Bændablaðið - 20.05.2020, Blaðsíða 49

Bændablaðið | Miðvikudagur 20. maí 2020 49
Þrátt fyrir að byggðarlögin séu
ólík eiga þau það sameiginlegt að
störfum hefur fækkað, búskap-
ur hefur víða lagst af og dregið
hefur úr þjónustu við íbúa. Þessi
byggðarlög hafa því öll verið skil-
greind sem „Brothættar byggðir“
og fóru eftirfarandi byggðaefl-
ingarverkefni af stað í kjölfarið:
Raufarhöfn og framtíðin 2012,
Öxarfjörður í sókn á árinu 2016
og nú síðast Betri Bakkafjörður
á árinu 2019.
Verkefnið Brothættar byggð-
ir er ein af þeim aðgerðum
Byggðaáætlunar sem er ætlað að
aðstoða byggðarlög í erfiðri stöðu.
Í verkefninu hafa tekið þátt tólf
byggðarlög eða byggðakjarnar,
sem eiga það sameiginlegt að hafa
lent í áföllum samhliða breytingum
á atvinnuháttum. Verkefnið hefur
haft jákvæð áhrif á samfélögin og í
mörgum tilfellum orðið til þess að
ný störf hafa orðið til og byggðirn-
ar fengið ákveðna endurnýjun. Þá
hefur þetta einnig orðið til þess að
efla og styðja við nýsköpunar- og
frumkvöðlastarf í þessum byggðar-
lögum. Þegar á heildina er litið eru
fjölmörg verkefni sem styrkt eru
eða hafa verið styrkt af Brothættum
byggðum. Það eitt og sér að íbúar
séu að sækja um styrki og nýta allt
það fjármagn sem er til ráðstöfunar
segir heilmikið, íbúar sjá tækifærin,
hugsa í lausnum og sækja fram á við
þrátt fyrir að talsverðar hindranir séu
til staðar. Því er afar mikilvægt að
haldið sé áfram að styðja við þessi
byggðarlög með þessum hætti og
meira til.
Fá landsvæði eru eins vel til
þess fallin frá náttúrunnar hendi að
stundaður sé blómlegur landbúnað-
ur, öflug ferðaþjónusta, ræktun af
ýmsum toga, auk þess að skammt
er á gjöful fiskimið. Það þarf því
ekki að koma á óvart að svæðið í
heild er þekkt fyrir hágæða mat-
vælaframleiðslu og segja má að það
sé ákveðið matarbúr. Þó að talsvert
sé um smábátaútgerð, fiskvinnslur
og fiskeldi, sláturhús, heimavinnslur
og grænmetisræktun af ýmsum toga
eru ansi margar auðlindir og vannýtt
tækifæri til staðar. Mikilvægi þess
að efla og bæta innlenda framleiðslu
er farið að vega þungt, sérstak-
lega þegar horft er til kolefnis- og
vistspora.
Þessi byggðarlög eru einnig
afar vel til þess fallin að „hýsa“
störf án staðsetningar/fjarvinnslu.
Á síðustu árum hafa orðið miklar
framfarir í tækni og þá ekki síst
aðgangur að ljósleiðara og ljósneti.
Lagðir hafa verið ljósleiðarar um
landið, þvert og endilangt, sem
gerir það að verkum að auðvelt
er að vinna ákveðin störf í hinum
dreifðu byggðum. Á norðaust-
urhorninu er húsnæði til staðar
í flestum þéttbýliskjörnum sem
býður upp á góða vinnuaðstöðu
fyrir starfsmenn í fjarvinnslu. Þá
hlýtur reynsla okkar af COVID-
19 að verða til þess að stjórnvöld
skoði það af alvöru hvort endur-
skoða beri þá stefnu að flestar
stofnanir ríkisins séu á einum stað,
þ.e.a.s. á höfuðborgar svæðinu.
Ferðaþjónustan hefur vaxið
mikið og til hafa orðið ný störf
sem styrkt hafa byggðina. Unnið
hefur verið skipulega í markaðs-
setningu svæðisins með aðkomu
stofnana á svæðinu og hins opin-
bera. Nýlega var kynntur nýr ferða-
máti, svokölluð Norðurstrandarleið
(Arctic Coast Way). Markmiðið
með leiðinni er að skapa farveg
og sérstöðu fyrir þá sem vilja
halda sig utan alfaraleiðar og það
hefur opnað á ýmsa möguleika
þegar kemur að afþreyingu fyrir
ferðamenn. Í því sambandi má
nefna að þegar þetta er ritað hefur
Framkvæmdasjóður ferðamanna-
staða úthlutað aukaframlagi til
uppbyggingar innviða og komu
tveir stórir styrkir í hlut verk efna á
Raufarhöfn og Bakkafirði. Þetta er
afar mikilvægt innlegg í þá viðleitni
sem er til staðar í þessum byggðar-
lögum og á svæðinu öllu. Sama má
segja um aukaúthlutun fjármuna til
frumkvæðisverkefna í Brothættum
byggðum á árinu 2020 sem boðuð
var fyrir fáum dögum og nýtist
Öxarfjarðarhéraði og byggðinni
við Bakkaflóa.
Þá ber að nefna að samhliða því
að Bakkafjörður var tekinn inn í ver-
kefnið Brothættar byggðir var gert
samkomulag við stjórnvöld um að
byggja upp veginn milli Bakkafjarðar
og Þórshafnar. Um er að ræða 27 km
malarveg. Með því að klára veg-
inn er komið bundið slitlag á veg
nr. 85 frá Húsavík til Vopnafjarðar.
Þá mun nýr Dettifossvegur einnig
verða mikil samgöngubót og styrkja
ferðaþjónustu svæðisins í heild á árs-
grundvelli.
Fyrir þá sem hafa áhuga á
frumkvöðlastarfi eða nýsköpun er
norðausturhornið afar spennandi
kostur þar sem tækifærin leynast
víða.
Charlotta Englund
Nanna Steina Höskuldsdóttir
Ólafur Áki Ragnarsson
Þegar velja skal vinnuvéla- og landbúnaðar-
dekk skipta gæði, ending og áreiðanleiki
höfuðmáli.
Maxam dekkin eru hagkvæmur kostur
og hafa reynst vel við krefjandi aðstæður.
Gerðu kröfur — hafðu samband við sölumenn
okkar í síma 590 5280 og kynntu þér kosti
Maxam dekkjanna.
KLETTUR / SALA OG ÞJÓNUSTA / KLETTAGARÐAR 8-10
104 REYKJAVÍK / 590 5100 / klettur.is
Hagkvæm
dekk fyrir
alvöru kröfur
LESENDABÁS
Tækifæri á norðausturhorninu og
verkefnið Brothættar byggðir
Heimskautagerðið við Raufarhöfn. Mynd / Aðalsteinn Atli Guðmundsson
Ólafur Áki Ragnarsson.Nanna Steina Höskuldsdóttir.Charlotta Englund.
Frá Raufarhöfn. Mynd / Jónas Friðrik Guðnason
Frá Bakkafirði. Mynd / Ólafur Áki Ragnarsson.