Bændablaðið - 20.05.2020, Blaðsíða 4

Bændablaðið | Miðvikudagur 20. maí 20204
FRÉTTIR
Ófrosið kjöt flutt inn í fjórum sendingum frá áramótum
– Sýnatökur fyrir salmonellu neikvæð
Um síðustu áramót tóku gildi
reglur sem heimila innflutning
á hráu ófrosnu kjöti, ferskum
eggjum og ógerilsneyddri mjólk
frá Evrópska efnahagssvæðinu.
Frá þeim tíma hafa fjórar
sendingar af ófrosnu kjöti verið
fluttar inn til landsins. Tekin
voru sýni úr þessum sendingum
til að kanna hvort kjötið væri
salmonellusýkt, en reyndust þau
öll neikvæð. Öll tilskilin vottorð
og skjöl fylgdu sendingunum.
Með breytingunum á
innflutnings reglum er leyfis­
veitingakerfi Matvæla stofnunar
um innflutning á þessum vörum
lagt niður. Ábyrgðin á innflutn­
ingnum færist yfir á innflutnings­
fyrirtækin sjálf, en opinber vöktun
er þó með salmonellu í innfluttum
kjötafurðum og eggjum – og með
kampýlóbakter í innfluttu alifugla­
kjöti.
Í umfjöllun á vef atvinnuvega­ og
nýsköpunarráðuneytisins er greint
frá samantekt Matvælastofnunar
og Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur
vegna innflutningsins frá áramót­
um. Þar kemur fram að samantektin
sé unnin í tengslum við átaksverk­
efni um aukið eftirlit sem hófst
samhliða afnámi leyfisveitinga­
kerfisins.
Sýni tekin úr sérhverri sendingu
„Á árinu 2020 hafa 21 fyrirtæki
flutt inn kjötvörur sem falla
undir viðbótartryggingar en
í því felst að tekin hafa verið
sýni úr sérhverri sendingu
á kjúklingakjöti, kalkúna­
kjöti, eggjum, svínakjöti og
nautakjöti og þau rannsökuð
með tilliti til salmonellu.
Alls hafa 130 sendingar
verið skoðaðar sérstaklega á
tímabilinu 1.janúar–2. apríl
sl. Sendingarnar skiptust
þannig að 43% þeirra var
alifuglakjöt, 25% nautakjöt
og 23% svínakjöt. Eina
kjötið sem flutt hefur verið
til landsins ófrosið er nautakjöt
og aðeins einn innflutningsaðili
hefur staðið að þeim innflutningi.
Fjórar sendingar komu af ófrystu
nautakjöti.
Eftirlitsaðilar yfirfara einnig öll
skjöl og voru flest þeirra til
staðar og reyndust rétt fyllt
út. Nokkur tilfelli komu upp
þar sem viðskiptaskjölum var
ábótavant en brugðist var við
þeim ábendingum.
Leiðbeiningar hafa verið
unnar fyrir eftirlitsaðila þar
sem farið er yfir þær reglur
sem gilda og hvernig fram­
kvæmd eftirlits skuli háttað.
Fyrirhugað er að halda kynn­
ingu fyrir alla eftirlitsaðila í
landinu í maí 2020 þar sem
farið verður yfir verkefnið,
niðurstöður þess, leiðbein­
ingar og gátlista,“ segir í umfjöllun
ráðuneytisins um samantektina.
/smh
Stefnt að tilraunaverk-
efni um heimaslátrun
– Ætlað að auka möguleika bænda til verðmætasköpunar
Unnið er að undirbúningi
samstarfs verkefnis sjávarútvegs-
og landbúnaðarráðuneytisins og
Landssamtaka sauðfjárbænda
sem gengur út á að auðvelda
sauðfjár bændum í auknum mæli
að slátra heima og selja afurðir
sínar síðan – og auka þar með
mögu leika þeirra til frekari
verðmæta sköpunar.
Kristján Þór Júlíusson til­
kynnti um verkefnið 2. mars, í
ávarpi við setningu Búnaðarþings
2020. Samkvæmt upplýsingum
úr ráðuneytinu er stefnt að því að
verkefnið verði sett í gang í næstu
sláturtíð. „Staðan er sú að síðustu
mánuði hafa sauðfjárbændur í
samstarfi við ráðuneytið unnið að
mótun tilraunaverkefnisins, sem
áætlað er að hefjist næsta haust.
Markmið verkefnisins er að kanna
hvort skapa megi grundvöll til þess
að bændur geti í auknum mæli
slátrað eigin gripum og selt til
neytenda og þannig stuðla að bættri
afkomu sauðfjárbænda en um leið
að gætt verði að matvælaöryggi
og dýravelferð,“ segir í svari úr
ráðuneytinu.
„Huga þarf að ýmsum útfærslum
til þess að niðurstöður verkefnisins
nýtist sem best og gæta þess að ver­
kefnið rúmist innan gildandi reglu­
verks. Unnið er að útfærslu verkefn­
isins og liggur hún ekki endanlega
fyrir. Verkefnið er unnið í samstarfi
við Landssamtök sauðfjárbænda og
aðila þeim tengdum. Stefnt er að því
að verkefnið fari af stað í næstu slát­
urtíð,“ segir enn fremur í svarinu.
/smh

Lambamjólkurduft

Egilsholti 1
310 Borgarnesi
Sími: 430-5500

-Óerfðabreytt innihaldsefni
-Hátt hlutfall mjólkurprótína
-Auðmeltanleg prótín
-Inniheldur góða gerlaflóru
-Einstaklega bragðgott
-Hentar einnig fyrir kið
-Auðuppleysanlegt
-Inniheldur sýringaduft
Pantaðu á netverslun okkar
www.kb.is
Sendum um allt land
Verð
16.490 m/vsk
Um síðustu áramót tóku gildi reglur sem heimila
innflutning á hráu ófrosnu kjöti, ferskum eggjum og
ógerilsneyddri mjólk frá Evrópska efnahagssvæðinu.
Frumvarp til laga um breytingar sem rjúfa aldagamla hefð við að marka fé íslenskra bænda:
Eyrnamörk á sauðfé verða valfrjáls
Í frumvarpi til laga sem nú ligg-
ur fyrir Alþingi er gert ráð fyrir
að bændum sé frjálst hvort þeir
marki fé með gömlum eyrna-
mörkum eða ekki. Þeim er aftur
á móti skylt að merkja fé með
plötumerkjum þar sem fram
kemur númer bæjar eða eiganda,
sýslutákn og númer sveitarfélags,
auk númers gripsins.
Frumvarpið er unnið í samræmi
við tillögu sem kemur fram í
skýrslu starfshóps um endurskoðun
löggjafar um dýrasjúkdóma og
dýralækna frá október 2017.
Eyrnaskorin mörk
ekki lengur nauðsynleg
Í skýrslunni segir meðal annars
í sjöunda kafla sem fjallar um
Merkingar og skráningar dýra
og rekjanleika afurða: „Að skylt
sé að merkja öll afurðagefandi
dýr, með einum eða öðrum hætti.
Jafnframt er lagt til að lögum nr.
6/1986 um afréttarmálefni, fjallskil
o.fl., verði breytt og að krafan um
eyrnamörkun og brennimerkingar
verði afnumin. Einnig er lagt er
til að reglugerð nr. 916/2012 um
merkingar búfjár verði breytt, til
að tryggja öruggar einstaklings­
merkingar sauðfjár og geitfjár og
gerð krafa um að öll lömb/kið og
allt ásetningsfé verði merkt með
forprentuðu plötumerki í bæði eyru,
þegar féð hefur ekki verið markað.“
Í rökstuðningi með tillög­
unni segir að einstaklings­
merkingarkerfið fyrir sauðfé og
geitfé sé komið í gott horf og því
talið eðlilegt að afnema kröfuna um
eyrnamörkun sauðfjár og geitfjár.
Með tilliti til nýrra aðferða við
auðkenningu búfjár og sjónarmiða
um dýravelferð, er þessarar
aldagömlu aðferðar við að tryggja
eignarrétt á dýrum ekki lengur þörf.
Ólíklegt að bændur
hætti að marka
Unnsteinn Snorri Snorrason,
framkvæmdastjóri Landssamtaka
sauðfjárbænda, segir að samtökin
hafi ekki sett sig upp á móti þessari
breytingu en á sama tíma er hann
efins um að bændur muni hætta að
nota eyrnamörk og snúa sér alfarið
að merkjunum.
„Að okkar mati er er nauðsynlegt
að hafa plötumerki á báðum eyrum
ef bændur ætla ekki að nota
eyrnamörk áfram. Eyrnamörkin eru
mikill kostur í öllu fjárragi. Þannig
má sjá af nokkru færi hvaðan gripur
er án þess að þurfa að handsama
hann. Að sjálfsögðu eiga sér stað
breytingar hvað þetta varðar eins
og annað og nú er til dæmis hægt
að fá örmerki fyrir fé sem gefur
jafnvel möguleika á sjálfvirkni við
sundurdrátt í réttum.
Eyrnamörk koma sér vel þar sem
fé er rekið á afrétt og þar sem menn
eru með samliggjandi beitarlönd
en skipta minna máli þar sem fé er
beitt á heimalönd og ekki er sam­
gangur við annað fé.
Gallinn við að hætta mörkun og
þegar eyrun eru alheil er að þá getur
í raun hver sem er klippt merki
burt og sett sín merki í staðinn og
eignað sér féð. Bændur verða því
að ákveða sjálfir hvort þeir vilji
marka áfram og tryggja þannig
eignarhaldið eða notast eingöngu
við plötumerki. Einnig eru til bænd­
ur sem ekki vilja marka sitt fé út frá
dýravelferðarsjónarmiðum.“
Illa rökstutt og
óæskilegt frumvarp
Dr. Ólafur R. Dýrmundsson,
markavörður í Landnámi Ingólfs,
fyrrverandi landsmarkavörður
og ritstjóri Landsmarkaskrár og
fyrrum ráðunautur Bændasamtaka
Íslands, segir í greinagerð með
athugasemdum við frumvarpið
að það sé ekki vel rökstutt og
óæskilegt.
Ólafur telur að frumvarpið
beri vott um stjórnsýslulegan
slappleika og stríði gegn
viðhaldi hins tiltölulega örugga
merkingarkerfi íslenskrar
sauðfjárræktar þar sem saman
fer eyrnamörkun alls fjár, einnig
plötumerking alls fjár með litum
eftir svæðum, og brennimerking
á sumu fé.
„Þetta kerfi, sem hvað eyrna­
mörkun varðar, hefur verið þekkt
allt frá upphafi Íslandsbyggðar,
hentar sérlega vel aðstæðum hér á
landi og hefur gert það alla tíð. Ég
tel að meintir kostir við áformaðar
lagabreytingar séu léttvægir sam­
anborið við ókosti og jafnvel skað­
semi þeirra. Öruggt merkingar­
kerfi sauðfjár hér á landi hefur
nú öðlast aukið vægi, bæði með
tilliti til fæðu­ og matvælaöryggis.
Það er meðal annars vegna þess
að margar sauðfjárveikivarnalínur
hafa verið aflagðar eða viðhald
þeirra hefur verið vanrækt á seinni
árum. Þá er vert að hafa í huga
að með innflutningi hrás, ófrysts
kjöts, frá og með 1. janúar 2020,
hefur aukist hætta á að búfjársjúk­
dómar berist til landsins, og einnig
gæti aukin ferðamennska komið
þar við sögu.
Þá verður að teljast mjög
óráðlegt að leggja Markanefnd
niður því að hún er meðal annars
óháð úrskurðarnefnd sem sker úr
í málum sem markavörðum tekst
ekki að leiða til lykta.“ /VH
Unnsteinn Snorri Snorrason,
framkvæmdastjóri Landssamtaka
sauðfjárbænda.
Dr. Ólafur R. Dýrmundsson, markavörður í Landnámi Ingólfs, fyrrverandi
landsmarkavörður og ritstjóri Landsmarkaskrár og fyrrum ráðunautur
Bændasamtaka Íslands. Mynd / HKr.