Skírnir - 01.04.2006, Side 131

SKÍRNIR
DAUÐINN Á FORSÍÐUNNI
129
að eftir því sem hinum nýju greinum tekst betur að skírskota til al-
mennra sannleikshugmynda eykst vægi fréttamiðla eins og DV á
kostnað þeirra miðla sem nú teljast ráðandi.
Fyrstu ritstjórar hins endurreista blaðs, Ulugi Jökulsson og
Mikael Torfason, hafa báðir verið starfandi rithöfundar og lagt sitt
af mörkum við endurmótun íslensks frásagnarheims með skáld-
verkum sínum, en það er afskaplega forvitnilegt að rekja þá
fjölmörgu þræði sem liggja milli skáldsagna ritstjóranna og got-
neskrar veruleikasýnar DV. I fyrstu skáldsögu Mikaels Torfason-
ar, Fölskum fugli (1997), er sögð saga hins siðblinda Arnalds sem
er 16 ára eiturlyfjasali og morðingi úr Grafarvogi. Á káputexta
bókarinnar segir um söguhetjuna: „Hann er myndarlegur, gáfaður
og fer sinna ferða í leigubílum — auk þess er hann truflaður á geði.
Falskur Fugl er nöpur og hrottaleg lýsing á heimi sem allir þekkja
en fæstir þora að horfast í augu við. Stjórnlaust lendum við í
árekstri við óskabarn þjóðarinnar — sem um leið er hennar versta
martröð."34 Það er hrár kraftur í sögu Mikaels en þvert á það sem
káputextinn heldur fram kássast bókin lítið upp á íslenskan veru-
leika. Viðmið sögunnar eru sótt út í hinn stóra heim, í bókmennta-
greinar sem fram að þessu voru bundnar við firringu erlendra
stórborga. í þeim skilningi er saga Mikaels brautryðjandaverk, en
hún er líka falskur fugl — íslensk staðleysa — því það reykvíska
borgarlíf sem hún lýsir á sér engar stoðir í samtímanum. Sann-
leikssýn sögunnar gæti þó ekki verið gotneskari. Samkvæmt henni
lýsir Falskur fugl heimi sem virðist kannski í fljótu bragði ótrú-
verðugur en það er aðeins vegna þess að lesendur veigra sér við að
horfast í augu við óhugnanlegan veruleika íslenskra ungmenna í
34 Mikael Torfason: Falskur fugl. Reykjavík: Plúton, 1997. Þessi orð eru í öllum
meginatriðum sambærileg við lýsinguna á Barnagœlum Óttars Martins Norð-
fjörðs (í nmgr. 33) og draga vel fram gotnesku klisjurnar sem einkenna báðar
sögur. Rétt eins og alþingsmaðurinn Pétur í Barnagœlum er Arnaldur myndar-
legur og greindur, óskabarn íslensku þjóðarinnar. Pétur veður í peningum og
birtist reglulega á síðum slúðurblaðanna á meðan Arnaldur fer allra „sinna
ferða í leigubílum". Þessi lýsing á hemjulausum lífsstíl Arnalds fellur undir got-
neskt stílbrot því hér er á ferðinni afskaplega máttlaus tilraun til að vekja að-
dáun lesandans á söguhetjunni burtséð frá þvf hvað honum finnst almennt um
óhófslíf gotneskra söguhetja.