Þjóðmál - 01.06.2011, Síða 36
34 Þjóðmál SUmAR 2011
og gerði útdrátt úr henni . Hjarðhegðunin
á Alþingi leiddi síðan til samþykktar
þingsályktunartillögu frá hinni dæmalausu
Atlanefnd . Dómstólar landsins hafa einir
nálgast skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis
á yfirvegaðan hátt . Þannig liggur fyrir, m .a .
frá Hæstarétti (mál 561/2010), að skýrslan
sé ekki sönnun og fullyrðingar teljist ekki
sannaðar með því að vísa einungis til skýrslu
rannsóknarnefndarinnar .
Ákæran á hendur Geir H . Haarde
Þeir sem ákærðu Geir átta sig margir hverjir ekki á þeim álitshnekki
sem þetta er fyrir íslensku þjóðina, auk
persónulegs áfellisdóms erlendis að ósekju
yfir fyrrverandi forsætisráðherra .
Ákæran á hendur Geir er pólitískt uppgjör
í bún ingi sakamáls . Saksóknari Alþingis
hefði átt að segja sig frá málinu þegar
hún hafði skoðað málsgögnin, ekki síst
þegar hún var skipuð ríkissaksóknari . Það
samræmist illa þeim störfum og gefur slæm
fyrirheit þegar hún stendur að pólitískum
réttarhöldum í upphafi starfsferilsins .
Þetta á ekki síður við þegar forveri hennar
í starfi hefur upplýst um pólitísk afskipti
forsætisráðherra af ákæruvaldinu . Aldrei
fyrr í sögu lýðveldisins hafa stjórnvöld reynt
í eins miklum mæli og nú að hafa áhrif á
saksókn og meðferð brotamála . Í öllum
öðrum lýðræðisríkjum myndi slíkt kalla á
rannsóknir og snörp viðbrögð þingmanna
sem vilja vernda réttarríkið .
Geir Haarde er ákærður fyrir að hafa gerst
sekur um brot af ásetningi eða stórkostlegu
hirðuleysi . Óneitanlega er það furðulegt
að nokkrum hafi dottið það í hug að
fyrrverandi forsætisráðherra hafi framið þau
meintu brot sem talin eru upp af ásetningi .
Hefði verið um ásetning að ræða, þá hefðu
hlutir þróast með öðrum hætti og hvað
hefði slíkum manni þá gengið til?
Hugmynd Atlanefndarinnar og meiri
hluta þingsins um ásetning Geirs H . Haarde
að valda þjóðinni tjóni er svo glórulaus að
betra hefði verið fyrir saksóknara Al þingis
að sleppa þessari fráleitu staðhæfi ngu .
Þá hljóta menn að spyrja hvað það var af
ákæruatriðunum sem forsætisráðherra hefði
viljað gera af ásetningi . Það er áfellisdómur
yfir saksóknaranum að ganga frá ákæru með
jafn glórulausu ákæruatriði .
Geir er ákærður fyrir að sýna alvarlega
vanrækslu á starfsskyldum sínum and
spænis stórfelldri hættu sem vofði yfir ís
lenskum fjármálastofnunum og ríkissjóði
og honum hefði mátt vera kunnugt um .
Þessar fullyrðingar eru óskammfeilnar og
fráleitar . Því er haldið fram að Geir hefði
einn stjórnmálamanna Vesturlanda átt að
geta séð framtíðina fyrir . Á hvaða gögnum
átti Geir að geta byggt þessa ímynduðu
vitneskju og hvernig mátti hann staðreyna
hana? Átti hann að sjá fyrir þær hamfarir sem
urðu og áttu upptök sín í Bandaríkjunum í
september 2008? Hvað var það sem Geir
átti að gera og með hvaða hætti? Á hvaða
tímapunkti átti Geir að bregðast við og
hvaða lagaheimildum átti hann að beita?
Í hinni dæmalausu ákæru vantar allan
rökstuðning og mat á afleiðingum þess ef
forsætisráðherra hefði gripið til einhverra
þeirra ímynduðu úrræða sem hann er
sakaður um að hafa ekki gripið til . Ef þau
úrræði hefðu leitt til hruns bankakerfisins
þá þegar, þá hefðu eigendur og kröfuhafar
bankanna getað haldið því fram að hrun
bankanna væri vegna stjórnvaldstilskipana .
Fram hjá þeirri staðreynd horfa ákærendur .
Geir er gefið að sök að hafa ekki látið
vinna faglega greiningu á fjárhagslegri
áhættu og vanrækt að tryggja að störf og
áherslur samráðshóps væru markvissar .
Erfitt er að átta sig á þessu ákæruatriði,
enda er það ekki afmarkað á nokkurn hátt .
Hvenær átti Geir að gera þetta, hvert var