Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 2021, Síða 62

Náttúrufræðingurinn - 2021, Síða 62
Náttúrufræðingurinn 62 inn samfelldu lagi af mítlum og mítla- eggjum. Í þessu sambandi er athygl- isvert að það er neikvætt samband á milli smits snípuluddu á rjúpum og smits kláðamítlanna M. borealis og M. islandicus,14 og snípuluddur virðast forðast kláðarjúpur. Við fundum húðmítlana P. pari og M. avus eingöngu á snípuluddum af rjúpum. Hvorug þessara tegunda er þekkt sníkjudýr á rjúpu10,29 og báðar eru nýjar í fánu Íslands. P. pari er vel þekkt sníkjudýr á fjölda fuglategunda víða um heim, meðal annars á spörfuglum, svo sem barrmeisu (Parus ater), flot- meisu (P. major), söngþresti (Turdus philomelos), mistilþresti (T. viscivorus) og maríuerlu.20,30 M. avus sækir á spör- fugla erlendis, svo sem gráspör (Passer domesticus), svartþröst (T. merula) og álmtittling (Emberizia cirlus) en einnig á vaðfugla, svo sem hrossagauk.20 Það á við um báðar þessar tegundir að líklega hafa snípuluddurnar náð í þær af öðrum tegundum fugla en rjúpu. ÁLYKTANIR Lúsflugur af ættkvíslinni Ornithomya eru sérhæfð sníkjudýr með áhuga- verðan lífsferil. Eini ílendi fulltrúi ætt- kvíslarinnar á Íslandi er snípuludda (O. chloropus). Snípuludda sníkir fyrst og fremst á ýmsum tegundum mófugla og er mjög algeng og útbreidd á Íslandi frá miðju sumri og fram á haust. Lúsflugur eru smitferjur fyrir ýmsar tegundir ytri sníkjudýra en í þessari rannsókn fund- ust eingöngu þrjár tegundir húðmítla sem nýttu sér snípuluddu til dreifingar, allt ósérhæfðar tegundir með tilliti til hýsla. SUMMARY The hippoboschid Ornithomya chloropus in Iceland: life cycle and phoresy Feather mites (Astigmata: Analgoidea) and chewing lice (Phthiraptera) are prevalent ectoparasites of birds. It is important to know both transmissions pathways and host specificity when studying host-parasite interactions. The life cycle of both feather mites and chewing lice is simple and transmission most often direct between conspecifics but louse flies (Hippoboscidae) can also function as vectors for ectoparasites. This role of the louse fly was the impetus for our study, and we wanted to answer what parasites use the louse fly Orni- thomya chloropus for transmission in Iceland and to describe the life cycle of the fly. We collected and examined 650 louse flies from 13 avian host species in Iceland 1999–2011. The hosts included six species of shorebirds (Golden Plover Pluvialis apricaria, Ringed Plover Cha- radrius hiaticula, Whimbrel Numenius phaeopus, Black-tailed Godwit Limosa limosa, Snipe Gallinago gallinago, and Redshank Tringa totanus), two species of passerines (Redwing Turdus iliacus and Pied Wagtail Motacilla alba), two falcon species (Gyrfalcon Falco rusti- colus and Merlin Falco columbarius), Rock Ptarmigan Lagopus muta, Grey- lag Goose Anser anser and Arctic Tern Sterna paradisaea. All fly specimens were identified to Ornithomya chloro- pus. The flies were collected between 16 June and 11 October, the active period is thus at least four months. Sex ratio was slightly female biased in June through August (55.6–69.0% females) but in Sep- tember and October females dominated in the samples (92.7 and 96.3% females respectively). Louse flies are larvipa- rous and female flies „give birth“ to a prepupae. Maturing larvae can be seen through the skin of the abdomen of the mother. We found no female flies car- rying maturing larvae in June or July, but 18.5–29.4% of female flies in August through September. There is most likely only one generation of O. chloropus per year in Iceland and the over-wintering stage is a pupa. We searched for pho- ronts on all the specimens and found three species of avian skin mites (Epi- dermoptidae): Myialges borealis (prev- alence 24.3%), Promyialges pari (4.3%) and Microlichus avus (0.3%). The mites were most prevalent in August and Sep- tember. M. borealis was a hyperparasite on O. chloropus with gravid females – usually surrounded by eggs – attached to the abdomen of the louse fly. Flies infested with M. borealis were collected from four species of hosts, Rock Ptarmi- gan, Gyrfalcon, Merlin, and Redwing. Mean intensity of M. borealis was 11.0 mites per infected fly (95% c.l. 9.7–12.5). Adult females of P. pari – usually sur- rounded by eggs and freshly hatched larvae – were found loosely attached to the underside of the wing of the louse fly and apparently not a hyperparasite. Mean intensity was 1.6 mites (95% c.l. 1.1–3.1). Two adult M. avus females were found on louse flies. Both were loosely attached to the flies; one was found on the abdomen among M. borealis and the other on the wing among P. pari. Both M. avus and P. pari are new species records for Iceland. However, their avian hosts are not known. All flies carrying these two mites were caught on Rock Ptarmi- gan but neither species are known Rock Ptarmigan parasites. We did not find any chewing lice phoronts.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.