Breiðfirðingur - 01.04.1987, Síða 27

BREIÐFIRÐINGUR
25
hans. Síðan varð kirkjueigandi sonur hans Benedikt Boga-
son (d. 1819) og eftir hann Bogi stúdent Benediktsson, sem
var mikill auð- og fræðimaður.53 Eftir hann eru Sýslu-
mannaævir og hef ég í þessari samantekt sums staðar notið
verka hans. Bogi yngri dó 1849 og átti þá Jarþrúður Jóns-
dóttir kona hans kirkjuna, en að henni látinni 1858 hafði
Hildur dóttir þeirra ekkja Bjarna skálds Thorarensens
umráð yfir henni. Árið 1872 fær Hallgrímur Jónsson umsjón
hennar, en hann byggði núverandi kirkju.
Kirkjan sem Katrín lét byggja varð fyrir miklu áfalli af
fönnum 1791 og Benedikt lét byggja nýja 1801-1803. Sú
kirkja var úr timbri og kostaði alls 627 ríkisdali, en þar af
varð eigandinn að leggja fram 356 ríkisdali sennilega milli 60
og 70 kýrverð. Hún var öllu lengri en núverandi kirkja 20
álnir á móti 1614, en breidd og hæð hefur verið álíka.54
Grunnurinn var ekki svo vandaður sem skyldi og varð hún
mjög viðhaldsfrek, þurfti æði oft bikunar. Gaman væri að
vita meir, hvenær farið var að smíða timburkirkjur á 19. öld
og áhrif þeirra á efnahag eiganda og e.t.v. þátt í fækkun
kirkna þá. Af þessum sökum samdi prófasturinn í Hvammi,
Jón Gíslason, ritið: Einföld meining til frekari eptirþánka
um haganlegustu Kyrkna byggíngar á íslandi einkum í fjall-
dala regna-plázum. Kaupmannahöfn 1837. Loft var sett í
kirkjuna við viðgerð 1850, og í prófastsvísitatíu 1858 bannar
prófastur stranglega; „að í kirkjuloftinu væru geymdir þeir
hlutir sem vansæma Guðshús og eru óhollir vegna útdömp-
unar fyrir heilbrigði safnaðarins . . . Þessir hlutir eru: ull og
tólg, fiskur og smjör, hákall, skinnavara og sv. frv.“ Ekki
voru alls staðar í framkirkjuna settir bekkir fyrr en um 1870,
en í stað þeirra stóðu þar fatakistur.
Af gripum, sem Bogaættin útvegaði kirkjunni, má nefna
skriðbyttu eða ljósbera úr tré áttstrendan. Það var nauðsynja-
áhald fyrir tíma eldspýtnanna.55 Árið 1836 gefur Bogi yngri
ljósahjálm stóran, sem enn er til og kostaði 214 kýrverð.
Eftir viðgerðina 1850 var gefinn í kirkjuna af Jarþrúði ekkju
Boga predikunarstóllinn, sem enn er notaður og var hann þá