Skírnir - 01.04.2006, Blaðsíða 75

SKÍRNIR
HÁLFPRJÓNUÐ PEYSA EÐA ...
73
Þegar litið er á þessar tölur eítir kynjum kemur í ljós munur á
körlum og konum. Rúm 62% karlmanna telja sig tala ensku sem
innfæddir en einungis um 39% kvenna leggja sama mat á ensku-
kunnáttu sína.
Áfram var leitað eftir sjálfsmati nemenda en ekki tekið jafn
sterkt til orða: „Hvaða erlenda tungumál talarðu mjög vel en samt
ekki eins og innfæddur?" Tæp 46% laganema telja þetta eiga við
kunnáttu sína í ensku og næstum 41% viðskipta- og tölvunar-
fræðinema meta kunnáttu sína á sama veg. Þetta er nokkuð gott en
athyglisvert er að fleiri telja sig tala málið fullkomlega.
Danska er kennd á Islandi í fimm til sex ár.15 Þó telja einung-
is rúm 20% nemenda sig tala dönsku mjög vel. Það bendir til þess
að 20-25% nemenda álíti dönskunámið hafa skilað góðum ár-
angri. Onnur tungumál fara ekki yfir 7%. Þar með má álykta að
93% þeirra sem svöruðu könnuninni hafi ekki lokið máltileink-
un í þriðja máli og þyrftu að halda áfram náminu til þess að mála-
kunnáttan nýtist. Hversu lengi þeir þyrftu að halda áfram er ekki
vitað.
Nú má spyrja róttækrar spurningar: Ættum við yfirleitt að
hafa þriðja mál sem skyldu í íslenskum framhaldsskólum ef raun-
in er að nemendur læra málið ekki nógu lengi til að máltileinkun
ljúki? Væri ekki hægt að kenna þeim eitthvað annað í staðinn, eitt-
hvað sem hefur meira geymsluþol? Það er ein leið til að líta á mál-
ið. Einnig má velta því fyrir sér hvort kennsla í þriðja máli ætti
einfaldlega að hefjast í áttunda bekk þannig að nemendur fái tæki-
færi til að læra málið vel á framhaldsskólastigi. Þriðja leiðin væri
að halda áfram með markvissa kennslu í þriðja máli og dönsku í
innihaldsmiðuðu tungumálanámi á háskólastigi.
Næsta getustig í tungumálakunnáttu á eftir þeim tveimur sem
búið er að gera grein fyrir er að fólk geti bjargað sér og átt sam-
skipti á tungumálinu við hversdagslegar aðstæður þó að viðkom-
15 Danska er kennd í 7., 8., 9. og 10. bekk og að jafnaði eitt og hálft til tvö ár í
framhaldsskólum. Enskukennsla hefst í fimmta bekk og framhaldsskólanám í
ensku til stúdentsprófs af öðrum námsbrautum en tungumálabrautum er vana-
lega þrjú ár. Nýjar tillögur menntamálaráðuneytisins boða að skólar geti valið
að byrja að kenna dönsku í fimmta bekk og ensku enn fyrr.