Þjóðmál - 01.12.2011, Blaðsíða 35

34 Þjóðmál VETUR 2011
undirbúa hina reglulegu fundi auk þess sem
fjármálaráðherrar ríkjanna ætla að hittast
reglulega . Til að halda utan um þessa starfsemi
verður komið á fót „sekretariati“, skrifstofu .
Framkvæmdastjórnarmennirnir í Brussel
líta á þessa þróun sem nokkra ögrun við sig .
Þeir óttast réttilega að missa spón úr aski
sínum . Ummæli Merkel í þýska þing inu
um frumkvæði Barrosos vegna skulda vanda
evrunnar ber að skoða í þessu ljósi . Fram-
kvæmdastjórnin er ekki sérlega hátt skrifuð
í Berlín og líklega ekki heldur í öðrum
höfuðborgum evru-ríkjanna .
Í viðræðum í nýlegri ferð til Berlínar varð
ég þess var að háttsettir embættismenn
liggja ekkert á gagnrýni sinni á þróun mála
hjá stofnunum ESB í Brussel . Ekki hafi
tekist sem skyldi að ná markmiðunum
sem sett hefðu verið með gerð Lissabon-
sáttmálans . Hann hafi hvorki orðið til að
einfalda stjórnarhætti innan ESB né auka á
skilvirkni . Raunar hafi hið gagnstæða gerst
því að samhliða núningi milli einstakra
ríkja glími ríkisstjórnir nú við valda- og
áhrifabaráttu milli ESB-stjórnenda í
Brussel . Fréttir þaðan bera með sér að
töluverð togstreita sé milli Barrosos og
fram kvæmda stjórnarinnar annars vegar og
Van Pompuys og starfsmanna ráðherra ráðs-
ins hins vegar . Loks hafi mistekist að koma á
fót marktækri utanríkisþjónustu ESB undir
forystu barónessu Ashton .
Leitað til lögfræðinga
K reppan innan Evrópusambandsins núna er hin versta sem glímt hefur
verið við þar á bæ frá stofnun sambandsins
og vandanum í Evrópu er lýst sem hinum
versta frá lyktum síðari heimsstyrjaldar-
innar . Í þeim samanburði er strikað yfir
allt sem gerðist í álfunni á tímum kalda
stríðsins þegar margir töluðu oft eins og
kjarnorkustríð væri á næsta leiti .
Við lausn vanda innan Evrópusambands-
ins leita menn jafnan ráða hjá lögfræðing-
um . Í þeirra hlut kemur að festa í form
hug myndir sem stjórnmálamenn telja til
þess fallnar að miða málum til réttrar áttar .
Evrópusambandið skortir alla lýðræðislega
tengingu við fólkið í aðildarríkjum . Valda-
menn þess vilja í lengstu lög forðast að
bera mál undir almenning . Á hinn bóginn
er mikil áhersla lögð á lögmæti allra
ákvarðana og að þær rúmist innan sáttmála
sambandsins . Við hlið stjórnmálamanna
og embættismanna á vettvangi ESB starfar
her lögfræðinga sem segir álit sitt á stóru
og smáu . Sé unnt að benda á að einhver
ákvörðun rúmist ekki innan lagarammans
er voðinn vís . Lögfræðingarnir eiga að
jafnaði síðasta orðið um hvað má gera innan
gildandi reglna og hvenær óhjákvæmilegt er
að breyta þeim til að leysa einhvern vanda .
Jean-Claude Piris var lögfræðilegur ráðu-
nautur ráðherraráðs Evrópusambands ins og
yfirmaður lagasviðs ráðsins frá árinu 1988
til 1 . desember 2010 . Hann kom að gerð
Maastricht-sáttmálans 7 . febrúar 1992,
Amsterdam-sáttmálans 2 . október 1997 og
Nice-sáttmálans 26 . febrúar 2001 . Hann
leiddi starf lögfræðinga við gerð sáttmálans
um stjórnarskrá fyrir Evrópu sem skrifað
var undir í Róm 29 . október 2004 . Hann
gegndi einnig lykilhlutverki við gerð
Lissabon-sáttmálans sem skrifað var undir
13 . desember 2007 . Eftir að upphaflegi
Lissabon-sáttmálinn hafði verið felldur í
þjóðaratkvæðagreiðslum í Frakklandi og
Hollandi vorið 2005 beitti Piris sér fyrir
breytingum á orðalagi hans . Á þeim grunni
reyndist unnt að leiða smíði sáttmálans til
lykta og síðar samþykktar .
Piris hallmælir Lissabon-sáttmálanum
Íþessu ljósi er athyglisvert að kynnast þeim sjónarmiðum sem Piris hefur nú til lausnar