Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.2013, Blaðsíða 60

Tímarit Máls og menningar - 01.06.2013, Blaðsíða 60
Þ ó r u n n E r l u o g Va l d i m a r s d ó t t i r 60 TMM 2013 · 2 málamenn, kennarar. Finnum öryggi í því að vita og gleði í því að miðla og leiðbeina og egóið skín við að vita betur. Vera á verði, koma í veg fyrir skaða líkan þeim sem barnið í okkur skynjaði. Á landsvísu því hættan er stór. Á raunheims-vísu. Bókmenntagyðjurnar taka lífið ekki eins alvarlega, ég tala nú ekki um gálurnar sem innblása fimmtíu brigðum af gráu. Þær slúðra við eldhúsborðið, velta fyrir sér lífi og sálfræði grannanna, fúnkera fínt á heimaplani sem þar til nýlega var kvenlegt og gamalla karla. Það var fyrst þegar trúbadorar urðu til (konur máttu ekki ferðast), flottar bækur og leikhús, sem karlar stálu alfarið bókmenntunum, rétt eins og þeir stálu fína vefstólnum þegar kljá- steinapuðinu lauk. Máttu hvorki tala né syngja í kirkju svo að sálmarnir voru ekki þeirra. Bókmenntirnar eru þó kynlausar eins og trúin og kynin líkari en margur hyggur. Vettvangur kvenna gegnum söguna var bara nær orðaflauminum og konur tala helmingi meira en karlar, það hefur verið mælt. Þær kalla á apabörnin og reynast flinkari með orð, mæla vísindin. Kynin hafa alltaf búið með bókmenntahuga sinn í draumi heima undir sæng þar sem þau láta stuðandi orðfléttur róta í skynheimi sínum. Sagnfræðistelpur eru strákastelpur, með langan baugfingur, skal ég hengja mig upp á. Þær listrænu eru mýkri og kvenlegri með styttri baugfingur, þurfa ekki að vera á sífelldri vakt gagnvart ytri hættu heldur þeirri innri, ekki úti í karllægu stríðsfréttavíddinni og stóru átakalínunum, fara ekki langt inn á svæði annarra apa að veiða og fúnkera því síður í heimi lögfræði, átaka og dóma þar sem vopn staðreyndanna gagnast, ekki í hermennskunni, þar sem minni kynslóðanna býr undir merkjum frétta, vísinda, staðreynda, sögu valdsins, sagnfræði. Bókmenntagyðjurnar sinna þeirri list aftur á móti að gleðja og hræra í fólki og til þess þarf að hella úr tilfinningum, ljótum og góðum, með hausinn inni í sögu og í landi sem er afdrep frá fokkandi núi. Til að fúnkera þarf maður að sussa á sjálfan sig og líða vel og það kenna listir svo vel. Þær kasta manni inn í vitund dagdraums og hvíla raunskynjunina, þenja og beygja og beygla tímann. Í bókmenntavíddinni ræður minni kynslóða sem situr við eldinn en fæst ekki við að muna harðar staðreyndir og runur lögsögumanna sem skila arði í heimi dóma þar sem ríkir refskák stríða, valds og stjórnar. Í heimi bókmenntanna gildir að mála sífellt víðari og ferskari skynheim, með litbrigðum orða sem hrella og ýfa og pota í bannhelgi og reyna að byggja vænlegri skyngrunn mannlífs, sem stjórnað er af lögum og reglum sem stangast á við boðefni og henda okkur milli himins og heljar. Á öldum rytmans í hafi þess mannlega. Bókmenntir rækta innri mann og naga og laga línur ríkjandi siðferðis, breyta hugarfari og bylta hugmyndasögunni, sem síðan mótar dómskerfi og stjórnkerfi. Þar sem saga stríðandi karla og valds sprakk fyrir löngu úr leiðindum og fólk vill vita hvernig lífið í heild sinni var í gamla daga, hefur
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.