Peningamál - 01.09.2005, Qupperneq 85

Inngangur
1. Á heildina litið hefur framvinda íslensks efnahagslífs verið mjög
eftirtektarverð. Stjórnvöld eiga hrós skilið fyrir að fylgja af festu
stefnu sem lagt hefur grunninn að kröftugum hagvexti. Þessi
stefna felur m.a. í sér skipulagsumbætur sem hafa aukið kraft og
sveigjanleika efnahagslífsins, mikilvægar umbætur í eftirliti með
fjár málastarfsemi, upptöku sveigjanlegs gengis og verðbólgumark-
miðs og samfellt skeið traustrar ríkisfjármála stjórnar.

2. Annar mikilvægur þáttur efnahagsstjórnarinnar hefur verið að
stuðla að uppbyggingu stóriðju sem nýtir hlutfallslega yfirburði
Íslands á sviði hreinnar orku. Þessi uppbygging leiðir til aukinnar
fjölbreytni í hagkerfinu og bætir verulega við útflutningsgetu
og auð þjóðarinnar. Á sama tíma hefur umfang þessara fram-
kvæmda í samanburði við stærð hagkerf isins aukið sveiflur í efna-
hagslífinu.

3. Helsta viðfangsefni hagstjórnar á komandi tíð verður að jafna
þessar sveiflur um leið og leitast er við að tryggja bæði kröftugan
og stöðugan hagvöxt. Á núverandi stigi hag sveiflunnar þarf að
beita viðeigandi hagstjórn til þess að misvægi sem endurspeglast
í viðskiptahallanum, erlendum skuldum, innlendri eftirspurn og
verðbólgu leiði ekki til óhóf legra sveiflna í efnahagslífi þegar að -
lög un á sér stað eftir að stóriðjuframkvæmdum lýkur.

Horfur
4. Spáð er miklum hagvexti, um 6% í ár og aðeins lítil lega minni
2006. Einkaneysla og fjárfesting í orkufrekum iðjuverum munu
öðru fremur knýja áfram hagvöxt. Því er spáð að vöxtur inn-
lendrar ef tirspurnar muni leiða til þess að viðskiptahall inn vaxi í
yfir 12% af vergri landsframleiðslu 2005 og minnki aðeins lítillega
2006. Enda þótt aukinn sveigjanleiki sem tengist notkun erlends
vinnuafls hafi valdið því að stóriðjuviðfangsefnin fela ekki í sér
beinan þrýsting á innlendan vinnumarkað, er því nú spáð að eftir-
spurnarþrýstingur í öðrum geirum þjóðarbúskap arins valdi því að
verðbólga verði ofan við verðbólgumarkmið Seðlabankans næstu
tvö árin. Þegar stóriðjuframkvæmdunum lýkur og framleiðsla
hefst í nýjum verksmiðjum munu upptök hag vaxt ar færast yfir í
útflutningsgeirann og viðskiptahallinn minnka hratt. Þessar horfur
eru hins vegar háðar töluverðri óvissu.

Álit sendinefndar Alþjóðagjaldeyrissjóðsins
Sendinefnd Alþjóðagjaldeyrissjóðsins kynnti sér íslensk efnahagsmál á fundum með fulltrúum stjórnvalda
og atvinnulífs dagana 2. júní - 13. júní sl. Á lokafundi nefndarinnar lagði formaður hennar fram álit og
niðurstöður af viðræðum hennar og athugunum hér á landi. Hliðstæðar viðræður fara fram árlega við nánast
öll aðildarríki sjóðsins, 184 að tölu. Niðurstöður sendinefndarinnar birtast hér.