Ljósmæðrablaðið - des. 2020, Blaðsíða 52

52
lifðu í kjölfar alvarlegs atviks og þeirrar ákvörðunar
að hætta að starfa við fæðingar. Greind voru þrjú
undirþemu, jafningjastuðningurinn er bestur, af-
skiptaleysið var algjört og upplifun af framkomu
annarra ljósmæðra.
Fyrsta undirþemað, jafningjastuðningurinn er
bestur, lýsir því hvernig stuðningur hefur mikil og
góð áhrif á líðan ljósmæðra. Þeim fannst samstarfs-
félagar skilja sig, viðurkenna vanlíðan sína og virða
ákvörðun þeirra um að hætta störfum. Þær lýstu því
hvernig samtöl, hlýja, hreinskilni, það að samstarfs-
aðilarnir væru til staðar og hlustuðu á þær þegar
þær tjáðu sig um upplifun þeirra af atvikunum hefði
skipt þær miklu máli. Ein þeirra lýsti hversu mikil-
vægt þetta væri:
Það er þessi stuðningur samstarfsaðila, hann
er sá besti því þetta eru þeir einu sem skilja
hvað þú ert að tala um, það eru hinar ljós-
mæðurnar.
Annað undirþemað var afskiptaleysið var algjört
en þar er því lýst hvernig sumar ljósmæðurnar upp-
lifðu stuðningsleysi, sem kom mest fram á þann
hátt að hlutirnir voru ekki ræddir. Þær lýstu því
hvernig hefði vantað allt utanumhald, þær hefðu
ekki fengið nægilegar upplýsingar um líðan skjól-
stæðinga sinna og að vanlíðan þeirra hefði ekki
verið viðurkennd. Þær hefðu verið einar og ekki
fengið tækifæri til þess að ræða þá ákvörðun að
hætta störfum við samstarfsfólk eða yfirmenn. Ein
ljósmóðirin lýsti þessu á þennan hátt:
Ég sakna þess bara rosalega að hafa aldrei
fengið að ræða það, bæði þessa ákvörðun að
hætta og það sem gerist, að hafa aldrei feng-
ið að tala um þetta... þetta hefur einhvern
veginn bara verið mitt.
Þriðja undirþemað lýsir upplifun ljósmæðra af
samskipum við ljósmæður eftir að þær hættu störf-
um, en fjórar ljósmæður af sjö lýstu samskonar
upplifun. Þær lýstu því hvernig aðrar ljósmæður
heilsuðu þeim ekki, engin nefndi við þær að þær
væru hættar og þær upplifðu jafnvel að öðrum
ljósmæðrum þætti óþægilegt að hitta þær:
Mér finnst einhvern veginn þegar ég hef far-
ið á ljósmæðrasamkomur að mér sé ekki einu
sinni heilsað, mér finnst eins og ég sé ein-
hvern veginn svona óþægileg ljósmóðir. Ég er
ekki hluti af þessu samfélagi, kannski er það
bara mín vanlíðan, að ég upplifi að mér sé
ekki heilsað, mér líður illa í þessum hóp, ég
veit ekki hvar mörkin liggja. Það er svo oft sem
mann langar að segja eitthvað en maður má
ekki gefa færi á sér.

Þetta lifir með
manni...alltaf
Aðstæður og fyrri reynsla
spilar inn í upplifunina
Endalaust álag Í
vinnu fer illa með
mann Áfallið og áhrifin
þegar frá líður
Stuðningur
eða
stuðningsleysi
Að missa hluta af
sjálfum sér eða verða
maður sjálfur á ný
Tækifæri til að læra Ekki nógu sterk
til að standa
með sjálfri mér
Jafningjastuðningurinn
er bestur
Upplifun á samskiptum
Áhrif áfallsins
Söknuður Sátt Líðan
Lífið heldur áfram
Viðbrögð samfélagsins
Afskiptaleysið
var algjört

Upplifun
Mynd 1. Greiningarlíkan: Upplifun ljósmæðra af því að hætta störfum við fæðingar í kjölfar alvarlegra atvika í starfi