Jón á Bægisá - 01.11.1994, Qupperneq 5

Ritnefnd hefur orðið
Allar götur síðan Oddur heitinn Gottskálksson stalst út í fjós til að þýða Nýja
testamenlið hafa mætustu menn átt það til að verða gagn- og jafnvel helteknir
af þessari áráttu: að þýða. Þýða hvað sem tautaði og raulaði, jafnvel kauplaust,
úti í ijósi eða uppi á kirkjulofti, og án þess að eiga nokkra von um útgefanda,
hvað þá lesendur. Sem belur fer hefur oft ræst úr iýrir þeim: þýddar bækur
hafa verið gefnar út og jafnvel lesnar. (En sjaldan ritdæmdar að gagni. Hver
þekkir ekki klisjuna sem virðist ómissandi í sérhverri umsögn um þýdda bók:
„Því miður átti ég þess ekki kost að bera þýðinguna saman við frumtexta,
en...“)
Þessi árátta. Hvaðan skyldi hún koma? Maður les eitthvað — sögu eða ljóð
— á erlendu máli, og er ekki í rónni fyrr en þessi tiltekni texti er orðinn
íslenskur. Af hverju? Af greiðasemi við þjóðina, svo að hún megi njóta
heimsbókmennta á sínu móðurmáli? Af óviðráðanlegri löngun til að glíma
við orð og hugsanir annarra? Af því bara? Aðeins eitt er víst: ekki er það af
gróðafíkn. Það verður enginn ríkur af að þýða bókmenntir. Við skulum af þessu
draga þá ályktun að þýðingarstarfið sé göfug iðja.
Á íslandi fást margir við að þýða bókmenntir. Viðfangsefnin eru jafnmarg-
breytileg og þýðendurnir. Hvatimar sem að baki búa sömuleiðis. Tímaritinu
sem hér hefur göngu sína og kennt er við þann merka átjándualdarklerk og
ljóðaþýðanda Jón Þorláksson á Bægisá (eða Bæsá einsog þeir segja fyrir
norðan) er ætlað að birta efni sem til er komið vegna þeirrar áráttu sem lýst
var hér að framan, afrakstur göfugrar iðju — því geta lesendur treyst.
Þýddar sögur og ljóð, greinar um þýðingar og íleiri efni, umsagnir og ritdóma
um þýddar bækur... allt þetta og meira til bjóðum við þeim sem gerast áskrif-
endur að Jóni á Bægisá. Leitast verður við að hafa efnið sem íjölbreyttast og
höfða til sem flestra bókmennlaunnenda, og að sjálfsögðu verður ritnefndin
óþreytandi við að hafa uppi á frábærum þýðingum, hvar í skúffu eða tölvu
sem þær kunna að leynast. Einnig verður þeim þýðendum tekið fagnandi sem
bjóða sjálfir fram efni, og það verður birt, svo framarlega sem það stenst okkar
ströngu kröfur. Ritnefndin strengir þess heit að vera metnaðarfull fyrir hönd
lesenda sinna!
13. desember 1994 verða liðin 250 ár frá fæðingu Jóns Þorlákssonar. í þessu
fyrsta hefti tímaritsins eru tvær greinar um Jón og þýðingar hans, önnur eftir
sr. Gunnar Riústjánsson dr.theol. og hin eftir Ástráð Eysteinsson bókmennta-
fræðing. Með nafngiftinni og þessum greinum virtra fræðimanna viljum við
heiðra minningu prestsins sem sat vetrarkvöldin löng í lágreistum bæ á hjara
veraldar og þýddi Paradísarmissi Miltons á íslensku, sjálfum sér og þjóðinni
til yndisauka og sálubótar.
á JföœýrtÚá - LÉSIÐ MILLI LI'NA
5