Tímarit Máls og menningar - 01.09.2010, Blaðsíða 55

K l i p p i m y n d a s m i ð u r i n n E r r ó
TMM 2010 · 3 55
fyrir almenning. Síðan breyttist sú afstaða og hann fór að líta öðrum
augum á klippimyndina og ákvað árið 2009 að færa nútímalistasafninu
í Centre Georges Pompidou að gjöf sextíu og sex klippimyndir sem
mynduðu uppistöðu sýningarinnar. Þar með er Erró búinn að færa
stóran hluta af lífsstarfi sínu að gjöf til þriggja safnstofnana; Listasafns
Reykjavíkur (vel á fjórða þúsund verka), Nútímalistasafnsins í Val­de­
Marne í Vitry­sur­Seine og núna síðast til Nútímalistasafnsins í Centre
Georges Pompidou.
Klippimyndin er í flestum tilfellum undirbúningsmynd hjá Erró
eða grunnur að myndbyggingu málverkanna þó að hún geti líka full­
komlega staðið ein og sér eins og kom í ljós á sýningunni þar sem sjá
mátti margar klippimyndir sem hafa aldrei orðið að málverkum. Með
því að skipta sýningunni í fimm hluta eftir þemum, méca­klippimyndir,
stjórnmál, listir, geimferðir og grínteikningar, sem voru aðskildir með
blátóna skilrúmum, tókst sýningarstjóranum Christian Briend að gera
sýninguna aðgengilegri og undirstrika þróun ferilsins fram til ársins
2008 án þess að einskorða sig við ártöl verkanna.
Méca­klippimyndir
Fyrstu verk sýningarinar voru tvær grafískar teikninga­klippimyndir
úr seríunni Radioactivity (Geislavirkni) sem Erró gerði þegar hann var
staddur í Ísrael árið 1958 – The Modern Shopping Center og Bad News.
Í þessari klippimyndasyrpu gagnrýnir hann kjarnorkuiðnaðinn og
neysluþjóðfélagið og notar hér í fyrsta skipti úrklippur sem hann límir á
flötinn við hliðina á málningarslettum og fínlegum blekteikningum af
fígúrum sem líkjast aflöngu fóstursfígúrunum sem birtust í málverkum
hans á þessu tímabili. Í framhaldi komu svo myndir frá árinu 1959 sem
hann gerði eftir að hann kom til Parísar, þegar hann bjó í húsi númer
24 við Rue Maître­Albert, örstutt frá Place Maubert­torginu í fimmta
hverfi. Erró hefur margoft lýst í viðtölum hvernig hann nálgaðist alls
konar blaðaefni og járndrasl á torginu í gegnum útigangsmenn sem
stóðu þar vörð um birgðir af ýmsu rusli, tímaritum og dagblöðum og
seldu í kílóavís hverjum sem vildi. Hann naut þeirra forréttinda að geta
tekið það efni sem hann vildi án þess að greiða fyrir það.1 Þar komst
hann m.a. yfir myndir af alls kyns vélum, verksmiðjuteikningar og
uppgötvar tímaritið l’Usine nouvelle sem verður eitt af hans eftirlætis
blöðum og ein af ástæðunum fyrir því að hann fór að gera teikningar,
málverk og klippimyndir sem hann kallaði Mécamorphoses (Vélmynda­
breytingar) og Méca­Make­Up. Í þessum verkum klippir hann saman