Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.03.1969, Blaðsíða 77

VAXTARKJÖR GROÐURS VIÐ SKAFL 75
náðu meiri vexti seinni hluta tímabilsins en
þau, sem uxu á vestari hlutanum. Klakinn
og leysingarvatnið úr skaflinum á vestari
hluta svæðisins kunna að hafa dregið úr
vexti grasanna þar, en grösin á eystri
liluta svæðisins uxu x nokkrum halla ofan
skafls og gætu því hafa notið sólar betur,
og þar þornaði jarðvegur fyrr. Einnig kann
ræktunarmunur að hafa valdið nokkru um
muninn, því að eystri hluti svæðisins var
ræktaður ári fyrr en sá vestari, eins og fyrr
greinir.
í vestari hlutanum hafa þau vallarsveif-
grös, sem fyrst komu undan skafli, orðið
hæst. t eystri hlutanum var þessu hins veg-
ar öfugt farið. Minnst allra voru grösin,
sem síðast kornu undan skaflinum, þ. e. a. s.
umhverfis stöð 3.
Til nánari samanburðar á lengdarvexti
grastegunda er á mynd 6 dregið línurit, er
sýnir meðaltöl af vexti grasa, sem komu
undan skaflinum annan athugunardaginn
(12/6), og vöxtur þeirra borinn saman fram
eftir sumri. Þar sem vaxtarkjörin virtust
misjöfn á vestari og eystri hluta athugunar-
svæðisins, eru dregnar tvær línur fyrir vöxt
vallarsveifgrass, ein fyrir hvort svæði, og
ætti að mega nota þær sem mælikvarða og
bera vöxt tegunda hvors svæðis fyrir sig
saman við vaxtarlínur vallarsveifgrassins.
Sést þá, að háliðagrasið hefur verið há-
vaxnast og hefur frá upphafi mælingar allt-
af haft vinning yfir vallarsveifgrasið; næst
að lengdarvexti kemur vallarfoxgrasið, sem
hefur lengst af haft nokkurn vinning yl'ir
vallarsveifgrasið á vestursvæðinu, síðan
vallarsveifgras, túnvingull og loks hálín-
gresi. Eru þessar mælingar því mjög í sam-
rænxi við það, sem vitað er um vaxtaieðli
fyrrgreindra tegunda.
Uppskerumœlingar
í framhaldi af lengdarmælingum var tek-
in uppskera af grösum á svæðinu til þess
að kanna áhrif vaxtarkjara við skaflinn á
uppskeruna. Uppskera var mæld með
þriggja metra millibili á hugsaðri línu frá
austri til vesturs yfir tilraunasvæðið. Upp-
skerutimar voru 24. júní, 26. júlí og 5. sept-
ember.
A rnynd 7 er súlurit, er sýnir, hve nxikil
uppskeran varð á ýmsum tímum. Heildar-
uppskeran var mikil og allbreytileg, og
virtist ekki sérstaklega háð áhrifum frá
skaflinum. Uppskeran í stöð 5 var óeðli-
lega mikil. Annars sýnir súluritið, að upp-
skeran á fyrstu tveimur uppskerutímunum
var minnst, þar sem skaflinn leysti síðast,
eða umhverfis stöð 3. Hins vegar hvarf
munurinn á síðasta uppskerutíma. Athvglis-
vert er, hve lítil uppskeran var neðan við
stöð 6, en það er einmitt þar, sem klaki
var í jörðu og kalskemmda fór að gæta.
Vegna þess að vöxtur var nýlega hafinn
24. júní og einungis myndaður hýjungur
af grasi, varð uppskeran mjög lítil og nokk-
ur hluti hennar sina frá fyrra ári. Upp-
skeran varð við fyrstu mælingu minnst um-
hverfis stöðvar 2 og 4 og þá væntanlega
meiri hluti hennar þar sina en annars stað-
ar var. Þetta kann að vera ástæðan fyrir því,
að eggjahvítuinnihaldið var fremur lítið
við skafljaðrana. Annars fór eggjahvítu-
magn gróðursins minnkandi, er leið á sunx-
ar, en trénisinnihaldið jókst. Þetta sést
glögglega af línuritum á myndurn 8 og 9,
en þar eru lmndraðshlutar þessara efna
sýndir á tveimur síðustu uppskerutímun-
um. Á línuritum þessum rná sjá tilhneig-
ingu til þess, að eggjahvítan sé á þessum
tímum mest og trénið minnst við þær
stöðvar, sem komu síðast undan skaflinum.
Hófst spretta þar síðast, og var uppskeran
þar minni framan af sumri og því eðlilega
eggjahvítuauðugri á þessu tímabili. Einnig
virðist gróður í kalskemmdum hafa verið
svipaður að efnainnihaldi og gróður, sem
kom seint undan snjónum, þ. e. eggjahvítu-
ríkur og trénislítill (sjá umhverfis stöð 6).