Tímarit Máls og menningar - 01.12.1994, Page 114

hvað þau ganga vel, þeim er yfirleitt aðeins helguð ein uppfærsla atvinnu-
fólks í leiklist. Það er helst að Leikfélag Akureyrar gefi höfundum tækifæri
til að sjá verk sín á sviði oftar en einu sinni á ævinni og ætlar L.A. í vetur til
dæmis að setja upp leikgerð Kjartans Ragnarssonar Djöflaeyjan rís.
Hér hefur verið farið með Síberíuhraðlestinni yfir síðasta leikár í íslensku
atvinnuleikhúsi. Hér og hvar staldrað ögn og gaumgæft í örfáum orðum.
Nokkrar síður í tímariti gefa hreinlega ekki tóm til að taka allt fyrir. Gagnvart
sumu skortir mig líka þá sjálfsögðu forsendu að hafa barið viðkomandi
sýningu augum eins og til að mynda sýningar Leikfélags Akureyrar. Eitt verka
Leikfélags Akureyrar var reyndar sýnt hér sunnan heiða, Bar-Par eftir Jim
Cartwright og varð þessi lífslýsing í meðförum þeirra Sunnu Borg og Þráins
Karlssonar ekki síður vinsæl í höfuðborginni. Reyndar var annað leikrit sem
Leikfélag Akureyrar setti upp líka sett á svið í Reykjavík, Afturgöngurnar eftir
Henrik Ibsen. Á Akureyri var það Sveinn Einarsson sem stýrði en í Reykjavík
Sigríður Margrét Guðmundsdóttir í leikhúsi Frú Emilíu. Það er ekki oft sem
það gefst tækifæri til að sjá samtímis tvær túlkanir á sviði á íslandi þó það
hafi komið fyrir. Iðulega kemur þó íjarlægðin í veg fyrir að sá hópur
leikhúsgesta, þótt smár sé, hafi möguleika á að notfæra sér slíkt tækifæri til
samanbuðar á túlkunum.
Fjölmörg leikrit komust hér ekkert á blað og vil ég taka fram að í því felst
ekki endilega neitt mat frá minni hendi. Svona grein vill hvort sem er verða
allt of mikil upptalning. Mig langar þó til að nefna eitt leikrit til viðbótar frá
síðasta leikári: nýtt leikrit frá Bandaríkjunum Englar í Ameríku eftir Tony
Kushner. Hlín Agnarsdóttir leikstýrði og hélt ágætlega styrkri hendi utan um
viðkvæmt efni, samkynhneigð og alnæmi. Það var gaman að fá tækifæri til
að sjá svona nýtt leikrit hér uppi á klaka og umíjöllunarefni verksins er
ofarlega á baugi hér á landi ekki síður en annars staðar. Reyndar bar verkið
mikinn keim af bandarísku samfélagi og olli þar víst mikilli hneykslan fyrir
bersögli og beinar skírskotanir til persóna í raunveruleikanum. Hér verður
slíkt þó í besta falli að samfélagslýsingu sem veikir boðskap verksins. Á
nýbyrjuðu leikári gefast mun fleiri tækifæri en á því síðasta að sjá ný erlend
leikrit og verður spennandi að sjá hvernig á þeim verður tekið.
Eitt leikhús hefur borið ómaklega skarðan hlut frá borði í þessu greinar-
korni. Það er Nemendaleikhús Leiklistarskóla Islands. Hlutur þess í síðasta
leikári var eins og oft áður æðistór. Glæsileg og ekki síður skemmtileg var
fyrsta uppsetning ferskustu leikaranna á íslandi, Draumur á jónsmessunótt,
eftir Shakespeare sem þeir Hafliði Arngrímsson dramatúrg, Gretar Reynis-
son leikmyndateiknari og Guðjón Pedersen leikstjóri stýrðu og stílfærðu.
Þetta þríeyki hefur skapað sér ákveðinn sess í íslensku leikhúsi á síðustu
árum. Sýningar þeirra, hvort heldur er í Þjóðleikhúsinu, Nemendaleikhús-
112
TMM 1994:4