Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2015, Blaðsíða 111

110
að leiða stjórnmálin hjá sér hvort sem er af fálæti eða í uppgjöf. Þetta er
áhyggjuefni almennt og það er ekki furða að stjórnmálamenn taki þetta
sérstaklega nærri sér enda málið skylt.
Við sjáum það með tilkomu netsins og samfélagsmiðla að áhugi á mál-
efnum samfélagsins og sameiginlegum verkefnum hefur síst dalað. Þvert á
móti er gríðarlegur áhugi og umræða í gangi í samfélaginu. En það samtal
fer í auknum mæli framhjá hefðbundnu samtali stjórnmálanna. Það er
hættulegt því stjórnmál skipta máli..
Verkefni stjórnmála eru alvarleg enda snerta þau beint lífsgæði ein-
staklinga. Mistök og röng forgangsröðun getur haft skelfilegar afleiðingar
fyrir líf fólks. Það má fullyrða að stjórnmál eru dauðans alvara. En það á
ekki við um daglegt líf okkar flestra. Það er aðallega uppfullt af meinleys-
um og smekksatriðum. Glettni og galsi er stór hluti af almennu lífi okkar.
Við segjum hvert öðru skemmtilegar sögur og kryddum daglegan veruleika
með útúrsnúningum og góðlátlegri stríðni. Hver kynslóð gerir þetta á sinn
hátt og með sínu orðfæri. En almennt erum við frekar léttlynd. Fæstir
eru mjög þrúgaðir af alvöru og þeir sem eru það vilja ekkert endilega vera
það. Tíðarandinn í dag leggur mikið uppúr kaldhæðni og sniðugheitum.
Það sést á afþreyingunni sem við kjósum okkur, það sést í samtímalistinni,
þetta gegnsýrir umræðu á samfélagsmiðlum og vina og kunningja á milli.
En það sést ekki á stjórnmálunum.
Almenningur ber ekki lengur sjálfkrafa virðingu fyrir valdinu einu
saman. Fólk fylgist ekki lengur með umræðunni af skyldurækni. Ef fólki
blöskrar eða ofbýður, nú eða einfaldlega leiðist, þá kjósa mjög margir að
stimpla sig einfaldlega út. Líf nútímamannsins er flókið og margbreytilegt.
Áreiti hversdagsins og stöðug umræða um alls konar geta orðið yfirþyrm-
andi. Flest upplifum við að það er ekki á pirring og leiðindi bætandi. „Burt
með leiðindin” var eitt af slagorðum besta flokksins. „Minna vesen” er
yfirlýst stjórnmálalegt markmið Bjartrar framtíðar. Þetta eru ekki útóp-
ískar hugmyndir um áhyggjulaust stubbalíf heldur ákall um að stjórnmál
og stjórnsýsla forðist að búa til vesen og séu meðvituð um að bera ekki
leiðindi á borð nema það sé algjörlega óumflýjanlegt. Leiðindi eru frá-
hrindandi. Vesen er óþolandi. Óþarfa leiðindi og vesen leiða til sóunar og
eru pirrandi og sorgleg. Þegar leiðindum er viljandi beitt til þess að útiloka
einhvern frá umræðu og þátttöku er það beinlínis ólýðræðislegt.
Samtalið, sem stjórnmálin í raun og veru eru, verður að eiga sér stað
milli stjórnmálamanna og almennings. Það er ekki nóg að það samtal sé
óttaRR PRoPPé