Peningamál - 01.11.2006, Blaðsíða 45

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
6
•
3
45
4. Nánar er fjallað um breytta framsetningu verðbólguspár í rammagrein VIII-3 „Breytt
framsetning þjóðhags- og verðbólguspár“ í Peningamálum 2006/2, bls. 51-53.
5. Í tillögunum er talað um að þessar aðgerðir geti leitt til lækkunar á vísitölu neysluverðs um
allt að 2,7%. Seðlabankinn hefur ekki lagt sjálfstætt mat á áhrif þeirra enda liggur ekki
fyrir skýr útfærsla á aðgerðunum, sérstaklega ekki á lækkun tolla á kjötvöru. Einnig gæti
framkvæmd þeirra átt eftir að breytast í meðferð þings fram til 1. mars þegar þær eiga að
taka gildi. Í spám bankans er því miðað við að áhrifin verði heldur minni en getið er um í
yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar og er miðað við að vísitala neysluverðs muni lækka um 2% á
öðrum fjórðungi næsta árs.
sama tíma hefur gengi krónunnar hækkað um tæplega 12%. Verð-
bólguspáin sem birtist hér sýnir sem fyrr meiri verðbólgu til næstu
tveggja ára en samrýmist verðbólgumarkmiði bankans en horfur hafa
hins vegar batnað frá síðustu spá.
Í síðasta hefti Peningamála var framsetningu þjóðhags- og
verðbólguspár breytt og birtist hún hér með sama hætti.4 Grunn-
verð bólguspáin byggist á stýrivaxtaferli sem er byggður á mati á
vænt ingum markaðs- og greiningaraðila um þróun stýrivaxta á næstu
tveimur árum. Tvær fráviksspár eru birtar til hliðsjónar. Hin fyrri bygg-
ist á óbreyttum stýrivöxtum (14%) út spátímabilið en í þeirri síðari
er gert ráð fyrir að peningastefnan bregðist við þannig að verðbólg-
umarkmið Seðlabankans náist á spátímabilinu. Spátímabilið nær að
þessu sinni til síðasta fjórðungs ársins 2008.
Verðbólguhorfur hafa batnað en eru enn óviðunandi
Samkvæmt grunnspá hafa stýrivextir náð hámarki og fara smám
saman lækkandi út spátímann og enda í rúmlega 8% á síðasta árs-
fjórðungi 2008. Í spánni felst hægfara lækkun gengis krónunnar og er
gengisvísitalan komin í um 130 stig við lok spátímabilsins en það er
um 2% hærra gengi en sama ársfjórðungsgildi síðustu grunnspár.
Samkvæmt grunnspánni verður verðbólga yfir verðbólgumark-
miði bankans allt spátímabilið. Spáin fyrir árið 2007 er hins vegar mun
lægri en í síðasta hefti Peningamála. Verðbólga fer lægst í 2,8% á fyrsta
fjórðungi ársins 2008. Þar sem peningalegt aðhald er ekki nægjanlegt
framan af eykst verðbólgan hins vegar það sem eftir lifir spátímans og
er spáð að hún verði tæplega 4½% eftir tvö ár. Aðhald peningastefn-
unnar þarf því að vera töluvert meira en markaðs- og greiningaraðilar
búast við eigi verðbólgumarkmið að nást á spátímanum.
Lækkun óbeinna skatta veldur um sinn verulegri lækkun mældrar
verðbólgu
Verðbólguhorfur til tveggja ára samkvæmt grunnspá hafa batnað
nokkuð frá síðustu spá. Þetta á sérstaklega við um verðbólguhorfur á
næsta ári og fram á mitt ár 2008. Meginskýring þess að mæld verð-
bólga á næsta ári verður mun minni en áður var talið er ákvörðun rík-
isstjórnarinnar um aðgerðir til að lækka matvælaverð á Íslandi. Þessar
aðgerðir verða til þess að mæld verðbólga lækkar frá öðrum fjórðungi
næsta árs til sama fjórðungs ári síðar þegar áhrif aðgerðanna hverfa úr
ársbreytingu vísitölu neysluverðs. Eins og fjallað er um í kafla IX hér á
eftir ber að líta fram hjá fyrstu áhrifum slíkra aðgerða við mótun pen-
ingastefnunnar enda breyta þær ekki undir liggjandi verðbólguþróun
þótt mæld verðbólga breytist.5
0
2
4
6
8
10
12
Grunnspá í Peningamálum 2006/3
Grunnspá í Peningamálum 2006/2
2008200720062005
Heimild: Seðlabanki Íslands.
%
Mynd VIII-12
Endurskoðuð verðbólguspá