Þjóðmál - 01.03.2013, Side 61

60 Þjóðmál voR 2013
milljörðum króna . Þessi kostnaður fellur
ekki til nema einu sinni . Langtímaáhrif
eru hins vegar auknar skuldir ríkissjóðs
og aukinn vaxta kostnaður vegna þeirra .
Ríkisstjórnin, sem tók við 2009, getur því
ekki notað fjárlög ársins 2008 sem einhverja
viðmiðun þegar hún stærir sig af því að hafa
náð árangri í að rétta af halla ríkissjóðs .
Afleiðingin af falli bankanna á rekstur ríkis-
sjóðs varð að sjálfsögðu víðtækari: skatt tekjur
minnkuðu verulega og t .d . gaf fjár magns -
tekjuskatturinn 40% minna af sér fyrir tekju-
árið 2009 en árið 2008 (og hefur þá ekki verið
tekið tillit til virðisrýrnunar krón unn ar) . En
þá ber einnig að hafa í huga að árið 2007
var tekjuafgangur af ríkissjóði upp á 88,6
milljarða króna, eins og einnig kem ur fram
hér að framan, og látlaus vöxtur í út gjöld um
ríkisins árin fyrir fall bankanna . Ætla mætti
því að eitthvað mætti skera niður .
Samkvæmt ríkisreikningi eru gjöld ríkis ins
umfram tekjur árin 2009–2011 alls yfir þrjú
hundruð og fimmtíu milljörðum króna og
getur vart talist mikill árangur þegar haft er
í huga að „einskiptikostnaður” vegna hruns
bankanna kom fyrst og fremst fram á árinu
2008 og er hér undanskilinn . Meint „rústa-
björgunarsveit“ jók hins vegar reglulega,
og að óþörfu, við þennan kostnað með
„björgun“ Sjóvár, Byrs, SpKef, o .s .frv . og
stuðningi við ÍLS .
Í hvað fóru þá skattarnir?
En hefur þá vinstri stjórninni ekkert orðið ágengt í að skera niður kostnað
hins opinbera? Ef tekið er mið af útgjöldum
ríkissjóðs árið 2006, þegar gjöldin námu
340,2 milljörðum og síðan árið 2011,
þegar þau námu 575,9 milljörðum, sést
að árangurinn er ekki mikill . Ef miðað er
við neysluvísitölu þessa tímabils (meðaltal
áranna) hefur hún hækkað um ríflega 52%, en
útgjöld ríkisins um 69% . Ekki mikill árangur
það . Samanburðurinn batnar ef tekið er mið
að 2007 í stað 2006, en 2007 var bóluár,
jafnt í íslensku efnahagslífi sem útgjöldum
ríkissjóðs, og vart marktækt . Og 2006 var svo
sannarlega ekkert sérstakt aðhaldsár .
Ekki er kominn út ríkisreikningur fyrir
árið 2012 en engu að síður ljóst að ekki
náðist jöfnuður . Þannig bætir rekstrarárið
2012 enn við skuldir ríkissjóðs .
Árin frá falli bankanna hafa ekki verið
nýtt til að taka til í rekstri ríkissjóðs . Þó að
ýmis grunnþjónusta hafi verið skert, svo
og fjárfestingar í innviði skornar við trog,
hafa útgjöld verið aukin á öðrum sviðum,
sérstaklega í millifærslum . Og vaxtagjöld
ríkisins fyrir árið 2011 nema tæpum 70
milljörðum, enda bein afleiðing af lán-
tökum til að fjármagna hallareksturinn .
Og þau útgjöld munu ekki skila sér í
aukn um hagvexti og velferð til lengri tíma
litið . Jafnvel fyrirframgreiðslu skatta stór-
fyrirtækja og skatti af úttekt viðbótar-
lífeyrissparnaðar, sem skerðir skatttekjur
framtíðarinnar, hefur verið sóað í eyðslu í
stað þess að greiða niður skuldir .
Margar skattahækkanir vinstri stjórnar-
inn ar vinna beinlínis gegn aukinni hagsæld á
Íslandi . Stighækkandi tekjuskattur, hærri fjár-
Kostnaður vegna falls bankanna, svo sem fram kemur í Ríkis-
reikningi 2008, nemur tæpum 234
milljörðum króna . Þessi kostnaður
fellur ekki til nema einu sinni . . .
Ríkisstjórnin, sem tók við 2009,
getur því ekki notað fjárlög ársins
2008 sem einhverja viðmiðun þegar
hún stærir sig af því að hafa náð
árangri í að rétta af halla ríkissjóðs .