Morgunblaðið - 23.03.2018, Page 76

76 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 22. MARS 2018
29.900kr. 44.900 kr. 94.900 kr.
Verkfærasalan
Síðumúli 11 - 108 Reykjavík | Dalshraun 13 - 220 Hafnarfjörður
560-8888 • www.vfs.is
Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillur og áskilinn er réttur til breytinga. Tilboð gildir 5.mars - 10.apríl 2018.
3 LÍNULASER
MC3 SV RED
3ja línu laser frá Futech.
180cm þrífótur fylgjir með.
FUT 03103
BORVÉL
M18 BLPD-303C • 3x3Ah
Kolalaus borvél 60Nm, fylgja
3 rafhlöður og hleðslutæki.
MW 4933459365
VERKFÆRASKÁPUR
172 verkfæri USG
Sterkur verkfæraskápur með
172 verkfærum og 7 skúffum.
USG FIRP7B-FOAM
ar hefði borið af þeim öllum sem
djassleikari.
Gunnar stofnaði G.O. kvintett-
inn, þar sem Guðmundur Stein-
grímsson og Eyþór Þorlákssom
léku með honum svo og Steinþór
Steingrímsson píanisti og Ólafur
Gaukur gítarleikari og lék kvintett-
inn veturinn 1946-47 í samkomusal
Mjólkurstöðvarinnar, þarsem vin-
sælir dansleikir voru haldnir. Með
þeim kvintetti eru til nokkrar upp-
tökur.
Bestir á festívalinu
Haustið 1947 leysti Gunnar
nafna sinn Egilson af hólmi í
hljómsveit Björns R. Einarssonar
og í ársbyrjun 1948 gekk hann til
liðs við KK-sextettinn, en þar sem
hljómsveitarstjórinn Kristján
Kristjánsson blés í altósaxófón
varð Gunnar að skipta yfir á tenór.
„Gunnar kunni ekkert að lesa þeg-
ar hann kom til mín,“ sagði Krist-
ján síðar, „en ég hef aldrei vitað
nokkurn eins fljótan að læra. Eftir
viku las hann allt sem ég setti fyrir
hann.“ Um haustið gekk Gunnar
að nýju til liðs við Björn R. og lék
með honum þar til hann hélt til
Svíþjóðar 1955, til að leika með
hljómsveit Simons Brehms. Topp-
djasshljómsveit Svía.
Í Svíþjóð fékk hann fína dóma.
Per Dido skrifaði „Hinn ungi
Gunnar lék af mikilli leikni, en með
dálítið grófan tón, og minnti um
margt á Flip Phillips í frasering-
um.“ Í annarri umsögn segir að
„ungi Íslendingurinn leiki í Stan
Getz-stíl og eigi eftir að setja mark
sitt á stjörnusveit Simonar“.
Gunnar kom heim eftir árið þótt
Simon byði honum að leika með
sér áfram og hann fengi tilboð um
að leika með stórsveit trompetleik-
arans Thores Ehrlings. Fljótlega
stofnaði hann fræga hljómsveit er
fékk gullverðlaun á Heimsmóti lýð-
ræðissinnaðrar æsku og stúdenta í
Moskvu 1957 sem besta djass-
hljómsveit festívalsins. Aðeins
örfáar upptökur hafa varðveist
með þeirri hljómsveit, en auðheyrt
að slík djasshljómsveit hafði varla
heyrst hérlendis, og vinnutilboðin
streymdu að utan „en strákarnir
vildu vera heima“, sagði Ormslev
seinna.
Frægt er einvígi hans og höfuð-
tenórista Evrópudjassins, Bretans
Ronnie Scott. Um það segir í Jazz-
blaðinu 1952: „Það er fyrst þegar
hann leikur við hliðina á jafn mikl-
um snillingi og Ronnie Scott er, að
við heyrum, að Gunnar er ekki að-
eins besti djassleikari hér á landi
heldur fáum við sönnur þess að
leikur hans gefur lítt eftir því
bezta erlendis.“
Tæpum 20 árum seinna sat ég,
eftir tónleika, með Ronnie á hinum
fræga klúbbi hans í London og fór
hann fögrum orðum um tenórsaxó-
fónleik Gunnars.
Eins og leikið í gær
Gunnar hafði allt til þess að bera
að verða einn af fremstu djassleik-
urum Evrópu, en hér á Íslandi var
einangrunin of mikil og tækifærin
of fá. Hann lést aðeins 53 ára, 24.
apríl árið 1981, um það leyti sem
endurreisn íslensks djass var að
hefjast. Þar hefði hann leikið stórt
hlutverk. Hljóðritanir hans hafa
margar varðveist og gaman hefur
verið að lesa ritgerðir nemenda í
djazzsögu við Tónlistarskóla F.Í.H,
sem þeir hafa skrifað eftir að hafa
hlustað á úrval þeirra. Það er eins-
og tónlist hans sé jafn lifandi og
hún hefði verið leikin í gær.
Nemendur segja meðal annars:
,,Það fyrsta sem maður tekur
eftir í spilastíl Gunnars er það
hvað hann er frjáls í því sem hann
gerir, maður heyrir hvernig hann
leikur sér að laglínunni, breytir
henni og þróar áfram á áreynslu-
lausan og náttúrulegan hátt. Sóló-
inn smekklega spilaður, hend-
ingamótunin þægileg og líkt og
fullkomlega áreynslulaus.“ (ÞÞ)
„Gunnar spilar „heddið“ og fer
tiltölulega frjálslega með laglínuna,
sem er allt í lagi. Tóninn hans er
mjúkur og fallegur. Gunnar á
fyrsta sóló sem er frábært. Það er
uppfullt af flottum mótífum og
áhugaverðum „manipuleringum“ á
rythma. Mér finnst mikil samhæfni
og heildarsvipur á sólóinum, það er
ekki eins og hann sé að spila hell-
ing af línum út um allt sem tengj-
ast ekki heldur velur hann sér
hugmynd og vinnur með hana.“
(JG)
„Upptökurnar með Gunnari
Ormslev sem ég hef heyrt finnast
mér einstaklega flottar, Gunnar
var að mínu mati með frábæran
tón og frasarnir hans Gunnars
voru einstaklega lýrískir og hug-
myndir hans góðar.“ (BMI)
„Hann var oft djarfur í spila-
mennsku sinni og valdi oft ekki
einföldustu leiðirnar gegnum lögin,
enda með flottar fraseringar og
góða tækni. En hann gat líka verið
mjög mjúkur og spilað bara ein-
falda hluti sem pössuðu mús-
íkinni.“ (RB)
„Að mínu mati sýnir hann fram
á heimsklassaspilamennsku sem
hefði vel getað passað inn á stóru
djassplöturnar vestanhafs á sínum
tíma. Meðspilarar hans spila líka
vel en Gunnar virðist alltaf spila
með mestri sannfæringu og standa
upp úr sem sólóisti.“ (AIJ)
„Hann er með frábæra tækni og
færni sem hljóðfæraleikari og því-
líkur tónn sem maðurinn tileinkaði
sér og finnst mér að nemendur
FÍH og aðrir jazztónlistarmenn á
Íslandi eigi að þakka Gunnari fyrir
þau áhrif sem hann hafði á jazz
hér á landi.“ (BED)
Hver var Gunnar Ormslev?
& Níutíu ár eru í dag frá fæðingu eins helsta djasslistamanns Íslands & „Gunnar hafði allt til þess að
bera að verða einn af fremstu djassleikurum Evrópu, en hér á Íslandi var einangrunin of mikil“
» „… Gunnar er ekkiaðeins besti djass-
leikari hér á landi held-
ur fáum við sönnur þess
að leikur hans gefur lítt
eftir því bezta erlend-
is.“
Ljósmynd/Rúnar Gunnarsson
Djassmenn Gunnar Ormslev blæs í tenórinn. Með honum leika hér Pétur Östlund og Bjössi bassi - Sigurbjörn Ing-
þórsson. Hljómsveit Gunnars fékk gullverðlaun á Heimsmóti lýðræðissinnaðrar æsku og stúdenta í Moskvu 1957
AF DJASSI
Vernharður
Linnet
Gunnar Ormslev fæddist í Hell-
erup, einni af útborgum Kaup-
mannahafnar, þann 22. mars 1928.
Móðir hans, Áslaug Jónsdóttir, var
íslensk, en faðirinn, Jens Gjeding
Ormslev, danskur. Tónlistin átti
snemma hug hans allan og besti
vinur hans í Hellerup var Arnvid
Meyer, sem seinna varð einn helsti
trompetleikari Dana. Þeir stofnuðu
strákaband í gaggó og spiluðu á
dansæfingum og víðar. Strax eftir
stríð heimsóttu foreldrar Gunnars
Ísland með einkasyninum, en hann
hafði komið hér áður sem barn.
Hingað var siglt með Esju í júlí
1945 og haldið heim með Lagar-
fossi tæpum tveimur mánuðum
síðar. Fjölskyldan bjó hjá frænd-
fólki í Hafnafirði og þar kynntist
Gunnar tveimur hafnfirskum
strákum: Guðmundi Steingríms-
syni trommara og Eyþóri Þorláls-
syni gítar- og bassaleikara. Þeir
fóru að leika saman djass og léku
fyrir dansi í Flensborg og í Gúttó í
Hafnarfirði.
Gunnar kom hingað einn árið
eftir og var ætlun hans að komast
til Bandaríkjanna að læra að spila
djass. Móðir hans samþykkti það
ekki nema hann lærði eitthvað
„nytsamlegt“ áður og úr varð að
hann hóf nám í tannsmíðum hjá
frænda sínum, Jóni Hafstein tann-
lækni. Þar var einnig í læri Kristín
Classen, sem enn er á lífi og vel
ern. Hún sagði mér að tónlistin
hefði verið það eina sem Gunnar
hugsaði um og að Ísland hefði
bara átt að vera viðkomustaður á
leiðinni til fyrirheitna djasslands-
ins.
Áðuren Gunnar hélt til Íslands
1946 hljóðritaði strákabandið, sem
hann og Arnvid léku með, tveggja
laga lakkplötu – kveðjuplötuna. Sú
plata er enn varðveitt og áratugum
seinna sagði Mayer mér að Gunn-