Bændablaðið - 20.05.2020, Blaðsíða 53

53Bændablaðið | Miðvikudagur 20. maí 2020
Fimm nemendur við Háskólann
í Reykjavík í námskeiðinu
Nýsköpun og stofnun fyrirtækja er
að skoða möguleikann á að vinna
með íslenskt bygg þar sem ræktun
þess hefur náð ágætri kjölfestu
á síðasta áratugnum. Nýsköpun
með erfðabreytt bygg hefur verið
á mikilli uppleið og ræktun á
lífrænu byggi er í uppsveiflu.
Sunna Mímisdóttir, einn af fimm­
menningunum, sagði í samtali við
Bændablaðið að hópurinn hafi kynnt
sér sambærilegar vörur sem hafa
komið á markað að undanförnu, til
dæmis einnota matarílát og drykkj­
armál, hnífapör og drykkjarrör, og
rætt við sérfræðinga í efnafræði
og lífefnafræði til þess að kanna
hvort það væri hægt að nýta bygg
í drykkjarrör. „Undirbúningsvinna
sannfærði okkur um að þetta væri
vel gerlegt og þess vegna ákváðum
við að stefna að því að búa til efnið
blast, þ.e.a.s. plastlíki úr byggi, bygg
+ plast = blast.“
Nemendurnir sem að verk­
efninu vinna eru Bjarni Valur
Birgisson, hátækni verkfræði, Björk
Sigurjónsdóttir, tölvunarfræði, Gísli
Örn Guðjóns son, viðskiptafræði,
Karen Rós Smáradóttir, sálfræði og
Sunna Mímisdóttir, nemi í tölvunar­
fræði.
Blast ehf.
„Markmið námskeiðisins er að fara
í gegnum ferlið sem fylgir því að
stofna nýsköpunarsprotafyrirtæki og
við ákváðum að stofna fyrirtækið
Blast ehf. Plastmengun er mikil um­
hverfisvá og þess vegna kviknaði
hugmyndin að því að búa til um­
hverfisvæn drykkjarrör úr íslensku
byggi. Öll reynum við að forðast
einnota plaströr en þau eru verri en
annað einnota plast að því leyti að
ekki er hægt að endurvinna þau. Við
vorum líka sammála um að algeng­
ustu umhverfisvænu rörin, pappa­
rörin, væru alls ekki nógu góð og
við vildum því finna betri úrlausn.“
Lífrænt plast
„Til þess að búa til lífrænt plast
þarf fyrst og fremst sterkju og
glýseról og við prófuðum að búa
til frumgerð að efnablöndunni með
einfaldri heimatilraun í eldhúsinu.
Það reyndist furðu auðvelt að búa
til blönduna úr kornsterkju sem
keypt var tilbúin og því drógum
við þá ályktun að lítið mál væri
að gera sambærilega blöndu úr
byggsterkjunni.
Við bruggun er sterkjan úr
bygginu brotin niður með meskingu
en einnig er hægt að ná sterkjunni
úr korninu með einföldum hætti
án þess að brjóta hana niður. Við
gælum einnig við möguleikann
um að hægt sé að nýta trefjarnar
sem eru í slíðri kornsins til að
styrkja efnablönduna og jafnvel
búa til annars konar tegund af
drykkjarrörum úr stilkum kornsins,
en sambærileg rör hafa orðið
nokkuð vinsæl erlendis á síðustu
mánuðum.“
Sunnu segir að nemendurnir
hafi rætt við nokkra eigendur
veitingahúsa á Íslandi og þeir
sýndu vörunni áhuga. „Búið
er að samþykkja tilskipun í
Evrópusambandinu sem bannar
sölu á einnota plasti og nýverið
var lagt fram frumvarp á Alþingi
sama efnis. Margir veitingastaðir
á Íslandi hafa þegar tekið plaströr
úr notkun og einhverjir þeirra
hafa tekið í notkun innflutt rör úr
hálmi eða hveitistilkum. Aðrir nota
papparörin sem fáir væru ánægðir
með. Möguleikinn á að fá innlend
umhverfisvæn rör vakti mikinn
áhuga og vorum við eindregið hvött
til að taka hugmyndina lengra.“
Langar að kynna sér byggrækt
Nemendurnir segjast hafa mikinn
áhuga á að kynna sér byggræktun­
ina á Þorvaldseyri og komast að því
hvernig framleiðsluferlið á bygginu
er, allt frá ræktun til neytenda.
„Það væri mjög gaman að kom­
ast í samstarf við byggræktendur á
Íslandi og láta reyna á þessa nýsköp­
unarhugmynd okkar. Við vitum að
hægt er að nýta sterkju og trefjar í
ýmsa gagnlega og umhverfisvæna
hluti og vonum að drykkjarrör úr
byggi bætist við fjölda umhverfis­
vænna lausna í heiminum,“ segir
Sunna.
Staðreyndir um plast
• Aðeins um 9% af plastúrgangi
fer í endurvinnslu!
• 8 tonn af plasti fara í sjóinn á
hverju ári!
• Plaströr eru flokkuð sem einn af
helstu mengunarþáttum sjávar!
• Plaströr eru ekki endur­
vinnanleg. Þau geta mengað
endurvinnsluferli annars
plasts, endað í sjónum eða
landfyllingum á urðunar­
stöðvum og losað skaðleg efni
út í jarðveginn.
• Bandaríkjamenn nota yfir 500
milljón rör á hverjum degi! Það
eru um 175 milljarðar röra á
ári!
• Ef ekkert verður að gert verður
meira af plasti en fiski í sjónum
árið 2050.
Nemendurnir ítreka að hugmyndin
sé á frumstigi og að þeir séu ekki
komnir með neinar forsendur til
að hefja framleiðslu. „Námskeiðið
stendur bara í þrjár vikur og
takmarkað sem hægt er að gera á svo
stuttum tíma en við höfum mikinn
áhuga á að taka hugmyndina á næsta
stig en erum ekki komin svo langt.“
/VH
Vélar, bátar, bílar, gámar eða vörur í lausu
Það skiptir ekki máli hvað þú þarft að flytja,
við getum flutt það fyrir þig landshorna á milli.
Reglulegar ferðir á flesta staði á landinu.
Hafðu samband og við finnum lausnina með þér.
fraktlausnir@fraktlausnir.is
Sími 519-2150 eða 773-1630
YFIR 30 ÁRA REYNSLAOLÍUSKILJUR
– Íslensk hönnun, framleiðsla og gæði.
– Borgarplast hefur verið leiðandi í framleiðslu á
olíu-, fitu-, og fastefnaskiljum í áratugi á Íslandi.
– Olíuskiljur Borgarplasts eru CE merktar,
framleiddar fyrir þungaumferð og hins vegar
fyrir staðsetningu utan umferðar.
Olíuskiljur Borgarplasts eru framleiddar
úr Polýetýleni (PE) og uppfylla kröfur
staðalsins ÍST EN 858.
BORGARPLAST HF.
Fráveitulausnir og ker:
Völuteig 31, 270 Mosfellsbæ, Sími: 561 2211
Húseinangrun og frauðkassar:
Grænásbraut 501, 262 Reykjanesbæ, Sími: 561 2210
borgarplast.is
HUGVIT&NÝSKÖPUN
Grafísk mynd af íláti með baströrum.
Hugmynd að lógói fyrirtækisins.
Blast plast