Skagfirðingabók - 01.01.2010, Page 164

164
SKAGFIRÐINGABÓK
fæð ast á oru landi? Hve margur Mil­
ton er ekki að moldu orðinn ísl.jörð?
Þorvaldur er að fara, og því hætti jeg.
Með bróðurl. kveðju og kveðju til
konu og Jóns br. hennar samt innil.
óskum bata og blessunar, en jeg vil,
verð og vera ætla vinur þinn og vel­
unnari
Matth. Jochumsson
P. scr. Ef þér finnast vöffin of mörg í
endanum, máttu plokka það í miðið,
samt það síðasta, í burtu.18
Ekki er vitað til víss um viðtakanda
þessa bréfs, en flest bendir til þess, að
hann hafi verið síra Einar Jónsson á
Miklabæ í Blönduhlíð, síðast prestur á
Hofi í Vopnafirði. Síra Einar fékk veit­
ingu fyrir Kirkjubæ í Tungu í janúar
1889. Kona hans var Kristín Jakobs­
dóttir prests í Glaumbæ, Benedikts­
sonar. Albróðir hennar var Jón bóndi á
Víðimýri, síðar landsbókavörður.
II. Um lagið og höfund þess
Höfundur lagsins við kvæði Matt­
híasar Jochumssonar, Skaga fjörð ur,
hét (Helgi) (fyrra nafninu er síðan
sleppt) Sigurður Helgason (1872–
1958). Hann átti ættir að rekja til
kunnra tónlistarmanna og lagasmiða.
Verður þeirra að nokkru getið, áður en
sögunni víkur til Helga Sigurðar.
Foreldrar hans voru Helgi Helgason
(1848–1922) trésmiður, tónskáld og
söngstjóri í Reykjavík og kona hans
Guðrún Sigurðardóttir (1849–1943) í
Þerney, Arasonar.21
Helgi Jónsson (1809–1879), föðurafi
Helga Sigurðar, var trésmiður í
Reykja vík og bæjarfulltrúi um skeið.
Kona hans var Guðrún Jónsdóttir ætt­
uð frá Gaulverjabæ í Flóa. Foreldrar
Helga bæjarfulltrúa voru hjón á Nípá
í Suður­Þingeyjarsýslu, síðast kennd
við Skútustaði í Mývatnssveit, Jón
Árna son (um 1820–1875) og k.h.
Þuríður Helgadóttir (um 1823–1902)
á Skútustöðum.22
Sigurður Helgason ólst upp á miklu
tónlistarheimili. Faðir hans og föður­
bróðir, Jónas Helgason (1839–1903),
héldu uppi margþættu tónlistarlífi í
Reykjavík á ofanverðri 19. öld. Þeir
voru arftakar Péturs Guðjónssonar
organ leikara og söngkennara, sem var
fyrirmynd allra ungra manna, er tón­
list unnu.
Jónas Helgason ólst upp í föður­
garði. Hann hóf 13 ára gamall járn­
smíðanám, fékk sveinsbréf í iðninni
1856 og var þá titlaður Jónas járnari.
Hann stundaði járnsmíðarnar sem
aðal starf til ársins 1881, en sinnti tón­
listarstörfum í hjáverkum.
Árið 1862 stofnaði Jónas í Reykja­
vík fyrsta söngfélagið, sem stofnað var
á landinu. Það hlaut litlu síðar nafnið
Harpa.23 Haustið 1875 hélt Jónas til
Kaupmannahafnar til þess að afla sér
frekari þekkingar í tónfræðum og
stundaði nám hjá þekktustu kenn­
urum og gat sér góðan orðstír. Haustið
1876 varð Jónas söngkennari við
Kvennaskólann í Reykjavík og jafn­
framt við barnaskólann þar. Söng­
fél agið Harpa gaf út fyrsta söngrit
Jón asar, Söngreglur (1874).
Árið 1877 hóf Jónas útgáfu nótna­
bókaflokksins Söngvar og kvæði (Rv.
1877–1888), og gaf Harpa út fyrsta
heftið. Landshöfðingi neitaði Jónasi
um styrk, þar eð „kóralbók“ Péturs