Orð og tunga - 01.06.1998, Blaðsíða 53

Krístín Bjarnadóttir: Orðaforði í skýringum
41
sem notaðar voru við vinnuna við íslenska orðabókarstofninn sem áður var minnst á.
Tölur um stafkaflann A eru þessar:
Tafla 2: Skýringarorð sem byrja á A í ÍO:
Orð sem byrja á A í skýringarorðaforðanum í IO 1.995 100%
Skýringarorð sem ekki voru flettur í ÍO 820 41%
Skýringarorð sem ekki voru flettur í ÍO en höfðu flettugildi í íslenska orðabókarstofninum 208 10%
Skýringarorð sem ekki voru flettur í IO en voru tal- in mynduð með virkum orðmyndunarreglum í íslenska orðabókarstofninum 175 9%
Skýringarorð sem ekki voru flettur í ÍO og var ekki að finna í íslenska orðabókarstofninum 437 22%
Alls eru skýringarorðin sem hefjast á A í ÍO 1.995 og 41% þeirra voru ekki flettiorð
í bókinni. Þessi tala er örlítið lægri en meðaltal úr vélrænum samanburði fyrir bókina
alla en sveiflur milli stafkafla eru nokkrar og hér hefur verið farið yfir hvert einstakt
orð og talan leiðrétt í samræmi við það. Síðan voru þessi orð borin saman við íslenska
orðabókarstofninn en þar eru orð merkt eftir því hvort ástæða þykir til þess að gera þau
að flettiorðum. Tölurnar í þriðju línu í töflunni benda til þess að ástæða sé til að bæta
við 208 flettiorðum úr A-inu í ÍO eða 10% af heildarskýringarorðafjöldanum. Ef orð
sem mynduð eru með virkum orðmyndunarreglum eiga ekki að vera flettiorð ætti hins
vegar að vera óhætt að sleppa orðunum 175 sem eru næstneðst í töflunni eða 9% af
heildarskýringarorðaforðanum. Loks athugaði ég afganginn sem þá var eftir, orðin 437
sem hvorki var að finna sem flettiorð í ÍO né í íslenska orðabókarstofninum. Niðurstaðan
var sú að aðeins 41 af þessum orðum gætu hugsanlega átt að vera flettiorð eða aðeins
2% af heildarskýringarorðafjöldanum. Þar með er niðurstaðan orðin sú að víst þurfi að
bæta við verulegum fjölda flettiorða ef gera á skýringarorðaforðanum skil en í stað þess
að það séu 42% af skýringarorðaforðanum eru það einungis 12%.
Munurinn er allnokkur; í stað ríflega 22.300 nýrra flettiorðaer talan þá komin niður
í u.þ.b. 6.300. Þessar tölur miðast að sjálfsögðu við það að skýringar í bókinni séu
óbreyttar frá því sem nú er.
9 Lokaorð
Hér hefur verið sagt frá samanburði á flettiorðum og skýringarorðaforðanum í IO eins
og hann er nú. Við endurskoðun bókarinnar þarf á einhverju stigi að fara vandlega yfir
allar skýringar og víst er að þar þarf að endurbæta margt. Við þá vinnu þarf að hafa í
huga hvaða stefna á að vera ríkjandi í mótun skýringarorðaforðans.