Þjóðmál - 01.03.2013, Blaðsíða 38

Þjóðmál voR 2013 37
sem notuð eru . Annað dæmi: krafan um
jafnrétti kynjanna er hávær í námskránni
en á sama tíma sjáum við hvernig sífellt
hallar meira á drengi . Við sjáum hvernig
vandamál þeirra vaxa eftir því sem ofar
dregur í skólakerfinu þar til tölfræðin leyfir
ekki lengur að logið sé til um það . Brottfall
drengja úr framhaldsskólanámi á Íslandi er
með því hæsta sem þekkist á byggðu bóli .
En ýmislegt skondið ber líka fyrir augu
í jafnréttiskaflanum . Þar má t .d . nefna
þessa undarlegu málsgrein um „margþætta
mismunun“, þar sem parað er saman kyn
og fötlun, kynhneigð og þjóðerni, aldur og
búseta . Hvernig ber að skilja þessa pörun?
Er verra að vera fötluð kona en fatlaður
karl? Er samkynhneigð kannski fötlun?
Er kynhneigð bundin við þjóðerni? Eru
allir Bretar hommar eða eru allir hommar
kannski breskir? Grunnskólinn svarar því .
Við vitum að fyrir kemur að aldraðir eru
stundum vistaðir fjarri heimabyggð, en er
nauðsynlegt að koma sektarkennd inn hjá
börnum svo að leysa megi vandamálin sem
að baki búa? Kemur ekki stundum fyrir
að börn séu send um langan veg í skóla?
Fyrir þessu kunna að vera efnahagslegar
ástæður, en getur rétt eins verið að enginn
fáist til að annast þessa þjónustu á staðnum .
Öll þessi vandamál og fleiri má leysa,
samkvæmt aðalnámskrá, með tilkomu nýrra
fræðagreina s .s . kynjafræða, hinseginfræða,
fjölmenningarfræða og fötlunarfræða . En
ætli það sé ekki nær lagi að þessi fræði hafa
öll verið fundin upp til að skapa vandamál;
til að skapa vinnu fyrir fólk sem er upptekið
af sjálfu sér og vill að aðrir séu það líka . Ef
hugtakið jafnrétti hefur einhverja merkingu
þá er það að allir eigi að njóta virðingar á
sínum forsendum og það er aðeins mögulegt
ef menn bera virðingu fyrir sjálfum sér .
Jafnrétti merkir ekki að allir geti gert það
sama, litið eins út eða átt jafnmikið af
peningum . Flokkunarfræðin býður hins
vegar aðeins upp á mismunun .
Undirstaða í öllu skólanámi er lestur; að lesa sér til gagns . Ekkert barn
kemst langt í námi án þess að ná tökum á
lestri . Réttilega kemur fram í umfjöllun
um grunnþættina í námskránni að læsi á
táknkerfi og samskiptakerfi samfélagsins sé
mikilvægt enda dregur verulega úr mætti
lestrarkunnáttu ef einstaklingurinn kann
aðeins til stafs en getur ekki lesið heiminn í
kringum sig . Lestrarkunnátta er því grund-
völlur alls sem á eftir kemur í náminu . Það
gætir því furðu, þegar niðurstöður Pisa-
rannsóknar ársins 2009 eru skoðaðar, hve
litlum tíma er varið til lestrarkennslu í yngsta
aldurshópnum eða aðeins 16 tímum . Er
tíminn, sem varið er til að kenna íslenskum
börnum lestur, með því lægsta eins og sést
Vægi þessarar uppröðunar birtist í útskýringum á
grunnþáttunum . Þar eru þeir sagðir
samfélagsmiðaðir og þeim ætlað að
„vinna að því að samfélagið fái [ . . .]
vel menntað og heilbrigt fólk til
þátttöku í að breyta samfélaginu til
betri vegar [ . . .]“ Einmitt! Hér er ekki
lengur verið að fela neitt;
markmiðið er að breyta sam -
félaginu . Nú má deila um hvað
„breyta samfélaginu til betri vegar“
beri í sér, en venjulegt fólk sendir
börn sín í skóla til að læra listina
að lifa af í flóknum heimi, ekki til
að láta stjórnlynda alræðisseggi
hnoða þau og móta eins og leir .