Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.03.1969, Blaðsíða 43
ATHUGUN Á TUNGNAÁRÖRÆFUM 41
TAFLA II
Meðaltal mælinga á grasi í sáðreitum á Tungnaáröræfum.
Average measurements of leaf and culm length on seeded plots
at elevation 580—660 m above sea level.
Tegund Blaðlengd í cm Leaf length cm Axhæð í cm Culm length cm
Species Sept. 1960 Júní 1961 Ágúst. 1961 Sept. 1961 Júní 1962 Ágúst 1961 Sept. 1961
Túnvingull Festuca rubra 6.4 4 19 27.5 28 28 37,5
Vallarfoxgras Ph. pratense 2.9 3 24.5 31.5 18 25.5 37.5
Háliðagras Al. pratensis 4.2 3 27 30 18 47 55
Axhæð, sem mæld var seinni hluta ágúst-
mánaðar og í september, bendir til þess, að
sáðgrösin hafi náð allgóðum þroska, enda
þótt athugunarsvæðin liggi í milli 580 og
660 m yfir sjó.
Uppskerumælingar, sem skráðar eru í
töflu III, leiða í ljós, að túnvingull gaf að
jafnaði mesta meðaleftirtekju, en háliða-
grasið minnsta. Virðist uppskerumagn af
túnvingulsreitunum vera litlu minna en
fæst af miðlungstúnum í byggð. Þó er at-
hyglisvert, að mesta uppskeran hefur orðið
af reitunum við Jökulheima, og bendir það
til þess, að þar séu staðbundin vaxtarskil-
yrði betri en á hinum athugunarstöðun-
um tveimur þrátt fyrir hæðarmismuninn.
Meðaluppskera tegundanna fyrir einstök
athugunarsvæði hefur þannig reyn/t bezt
í 660 m hæð, eða 38.2 hestar á liektara,
miðað við 31.4 hesta í 590 m hæð og að-
eins 19.2 hesta í 580 m hæð, sé niiðað við
árin 1961 og 1962 (mynd 3).
Athuganir, sem gerðar voru á eggjahvítu-
magni uppskerunnar í september, sýna, að
heildareggjahvítumagn er mest af túnving-
ulsreitunum og einkum þó reitunum úr
Jökulheimum. Reyndist hundraðshluti
eggjahvítu af þurrefni þó mestur í háliða-
grasinu, sem náði hins vegar minnstum
þroska, og var heildareggjahvítumagnið af
þeim sökum lítið.
ÁLYKTUNARORÐ
Með framangreindri athugun var reynt að
fá úr Jjví skorið, livort unnt væri að festa
gróður á auðnum Tungnaáröræfa, en þar
er um 2000 km2 landflæmi með sendinni
jökulurð og vikrum. Þetta land er mjög
snautt að gróðri, eða gróðurlaust með öllu,
en liggur þó að mestu undir 700 m hæð
yfir sjó. Var talin ástæða til að ætla, að
hæðarinnar vegna gæti svæðið verið gróið,
Jjar sem verin meðfram Þjórsá og þverám
hennar eru þakin gróðri og liggja í svip-
aðri hæð og mestur hluti auðnarinnar á
Tungnaáröræfum. Hins vegar voru líkur
taldar til, að árstíðabundinn vatnsskortur,
gleypni og ófrjósemi jarðvegs og hreyling á