Þjóðmál - 01.06.2011, Side 58

Þjóðmál - 01.06.2011, Side 58
56 Þjóðmál SUmAR 2011 Refsistefnan dregur ekki úr aðgengi að fíkniefnum Viðbúnaður vegna fíkniefnasmygls er meiri hér á landi en gengur og gerist í nágrannalöndum okkar, þrátt fyrir það að við búum á eyju .9 Miklu fé er varið á hverju ári til þessa eftirlits .10 Tollur og lögregla haldleggja samtals á bilinu 5–15% þeirra ólöglegu fíkniefna sem eru í umferð ár hvert .11 Það er ráðgert miðað við þessar forsendur að íslenski fíkniefnamarkaðurinn velti á bilinu 30–40 milljörðum . Til samanburðar má nefna að í fjárlögum ríkisins fyrir árið 2011 er gert ráð fyrir því að Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu, Ríkislögreglustjórinn, Lögreglustjórinn á Suðurnesjum og Lög­ regluskóli ríkisins fái samanlagt úthlutað um 5,4 milljörðum króna . Það er sannarlega dapurlegt að stór hluti þessarar fjárhæðar er nýttur til þess að fjármagna skipulagða glæpastarfsemi sem verður sífellt erfiðari viðfangs þegar fram líða stundir . Það er óheppilegur veruleiki að stórum hluta ungmenna hafa verið boðin ólög leg fíkniefni .12 Um er að ræða beina afleiðingu þess að markaðsmaskínu undir heima hag­ kerfisins eru ekki sett sömu takmörk og mark aðs setningu löglegra markaðsvara . Staðreyndin er sú að lögleg vímuefni á borð við áfengi sæta neyslustýringu og ákveðn­ um aðgangshindrunum hér á landi, sem ólögleg vímuefni gera ekki . Til að mynda fæst áfengi einungis keypt á ákveðn um stöðum, á ákveðnum tímum sólar hrings ins, gegn staðgreiðslu og fram vísun persónu­ skilríkja til að sannreyna aldur kaup­ 9 Ríkisendurskoðun . Ráðstafanir gegn innflutningi ólöglegra fíkniefna – Stjórnsýsluúttekt . Bls . 5 . 10 Sama heimild . 11 Sama heimild . Bls . 59 . 12 Jóhanna Rósa Arnardóttir og Elísabet Karlsdóttir: Hugmynd ­ ir ungs fólk um forvarnir og aðgengi að fíkniefnum . Hug­ heimar . 2005 . andans . Hið sama gildir ekki um ólögleg vímuefni . Fíkniefnasalar hafa jafnan engan sérstakan opnunartíma, oft bjóða þeir upp á fría heimsendingu og gjarnan upp á lánsviðskipti . Fíkniefnasalar kanna heldur ekki aldur eða þroska kaupandans og því er alla jafna á færi barna að kaupa ólögleg vímuefni . Í þessu samhengi er vert að benda á að árið 2005 höfðu 62% allra á aldrinum 18–20 ára verið boðin ólögleg fíkniefni .13 Leiða má líkur að því að þetta hlutfall sé hærra nú í dag, þar sem fíkniefnaneysla ungmenna virðist meiri nú en áður . Ólíkt því sem gerst hefur með lögleg fíkniefni, hefur verð á ólöglegum fíkniefn­ um lækkað að teknu tilliti til almenns verðlags og gengisþróunar og er með lægsta móti í sögulegu samhengi .14 Það mætti því segja að aðgengi að ólöglegum fíkniefnum gæti stundum verið betra en að löglegum fíkniefnum, þótt ótrúlegt megi virðast . Refsistefnan skaðar heilsu almennings ÁÍslandi deyja fjölmargir árlega vegna vímuefnaneyslu .15 Leiða má líkur að því að ólögmæti vímuefna geri það að verkum að þeir sem neyta þeirra (og jafnvel þeir sem selja þau) viti aldrei um raunveruleg innihaldsefni, styrkleika eða tegund efnanna . Er það vegna þess að ólögmæti fíkniefna dregur verulega úr möguleikanum á hvers konar gæðastjórnun eða öryggiseftirliti við framleiðslu og tilbúning þeirra .16 Fíkniefna er að auki oft 13 Sama heimild . 14 Ari Matthíasson: SÁÁ. Vímuefnamarkaðurinn. 27.8.2008. Sótt á vefsíðu SÁÁ: http://www .saa .is/islenski­vefurinn/ felagsstarf/pistlar/nr/75954/ [sótt á vef 14 .5 .2011] . 15 Ríkisendurskoðun . Ráðstafanir gegn innflutningi ólög­ legra fíkniefna . 16 Transform Drug Policy Foundation . Drug Related Deaths . Sótt á vef TDPF: http://www .tdpf .org .uk/ MediaNews_FactResearchGuide_DrugRelatedDeaths .htm

x

Þjóðmál

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðmál
https://timarit.is/publication/1175

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.