Bændablaðið - 20.05.2020, Blaðsíða 30

Bændablaðið | Miðvikudagur 20. maí 202030
ÍSLAND ER LAND ÞITT
Ferðaþjónustubændur skoða hvað hægt sé að gera í ferðaþjónustu í skugga COVID-19:
„Menn eru að reyna að átta sig á
hvað búi í íslenska markaðnum“
– segir Sölvi Arnarsson, formaður stjórnar Félags ferðaþjónustubænda
Sölvi Arnarsson, ferðaþjónustu­
bóndi í Efstadal í Bláskógabyggð,
situr í viðbragðsteymi Bænda­
samtaka Íslands. Þar er m.a. verið
að skoða hvað hægt sé að gera í
ferðaþjónustu í sveitum landsins
til að fást við nær algjört hrun í
ferðamennsku vegna COVID­19.
Auk fjárhagsvanda sem stafar af
stöðnun á tekjuinnstreymi, þá þurfa
ferðaþjónustubændur nú nær alfarið
að reiða sig á íslenska ferðamenn í
sumar.
„Menn eru að reyna að átta sig
á hvað búi í íslenska markaðnum
og hvað íslenskir ferðamenn eru
tilbúnir að gera. Í okkar félagsskap,
Félagi ferðaþjónustubænda, þá hafa
gestirnir undanfarin ár verið að 99%
hluta erlendir ferðamenn. Á meðan
þeir eru ekki að koma er róðurinn
afar þungur og greinin er í rauninni
stopp í augnablikinu,“ segir Sölvi,
sem jafnframt er formaður stjórnar
Félags ferðaþjónustubænda.
Tilbúin til að taka á móti
gestum en vilja fara varlega
Hann segir að opnun landamæra
Íslands fyrir komu ferðamanna með
ákveðnum skilyrðum veki vissulega
vonir, en þar verði menn líka að
horfa raunsætt á málið.
„Ferðaskrifstofur hafa haldið
að sér höndum, en verið tregar til
að afbóka alveg strax þær pantanir
sem fyrir lágu í von um að úr ræt­
ist. Enn eru margir af okkar félags­
mönnum því með mikið gistipláss
frátekið fyrir sumarið. Ég held að
við þurfum samt að vera svolítið
raunsæ. Ef maður lítur bara í eigin
barm, þá myndi maður ekki hafa
ánægju af því að ferðast eins og er
meðan maður þarf mögulega að lúta
sóttkví eða öðrum takmörkunum.
Tíminn mun bara leiða það í ljós
hvað fólk er tilbúið til að gera. Við
erum allavega opin og tilbúin til að
taka á móti gestum þó við viljum
alls ekki fá eitthvert bakslag í þess­
um faraldri.
Ég held að flestir séu farnir að
undirbúa sig undir að þetta verði
ónýtt ár fyrir ferðaþjónustuna og
farnir að horfa á næsta ár. Við erum
öll að hugsa á þann hátt að fara var­
lega í þessum efnum svo við töpum
ekki því trausti sem við höfum verið
að byggja upp.“
Glíma við afleiðingar tekjuhruns
Sölvi segir stöðuna einnig graf­
alvarlega þegar litið er á fjárhags­
hliðina. Fjölmargir hafi verið að
byggja upp og séu því mjög skuld­
settir.
„Það er um 90–95% tekjuhrun
hjá hótelum og gististöðum innan
raða ferðaþjónustubænda. Eitt af
því sem Félag ferðaþjónustubænda
setti í gang var samstarf við
Ráðgjafarþjónustu landbúnaðarins
(RML) um að fá þaðan fjármála­
ráðgjöf. Lögð var áhersla á að menn
leituðu allra þeirra leiða í ráðgjöf
sem í boði eru. Þar er RML með putt­
ann á púlsinum og vita hvað hægt
er að gera og hvernig á að standa
að hlutunum. Við höfum því bent
okkar félagsmönnum á að nýta sér þá
aðstoð sem er gríðarlega mikilvæg.
Margþætt úrræði
„Úrræðin eru vissulega margþætt
og stjórnvöld fá toppeinkunn frá
mér fyrir hvernig tekið hefur verið
á málum.“
Fasteignagjöld eru
eitt af stóru málunum
„Innan viðbragðsteymis BÍ hefur
verið rætt hver aðkoma sveitar­
félaganna gæti verið, fasteignagjöld
eru eitt af stóru málunum innan
ferðaþjónustunnar sem ekki hafa
enn verið leyst. Gríðarlega stór
gjaldaliður sem ferðaþjónustan þarf
að greiða meðan engar eru tekjurnar,
að fresta greiðslum er ekki endanleg
lausn fyrir okkur.
Formaður BÍ, Gunnar Þorgeirs­
son, standur þétt við bakið á ferða­
þjónustubændum að lausn finnist,
því þar þarf að gera eitthvað svo ekki
fari illa. Þetta þarf að vera samvinna
milli sveitarfélaganna og ferðaþjón­
ustunnar því hagsmunir beggja eru
í veði.
Auðvitað er þetta sárt og vont að
kljást við þetta þegar við eigum að
vera að detta inn í aðal ferðamanna­
tíma ársins. Við erum samt vön að
takast á við áföll og að kljást við
alls konar storma. Því munum við
fást við þennan vanda eins og allt
annað.“
Hey Ísland með
mikla reynslu að baki
Sölvi telur gott samstarf meðal ferða­
þjónustubænda um leiðir til að fást
við vandann. Þá séu bændurnir stór
hluthafi í ferðaskrifstofu sem heitir
Hey Ísland, eða Hey Iceland og
var áður Ferðaþjónusta bænda hf.
Fyrirtækið var stofnað í júlí 1991,
en forsaga fyrirtækisins nær þó allt
aftur til ársins 1965 þegar erlendum
ferðamönnum var fyrst boðið að
dvelja á íslenskum sveitaheimilum
gegn gjaldi. Nýja vörumerkið „Hey
Ísland“ var tekið í notkun 2016.
„Þar innandyra er gríðarlega
mikil reynsla, undir stjórn Sævars
Skaptasonar framkvæmdastjóra vinn­
ur fólk með gríðarlega mikla reynslu
og hefur staðið í framlínunni í ára­
tugi. Á bak við þetta eru um 150–160
bæir ferðaþjónustubænda um allt
land og við stöndum þétt að baki því
söluneti sem við eigum þar. Þessir
staðir eru að tala saman og leita leiða
til að takast á við þann vanda sem
við erum nú í.
Mikilvægasta skrefið núna í átt
að bata er að ferðaþjónustubændur
hópist saman í kringum bókunarkerfi
Hey Ísland með því að auka framboð­
ið og ekki síður að tengjast Travia
til að raunframboð sé aðgengilegt á
hverjum degi inn á heyiceland.is.“
– Er samt ekki töluverð hætta á
að einhverjir fari illa út úr þessu
fjárhagslega?
„Ég held að þetta komi til með
að rista djúpt hjá öllum sem eru í
ferðaþjónustu. Ferðaþjónustan í heild
sinni var búin að spenna bogann alla­
vega til hálfs og þegar það verður
tekjuhrun, þá er hálft kannski bara
of mikið.“
Bændur vanir að
takast á við svona hluti
„Það vill þó til að ferðaþjónustu­
bændur eru margir hverjir í blönd­
uðum búskap og hafa þannig dreift
áhættunni sem hjálpar vissulega
til. Margir eru t.d. í sauðfjárrækt,
nautgriparækt eða hrossarækt. Ég
vona að allir mínir félagsmenn standi
þennan storm af sér. Ef einhverjir eru
vanir að takast að við svona hluti,
þá eru það bændur,“ segir Sölvi
Arnarsson. /HKr.
Sölvi Arnarsson. Mynd / HKr. Stjórn Félags ferðaþjónustubænda, talið frá vinstri: Friðbjörg Matthíasdótt-
ir, Karl Jónsson, Einar Þór Jóhannsson, Sölvi Arnarsson og Arna Björg
Bjarnadóttir.
Styrkur til að smíða
flotbryggju í Drangey
Drangeyjarferðir ehf. hafa
fengið úthlutað 13 milljónum
króna í styrk sem nýta á til að
smíða og styrkja flotbryggju í
Drangey. Styrkurinn fékkst úr
Framkvæmdasjóði ferðamanna­
staða.
Bryggjan sem fyrir var brotnaði
í óveðri og þarf að styrkja hana
á ýmsan máta, setja niður festur
þannig að haldi, steypa undir við­
legukant sem fyrir er og styrkja.
Smíða landganga bæði frá flot­
bryggju og einnig frá viðlegukanti,
einnig að setja upp handrið til að
tryggja öryggi ferðalanga.
Verkefnið er þannig mikilvægt
öryggisverkefni á sögufrægum og
áhugaverðum ferðamannastað, en
styrkurinn er veittur með því skilyrði,
að tryggt sé óhindrað aðgengi allra
að flotbryggjunni. /MÞÞ
Drangey. Mynd / HKr.
Fram hafa komið hugmyndir um
að hanna og byggja upp heitar
laugar og sjóböð við Hólanes
á Skagaströnd. Málið var til
umfjöllunar á fundi sveitarstjórnar
nýverið. Kostnaðaráætlun upp á
5,6 milljónir króna liggur fyrir
en hún er vegna forgreiningar
og húsrýmisáætlunar vegna
verkefnsisins.
Sveitarfélagið Skagaströnd
hefur síðustu misseri unnið að upp­
byggingu ferðaþjónustu meðal annars
með þátttöku í Cruise Iceland með
það fyrir augum að fá skemmti­
ferðaskip til þess að koma við á
Skagaströnd, að því er fram kemur
á vefnum huni.is. Þar er einnig
haft eftir sveitarstjóra, Alexöndru
Jóhannesdóttur, að nauðsynlegt þyki
að styrkja innviði ferðaþjónustunnar
og laða að ferðamenn, bæði erlenda
og innlenda. Heitar laugar og sjóböð
ættu að skapa aðdráttarafl bæði fyrir
Skagaströnd og eins fyrir fjórðunginn
í heild. Verkefnið er á frumstigi, en
næstu skref eru að gera forkönnun á
aðstæðum og húsrýmisáætlun fyrir
væntanleg mannvirki til að fá betri
sýn á umfang þess. /MÞÞ
Skagaströnd
Hugmyndir um heitar laugar
og sjóböð við Hólanes
Skagaströnd. Heitar laugar og sjóböð við Hólanes ættu að skapa aðdráttarafl
bæði fyrir Skagaströnd og eins fyrir fjórðunginn í heild. Mynd / HKr.