Saga: missirisrit - 01.12.1929, Page 60

190
S AGA
urnar standa eftir, eins og hinir fornu saltstólpar, innan
um hjólganda þekkingarinnar á vísindavelli heimsins.
Saltiö er auðvitað ekta. En vér notum þaö einungis sem
borösaltiö í baukum vorum: aö eins sem krydd í mjög
smáum mæli, sem vér sálditm yfir mat og drytkk daglega
lífsins.
Vér liöfum snúið öllum vorum áhuga og viljakrafti,
þekkingarleit og vísinda iökunum, að moldinni. Hún er
föst fyrir og lætur ekki undan. Og vér voruni líka úr
henni skapaöir. En andinn er Svo dæmalaust laus í sér,
og kenningarnar urn liann óskiljanlega golukendar, af-
sleppar og efnislitlar. Og það er ekki 'heidur við ööru aÖ
búast. Þetta var nú aldrei nema einn blástur, sem fyrsti
maöurinn fékk í nasirnar af lífsloftinu. Og þótt nefið sé
stórt á Gyðinginum, þá er varla von að sá gustur, sem
þar komst inn, endist öllum þessum stóra hóp í miljónasta
lið. Hann hefir því ekki gert stóra fígúru í friðarmál-
unurn, og enda mikið spursmál hvort hann hefir verið andi
friðarins í byrjuninni, eða stríðsandi lífsins.
Eg er hér friðarþjónn, friðtalandi þjóðar, sem hefi
þeirri helgu skyldu að gegna, að gera alt sem eg get til
að fyrirbyggja öll þau strið, sem hnekt gætu heiðri, fé og
vinsældutn þjóðar minnar. Og það er hlutverk mitt hér,
að koma heiminum í skilning um að vér elskum frið. En
fyrir sjálfum mér dylst það ekki, að hið látlausa stríð
í öllum þess myndum, hefir gert oss það sem vér
erum. ‘Neyðin kennir naktri konu að spinna,’ og á striðs-
árum knýr neyðin oss að taka á, af öllu afli sálar og lík-
ama. Síðasta striðiö hóf fluglistina upp í æðra veldi,
fullikomnaði kafbátana og hratt mörgum nýjum uppfundn-
ingum af stað. Eg neita því ekki að þær hafi verið of
dýru verði keyptar. Og eg fyrir mitt leyti álít að það
væri réttast fyrir okkur mennina á þessari litlu jörð, að
halda friðinn vor á meðal innbyrðis, i framtíðinni, en
berjast heldur við nágrannana á hinum hnöttunum.
Sá timi er nú kominn, að oss nægir ekki jörðin ein til