Peningamál - 01.07.2007, Side 50
F JÁRMÁLAMARKAÐIR
OG AÐGERÐIR SEÐLABANKANS
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L
2
0
0
7
•
2
50
undir daglánavöxtum Seðlabankans. Einu sinni á tímabilinu varð lausa-
fjárskortur sem rekja mátti til óvæntra breytinga á stöðu ríkissjóðs.
Staðan á viðskiptareikningi ríkissjóðs í Seðlabankanum lækkaði
umtalsvert þegar ríkissjóður jók eigið fé bankans um 44 ma.kr. í maí.
Afkoma ríkissjóðs það sem af er ári er betri en áætlanir gerðu ráð fyrir
og hefur innstæða ríkisins í Seðlabankanum vaxið sé tekið tillit til eigin-
fjárframlagsins.
Góð arðsemi af vaxtamunarviðskiptum
Vaxtamunarviðskipti með íslensku krónuna hafa áfram verið ábatasöm
frá útgáfu Peningamála í lok mars. Hávaxtagjaldmiðlar hafa styrkst og
lágvaxtagjaldmiðlar á borð við japanskt jen og svissneskan franka hafa
veikst á sama tíma. Styrking krónunnar nemur um 5%, jenið hefur
gefi ð eftir um 5% og svissneski frankinn um 3%. Stöðutaka í íslensk-
um krónum sem fjármögnuð er til helminga með jenum og svissnesk-
um frönkum hefur því skilað 9% í gengishagnað auk vaxtamunar sem
nam um 3 prósentum þetta tímabil.
Krónan styrktist nánast óslitið frá páskum fram í júní. Flökt á
gengi krónunnar var með minnsta móti en tillögur Hafrannsóknastofn-
unar um samdrátt í þorskveiðum ollu skammvinnum titringi og veiktist
krónan nokkuð í kjölfar birtingar þeirra.
Lífleg útgáfa jöklabréfa
Útgáfa jöklabréfa umfram innlausn hefur verið nokkur. Frá áramót-
um hafa verið gefi n út bréf fyrir 174 ma.kr. en bréf að nafnvirði 54,1
ma.kr. hafa fallið í gjalddaga. Heildarfjárhæð útistandandi bréfa er nú
383,5 ma.kr. Í september 2007 falla í gjalddaga 82,5 ma.kr. jöklabréfa.
Er það stærsta endurgreiðsla í einum mánuði til þessa og er hún stór
hvort heldur miðað er við stærð markaðarins eða þjóðarbúskaparins.
Ekki er hægt að útiloka að einhverra áhrifa muni gæta á markaði en
hingað til hafa gjalddagar jöklabréfa ekki haft merkjanleg áhrif á gengi
krónunnar. Er það í samræmi við reynslu annarra ríkja, enda stýrir stór
hluti fjárfesta áhættu í gegnum gjaldeyris- og peningamarkað en bíður
ekki með ákvarðanir til gjalddaga einstakra eigna í eignasafni.
Gengisbundnar eignir bankanna, þ.e. eign þeirra í framvirkum
samningum og valréttum, gefa vísbendingar um þróunina á stöðutöku
í krónum. Í lok júní nam heildareign bankanna í erlendum gjaldmiðlum
727 ma.kr. sem er aukning um 112 ma.kr. frá því í lok febrúar. Aukningin
varð nær öll í mars og hefur staðan lítið breyst síðan. Í reynd er aukningin
meiri mæld í erlendri mynt þar sem krónan hefur styrkst á tímabilinu.
Gjaldeyrisforði minnkar
Gjaldeyrisforði Seðlabankans hefur dregist saman um 10 ma.kr. frá lok-
um mars. Mest munar þar um 5% styrkingu krónunnar en einnig var
innt af hendi síðasta afborgun ársins af erlendum skuldum ríkissjóðs að
fjárhæð 50 milljónir evra eða 4,2 ma.kr. Næsti gjalddagi erlends láns
ríkissjóðs verður í maí á næsta ári en þá falla 150 milljónir evra í gjald-
daga eða um 13 ma.kr.
Seðlabankinn kaupir 6 milljónir Bandaríkjadala á innlendum milli-
bankamarkaði í hverri viku. Andvirðinu er varið til greiðslu vaxta og
afborgana af erlendum lánum ríkissjóðs og því sem umfram er til efl -
ingar gjaldeyrisforða bankans.
Mynd 3
Veðlán, innstæðubréf, staða ríkissjóðs
og álögð bindiskylda
Vikulegar tölur 23. maí 2006 - 27. júní 2007
%
Heimild: Seðlabanki Íslands.
2006 2007
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
220
Veðlán
Innstæðubréf
Staða ríkissjóðs
Álögð bindiskylda og staða ríkissjóðs
100
107
114
121
128
135
ajdnosájj
Mynd 5
Vísitala gengisskráningar
Daglegar tölur 22. maí 2006 - 28. júní 2007
31. des. 1991=100
Heimild: Seðlabanki Íslands.
mf
2006 2007
m j
Mynd 4
Framvirk gjaldeyrisstaða bankanna
Staða í lok mánaðar janúar 2005 - júní 2007
Ma.kr.
Heimild: Seðlabanki Íslands.
0
100
200
300
400
500
600
700
800
200720062005