Peningamál - 01.03.2007, Page 8

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
7
•
1
8
að baki fráviksspá með peningastefnuviðbrögðum í nóvemberhefti
Peningamála, þótt einnig verði að gera ýmsa fyrirvara um þann sam-
anburð. Fráviksdæmið í nóvember var mun nær því að vera hrein
líkanaspá en grunnspáin nú. Eigi að síður bendir grunnspáin sem hér
birtist til þess að ekki þurfi eins háa stýrivexti til þess að ná verðbólg-
umarkmiðinu og gert var ráð fyrir í fráviksspánni í nóvember. Skýringin
liggur einkum í minni verðbólgu í upphafi, nokkru minni launahækk-
unum og sterkara gengi framan af spátímanum en búist var við, auk
þess sem mat sérfræðinga á ákveðnum þáttum, t.d. á framvindu á
húsnæðismarkaði, kemur meira við sögu (sjá mynd I-4d).
Snarpur samdráttur eftirspurnar næstu þrjú árin
Að baki þessum horfum liggur um 16% samdráttur innlendrar eftir-
spurnar árin 2007-2009 og 1% samdráttur landsframleiðslu árið
2009. Það leiðir til þess að framleiðsluspenna hverfur við lok næsta
árs og töluverður slaki myndast á árunum 2009-2010 (sjá mynd I-
4c). Atvinnuleysi gæti orðið allt að 5% árið 2009 miðað við þessar
forsendur. Hjöðnun framleiðsluspennu mun skjóta styrkari stoðum
undir hjöðnun verðbólgunnar og er forsenda þess að hægt verði að
lækka stýrivexti nokkuð hratt á næsta ári (sjá mynd I-5). Það vekur þá
spurningu hvort hægt sé að ná verðbólgumarkmiðinu á lengri tíma
með minni tilkostnaði. Þegar frávik verðbólgunnar frá markmiði og
ójafnvægi í þjóðarbúskapnum er jafn mikið og um þessar mundir er
svigrúm Seðlabankans til þess að beita peningastefnunni til mildunar
Mynd I-4
Grunnspá í Peningamálum 2007/1
Spátímabil 1. ársfj. 2007 - 4. ársfj. 2009
Mynd I-4a
Stýrivextir
%
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
2005 2006 2007 2008 2009
Mynd I-4b
Gengisvísitala
31/12 1991 = 100
90
100
110
120
130
140
150
160
170
180
2005 2006 2007 2008 2009
50% óvissubil 75% óvissubil 90% óvissubil
Mynd I-4c
Framleiðsluspenna
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
% af framleiðslugetu
-6
-4
-2
0
2
4
6
2005 2006 2007 2008 2009
Mynd I-4d
Verðbólga
%
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
2005 2006 2007 2008 2009
VerðbólgumarkmiðFramleiðsluspenna
Stýrivextir Gengisvísitala
Verðbólga