Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1991, Síða 101
Mitt unga fólk
herforingjaháskóla. Hann gat auðvitað ekki komið til mín nema á
sunnudögum. Eitt kvöldið sem við fórum heim frá Central háskólanumn
bauð hann mér heim með sér til gistingar í herforingjaháskólanum. Hann
var einn hinna fáu, sem hafði til umráða mikið húsrými, langt og mikið
loft undir risi, dimmt og dularfullt — og þama fór lítið fyrir einni
manneskju í viðbót. Eina af bókum sínum sýndi hann mér — ballestenik á
þýsku, 5-600 bls. að stærð, öll full af formúlum og teikningum af braut
kúlunnar, eftir að hún yfirgefur fallbyssuhlaupið þar til hún hittir í mark.
En hann hafði meiri áhuga á guðfræði en stórskotafræði, og kveldbænin
sem hann flutti, hefði verið hverjum presti sæmandi. Þá átti ég viðtal við
annan, sérfróðan í brúasmíð til herflutninga. „Mikilvægt hlýtur ykkar
starf að vera á þessum tímum” sagði ég — og fékk óvænt svar: „Verk
ykkar em þó miklu mikilvægari.”
Minningamar um mitt unga fólk frá þessum tímum bergmálar í
huganum líkt og hin fræga ljóðlína: „Ships that pass in the night.”
Að stríðinu loknu dreifðumst við og munum aldrei aftur hittast í
þessarri veröld. Samfundamöguleiki er aðeins bænin til eins og sama
Drottins og Frelsara, en allar vonir um endurfundi em bundnar við
möguleika Guðs, en ekki manna. Ekki leið á löngu þar til innanlands erjur
loguðu víðs vegar um landið, og sagan sýnir hvemig fór. Miðríkið huldist
á bak við bambustjaldið — og er þar enn. Fréttir em mjög á huldu og
fullar af mótsögnum. En þekki maður nokkuð til Kína og Kínverja, þá
veit maður að margt ósennilegt kann að vera satt, og ýmislegt sennilegt
kann að gerast í Kína, þetta var orðskviður vestrænna manna á
stríðsámnum þar í landi. En hvað sem því líður, þá em mannkostir
fólksins sízt minni þar en hér og æskulýður þeirra stendur ekki vomm að
baki. Vér megum ekki láta það villa um fyrir oss að Austurlandabúar
bera miklu meiri lotningu fyrir þeim, sem valdið hefir en vér gemm, og
við þá lotningu em þeir aldir upp. Og að sama skapi er fyrirlitning þeirra
dýpri fyrir þeim, sem völdunum glata. Ekkert er eins átakanlegt og að
glata Tien ming-umboði Himinsins.
II
Það stóð heima þegar við hjónin, að lokinni tveggja ára dvöl í heima-
löndum, komum aftur til Hong Kong haustið 1948, að einmitt þá var
flóttafólkið tekið að streyma út úr Miðríkinu — og allmargir ungir menn,
sem áttu eitthvað af dollurum ætluðu til Suður-Ameríku fyrir fullt og allt.
Þá gerðum við þá ráðstöfun hjónin, að kona mín varð eftir í Hong Kong
ásamt einkadóttur okkar, en ég fór inn í Vestur-Kína, og varð sú ferð
söguleg, og henni hef ég lýst í frásögu, sem prentuð er í bókinni
„Áfangastaðir um allan heim.” — Sú var ætlunin að ég tæki að mér eitt
kristniboðsumdæmi, Ningsiang sýslu — mér er sagt að Liu Shao-Chi sé
þaðan ættaður. En allt fór þetta á aðra lund, því að samverkamenn mínir
tóku þá ákvörðun að ég færi aftur til Hong Kong til að vinna að nýjum
flóttamannamálum, fyrst fyrir eigin samverkamenn norræna og síðan
99