Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.08.2006, Síða 57
að erfiðlega gengur að halda fagmönnum
í stöðum sínum úti á landsbyggðinni. Það
gengur ekki til lengri tíma.
Heilbrigðisþjónusta á að vera samfelld
og allir eiga að njóta sama réttar. Þetta
skipulagsleysi bitnar á börnum sem eiga
við geðrænan vanda og skortur á úrræðum
getur haft skelfileg áhrif á líðan þeirra
og framtíðarhorfur. Auka þarf forvarnir og
það má ekki slaka á kröfunum um úrræði
því að hætta er á því að geðsjúkdómar
nái faraldsfræðilegri stærðargráðu hjá
mannkyninu á nýbyrjaðri öld eins og
Alþjóðaheilbrigðisstofnunin, WHO, spáir ef
ekkert er að gert. Við verðum að líta okkur
nær og gn'pa í taumana fyrr en nú er gert.
Hjúkrunarfræðingar geta átt þar stóran þátt
í ákvörðunum um markmið og úrræði. Við
þurfum einnig að nýta okkur þær aðferðir
sem gagnast best hjá nágrannaþjóðum
okkar og setja okkur einhverjar reglur.
Það þýðir ekkert að láta hlutina bara rúlla
og bíða í þögninni. Ef þjónustan breytist
ekki í samfélaginu má búast við að þessi
þögn um geðsjúkdóma viðhaldi fordómum
og sendi þeim sem eru að veikjast þau
skilaboð að ekki sé búist við lækningu og til
hvers þá að halda í vonina um bata? Því er
mikilvægt að vera vakandi fyrir líðan barna
og ungmenna, bregðast skjótt við og vinna
að lausnum. Við höfum öll samfélagslegar
skyldur gagnvart náunganum, sérstaklega
starfsfólk innan heilbrigðisþjónustunnar, og
börnin eru á ábyrgð okkar allra."
- Nú hefur þú gert rannsókn á reynslu
foreldra barna og unglinga með geðræn
vandamál og á stuðningi eða stuðnings-
leysi af hálfu heilbrigðisþjónustunnar.
H.ver var niðurstaða þeirrar rannsóknar?
„Já, ég ákvað að fara af stað með
rannsókn því að ég vildi kanna hvort ég
væri ein um þessa reynslu. Niðurstöður
rannsóknarinnar sýndu að svo var ekki.
Ég ákvað að hafa spurningarnar mjög
opnar svo að mín viðhorf kæmu ekki
í Ijós en það þurfti ekki til. Reynsla
annarra foreldra var svipuð, skortur var á
úrræðum og það tók Ifka nokkur ár að fá
greiningu fyrir börnin þeirra svo að hægt
væri að fá rétt lyf og rétta meðferð til að
bæta líðan barnanna. Það vantar sárlega
skipulag um það hverjir eiga að styðja
fjölskyldurnar og börnin á meðan greining
liggur ekki fyrir. Biðtíminn er allt of langur.
Ábyrgðin er algerlega á fjölskyldunni þrátt
fyrir að hún hafi ekki neina sérstaka
leiðsögn eða stuðning í því hvaða aðferð
eigi að nota við þær aðstæður sem hún
þarf að kljást við. Aðgerðarleysi er hluti
af stuðningsleysi. Það er mikil ábyrgð að
halda lífi í barni sem vill ekki lifa vegna
skorts á utanaðkomandi hjálp."
„Lífið handan við vefinn“
Námskeið og fyrirlestur Jean Clarke
íslandsvinurinn dr. Jean lllsey Clarke kemur í sína fjórðu
heimsókn til landsins í september og heldur vikunámskeið
fyrir fagfólk sem hefur áhuga á að verða leiðbeinendur í
uppeldisaðferðinni „Að alast upp aftur, annast okkur sjálf,
annast börnin okkar".
Á námskeiðinu er lögð megin áhersla á þarfir barna
fyrir örvun, viðurkenningu og öryggi. Kynntar eru leiðir
og aðferðir til að takast á við „hversdagslega" atburði
í daglegu lífi hvers uppalanda og nýta þær til jákvæðra
samskipta milli barns og foreldris.
Auk þess er fjallað um þá staðreynd að uppeldishæfni er
ekki sjálfgefinn eiginleiki sem hver og einn býr yfir. Allir
geta bætt sig í uppeldishlutverkinu og öðlast aukið öryggi
og ánægju.
Nú þegar hafa um 40 íslenskir fagaðilar fengið réttindi sem
leiðbeinendur og hafa haldið námskeið fyrir foreldra og aðra
áhugasama. Meðal leiðbeinenda eru nokkrir heilsugæslu-,
skóla-, barnahjúkrunarfræðingar, félagsráðgjafar, leikskóla-
kennarar, kennarar, sálfræðingar og fleiri.
Námskeiðið var m.a. haldið á vegum Skólaskrifstofu
Mosfellsbæjar s.l. haust. Að sögn þátttakenda vakti
námskeiðið þá til umhugsunar um hið jákvæða afl í
uppeldinu, þeir segjast verða meðvitaðri um sig sjálfa í
uppeldishlutverkinu og hafa fundið nýjar leiðir til þess að
annast sjálfa sig á jákvæðan hátt og börnin sín um leið.
Námskeiðið verður haldið dagana 18. - 22. september 2006
kl. 9.00 - 17.00 og eru nokkur sæti laus.
Innifalið í námskeiðsgjaldi er öll námskeiðsgögn ásamt hádegismat
og kaffi alla dagana.
Auk þess mun dr. Jean I. Clarke halda fyrirlestur þann 23.
september sem hún kallar Lífið handan við vefinn.
Foreldrar, afar og ömmur eru hið raunverulega internet
í fyrirlestrinum mun hún fjalla um hlutverk afa og ömmu og þátt
þeirra í uppeldinu og gildi þess fyrir þjóðfélagið. Hvernig reynsla og
þekking þeirra getur nýtst barnabörnunum og hjálpað til við betri
málvitund, stuðlað að betri lestrarkunnáttu og þekkingu barna og
unglinga á fortíð sinni. Hvernig samskipti milli kynslóða geti aukið
virðingu fyrir eldri borgurum og gefið báðum gleði. Ennfremur um
gildi þess að segja sögur - flytja arfinn - þekkja ræturnar.
Skráning og upplýsingar hjá OB ráðgjöf obradgjof@obradgjof.is
Tímarit hjúkrunarfræðinga - 3. tbl. 82. árg. 2006