Tímarit Máls og menningar - 01.09.2010, Blaðsíða 110

D ó m a r u m b æ k u r
110 TMM 2010 · 3
Þrisvar sinnum í sögunni missir Hind stjórn á sér og þá brýst fyrirvaralaust
út hamslaus reiði og illska sem gera Gunni bilt við.
Nei, og mér langar ekki feitt lengur að vera á þessu djöfuls draugasetri hérna sem er
ekki einu sinni tengt, ég þarf að komast í bæinn svo ég geti sent ímeil og só on, þú
getur bara fokkað þér hérna sjálf!
Maður segir mig langar, ekki mér langar, segi ég stillilega, en þá sprettur hún upp,
gargar: vertu ekki alltaf með hausinn uppí rassgatinu á þér þarna kelling!“ (73)
Í síðasta æðiskastinu sem barnið tekur munar hársbreidd að hún verði Gunni
að bana. Þegar Gunnur horfir í augun á henni er í þeim tilfinningakuldi
morðingjans.
Uppgjör
Það tekur Gunni ekki nema þrjá sólarhringa að kortleggja sálarlíf stúlkunnar.
Spurningin er hvað hún á að gera við hana. Hind hefur verið þröngvað upp á
hana og Gunnur er full af andúð á henni frá því fyrsta. Um leið þekkir hún
sjálfa sig í Hind á einhvern hátt sem kemur aftan að henni. Hún byrjar strax að
reyna að ná til stúlkunnar en gengur beint á varnarveggi hennar. Leiðin sem
hún velur næst er að nálgast hana frá hlið, gegnum sögur af sjálfri sér og upp­
vexti sínum. Hún setur þetta upp eins og sameiginlegan rannsóknarleiðangur
þeirra tveggja enda er hann það. Í raun víxlast hlutverk Gunnar og Hindar
þannig að Hind tekur við hlutverki sálgreinandans sem hlustar og gerir
athugasemdir við sjálfsgreiningu og óstyrka leit Gunnar að upphafi og orsök­
um. Það er markatilfellið Hind sem hjálpar Gunni að ná áttum í sínum sjúka
veruleika.
Saga Gunnar er saga af stanslausum höfnunum ástlausrar móður eins og
saga Hindar. Feður beggja eru dánir eða fjarverandi. Gunnur á tvær systur og
á æskuheimilinu var amma hennar og ein vinnukona, kvennasambýli og
­samfélag eins og við þekkjum úr fyrri bókum Kristínar Marju. Í húsinu bjó
gamalt fólk sem hlúði að henni, í búð móðurinnar fékk hún að gegna hlutverki
og hún var látin vinna öll sumur frá barnæsku öfugt við Hind sem elst upp í
sundrung og einsemd stórborgarsamfélagsins og talar aldrei við fullorðið fólk
utan skóla nema móðurina sem kemur heim seint á kvöldin. Eins og Hind
hefur Gunnur byggt upp æ sterkari varnarveggi en í þá hafa komið sprungur
við innbrotið og þar á undan við áfall sem Gunnur hefur ekki greint, skilur
ekki en veit að boðar ekkert gott. Eftir síðustu og verstu átök þeirra Hindar
neyðir hugurinn Gunni til að horfast í augu við tilfelli þar sem hún hefði átt að
sýna tilfinningar en gat það ekki af því að samúðina vantaði. Uppgjör Gunnar
varðar þannig ekki aðeins hið ólíka gildismat og viðhorf þeirra Hindar. Það er
fyrst og fremst sjálfsmat og uppgjör sem reynist taka til mun flóknari sviða en
stuldar á farsímum og óþolandi borðsiða.