkt ostruvöðva og fitu með
nektargljáa, hauga af fylltu brauði, fiska, aldin, að það mundi vekja
græðgi ef hann góndi á krásirnar. Hann skundaði fram hjá án þess að
snúa andlitinu, strangur og þenkjandi á svip. I tveimur dyraskotum voru
skuggar grárra kvenna sem kölluðu á hann hrjúfum örvæntingarfullum
rómi, en þó háðskum, kaldhæðnum, þreytulegum. Samt örlaði á bjart-
sýni og fylgdu væntanlega svívirðingar. Hann sá skuggana á hreyfingu,
nálgast svo skrjáf heyrðist í klæðum. Það skein á kynduga glerskartgripi
í myrkrinu og hendur snertu hann á leið fram hjá og framan í hann gaus
lykt af púðri, svo ógeðsleg að hann hóstaði, en einnig fundu nasir hans
lykt af fúkka, ódýrum smyrslum sem líktu eftir jasmínulykt. Hann hélt
áfram, lést vera rólegur. Hann hélt hann reikaði á fótunum, að hann
streittist á göngunni árangurslaust, án þess fæturnir hlýddu honum.
Vafðar inn í kápurnar heyrðust konurnar tala, roggnar og hrjúfar, og
þær horfðu á eftir honum, hlógu sín í milli og ranghvolfdu augunum.
Honum þótti þær allar vera freistarar. Sumar voru voldugar og reisu-
legar líkar þroskuðum gyðjum, þreytulegar og engin lygi í svipnum,
enda er nektin þeim eðlileg, því siðleysið er ekkert annað en árátta og
venjurnar einvörðungu aðferð við að læra siðaboðskap. Súrar voru þær
allar, hárbeittar sem hnífar og sérfræðingar í spillingu, kaldar í hugsun
og láta sjaldan undan tilfinningasemi. I sjálfu sér langaði hann að sigrast
á þeim, einkum þar sem þær voru freistandi konur og erfitt að vita hvort
þær vilja í rauninni karlmann. Engu að síður fór hann fram hjá og leit
ekki við þeim.
Nú var hann kominn niður í miðbæ sem iðaði af hljóðlátum skugga-
585