Þjóðmál - 01.03.2018, Qupperneq 60

58 ÞJÓÐMÁL Vor 2018
Og það er fleira gagnrýnisvert við stigatöflu
nefndarinnar. Í þremur flokkum, almenn
starfshæfni, samning og ritun dóma og stjórn
þinghalda, fengu allir umsækjendur fullt
hús stiga, eða 10 í einkunn. Faglegt mat
nefndarinnar hefur því líklega verið að allir
33 umsækjendur væru allir jafn fullkomlega
hæfir í þessum þáttum, jafnvel þótt vitað sé
að hluti umsækjenda hefur aldrei stjórnað
þinghaldi né samið dóma.
Þrír flokkar, reynsla af dómstörfum, lögmanns-
reynsla og stjórnsýsla, fengu mesta vægið, eða
20%. Sá sem starfað hefur sem lögmaður allan
sinn starfsferil fær því núll í hinum tveimur
flokkunum og verður strax af 40% vægi í
heildarmatinu (sem var sem fyrr segir 105%!).
Það sama gildir ef einhver hefur starfað innan
stjórnsýslunnar eða verið dómari til lengri
tíma (margir dómarar koma úr akademíunni
og starfa því aldrei sem lögmenn).
Hversu fullkomin var niðurstaða
nefndarinnar?
Haukur Örn Birgisson hrl. fór meðal annars
yfir þessi atriði og fleiri á hádegisfundi
sem lagadeild Háskólans í Reykjavík (HR)
stóð fyrir 24. janúar sl. Hann benti réttilega
á að hægt væri að leika sér með tölurnar
út í hið óendanlega og komast að ólíkum
niðurstöðum. Þetta er réttmæt gagnrýni hjá
Hauki Erni því allt byggist þetta á huglægu
mati nefndarinnar og engu öðru. Það eru
engin vísindi á bak við Excel-töfluna frægu
og engar óhrekjanlegar kenningar.
Það er látið að því liggja að þeir einstaklingar
sem sitja í dómnefnd um skipan dómara séu
allt að því haldnir ómannlegum hæfileikum
og nefndin því svo fagleg að hún sé hafin yfir
gagnrýni. Þannig tala þeir sem hvað harðast
hafa sótt að dómsmálaráðherra, nú síðast
í umræðu um vantrauststillögu sem tekin
var fyrir (og felld) á Alþingi 6. mars sl. Nú vill
svo til að Gunnlaugur Claessen hefur sjálfur
viðurkennt, í skýrslutöku við héraðsdóm,
að niðurstaða nefndarinnar kunni að vera
annmörkum háð og mögulega ónákvæm!
Svo virðist sem þessi orð Gunnlaugs hafi
farið framhjá þingmönnum Pírata, Viðreisnar,
og Samfylkingarinnar því pólitísk barátta
þeirra byggir að miklu leyti á því að taflan
sé fullkomin og upprunaleg tillaga nefndar-
innar sé þannig eina rétta niðurstaðan í
málinu. Það má þó öllum vera ljóst að allt tal
um að niðurstaða nefndarinnar sé hin eina
rétta er marklaust enda eru alltaf til staðar
skekkjumörk. Það er því ekki til neinn stóri
sannleikur í þessu máli frekar en öðrum.
Haukur Örn komst ágætlega að orði þegar
hann sagði á fyrrnefndum fundi að það hlyti
að „teljast til ákveðinnar mikilmennsku […]
að telja sjálfan sig svo færan um að meta
annað fólk út frá ótal mismunandi þáttum
með þeim hætti að það sé útilokað að
viðkomandi hafi haft rangt fyrir sér.“
Það er látið að því liggja að þeir einstaklingar sem sitja í dómnefnd um skipan
dómara séu allt að því haldnir ómannlegum hæfileikum og nefndin því svo
fagleg að hún sé hafin yfir gagnrýni. Nú vill svo til að Gunnlaugur Claessen
hefur sjálfur viðurkennt [...] að niðurstaða nefndarinnar kunni að
vera annmörkum háð og mögulega ónákvæm!