Ljósmæðrablaðið - des. 2020, Blaðsíða 64
64
„Mæður lífs og ljóss“
-viðtal við Kristínu Svövu Tómasdóttur skáld-
Rut Guðmundsdóttir
Á dögunum kom út bókin Hetjusögur sem er
fjórða ljóðabók Kristínar Svövu Tómasdóttur.
Kristín Svava er eflaust mörgum lesendum kunn
en áður hefur hún gefið út þrjár ljóðabækur:
Blótgælur (2007), Skrælingjasýninguna (2011) og
Stormviðvörun (2015) og tvær fræðibækur: Stund
klámsins: Klám á Íslandi á tímum kynlífsbyltingar-
innar (2018) og Konur sem kjósa - aldarsaga sem
hún skrifaði ásamt þremur öðrum fræðikonum og
kom út nú í haust. Kristín Svava hefur með skrif-
um sínum fest sig í sessi meðal okkar fremstu höf-
unda bæði sem skáld og fræðimaður.
Hetjusögur er ort upp úr bókaflokknum Ís-
lenskar ljósmæður I-III frá árunum 1962-1964.
Bókaflokkurinn er ómetanleg heimild um líf
og störf ljósmæðra á nítjándu öld og fyrri hluta
þeirrar tuttugustu og hefur að geyma bæði
endurminningar ljósmæðra sjálfra og æviþætti
ritaða af öðrum. Ljóðin í bók Kristínar Svövu
mynda eina samfellda frásögn frá æskudraumum
ungra stúlkna, raunum þeirra og hetjudáðum í
ljósmæðrastarfinu að ævikvöldinu. Eftir að hafa
hlustað á Kristínu Svövu lesa upp úr, þá óútkomn-
um, Hetjusögum síðasta sumar heillaðist ég um
leið af ljóðunum líkt og ég hafði heillast af ljós-
mæðrasögunum á sínum tíma. Kristínu tekst á al-
veg einstakan hátt að fanga sagnaheim bókanna
með ljóðlínum sem opna upp heilu heimana.
Kristín Svava var að sjálfsögðu lokkuð í viðtal í
Ljósmæðrablaðið og var fyrst spurð að því hvern-
ig það kom eiginlega til að hún skrifaði ljóðabók
um löngu liðnar ljósmæður?
„Ég kynntist þessu verki Íslenskar ljósmæður,
sem bókin byggir á, fyrir nokkrum árum þegar
ég var að vinna á Þjóðarbókhlöðunni og fannst
þær algjörlega magnaðar. Ég er svona „þjóðlegs
fróðleiks“-týpa og náttúrulega sagnfræðingur
þannig að ég er oft að grúska í gömlum bókum,
frásagnarþáttum og hrakningasögum, sérstak-
lega þegar skammdegið hellist yfir þá er ég kom-