Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.05.1957, Page 8

6
vega, og eru því allar tölulegar niðurstöður frá tilraunastarfinu á Eiðum
mjög í molum fyrst framan af.
Fyrstu árin voru skýrslur um starfsemina birtar í Búnaðarritinu, eða
fram um 1910 (sjá Búnaðarrit XXI, bls. 74; XXII, bls. 205; XXIII, bls.
327, og XXVI, bls. 69), og er ekki meira um hana að fá úr tilraunabók-
unum. Það litla, sem fundið verður af samstæðum, tölulegum niðurstöð-
um frá þessum tíma, er tekið upp í skýrslu þessa.
Verulegur þáttur í starfi tilraunastöðvarinnar á Eiðum fyrst framan
af eru athuganir varðandi ræktun margs konar nytjajurta, trjáa, runna og
jafnvel blómplantna, en sá ljóður er þó á þessum athugunum, að mjög
sjaldan er getið um, livaða afbrigði voru notuð, og verða því litlar álykt-
anir af þeim dregnar, og því varla ómaksins vert að rekja árangurinn.
I stórum dráttum má þó segja, að jarðepli misheppnuðust oftast, gáfu
litla eða enga uppskeru. Gulrófur spruttu oft nokkuð, en trénuðu stund-
um mikið. Káltegundir spruttu illa, nema grænkál. Blómkál gaf þó stund-
um nokkur höfuð, en hvítkál og rauðkál misheppnaðist jafnan. Gulrætur
spruttu sjaldan vel og var ýmsu um að kenna. Hreðkur, salat, spínat,
rauðrófur og næpur lánuðust oftast vel eða sæmilega, en hvaða afbrigði
voru notuð er ekki kunnugt.
Þegar kemur fram um 1914 virðist draga mjög úr starfsemi stöðvar-
innar, að minnsta kosti virðist þá hætt að skrá skýrslur um hana, en veð-
urathugunum er þó haldið þar áfram til ársloka 1918. Hafi einhverjar
tilraunir verið gerðar þar á tímabilinu 1914—1918, þá virðast skýrslur
um þær vera glataðar. Eiginlega má telja, að tilraunastarfið leggist niður
með árinu 1914 og sé ekki aftur hafið fyrr en 1926. Það ár eru þó fáar
tilraunir gerðar, og svo mun einnig hafa verið 1927, en skýrslur þess árs
vantar í tilraunabækurnar, en frá og með árinu 1928 og til 1942 er óslitið
tilraunastarf framkvæmt í stöðinni og furðu margar tilraunir gerðar, þegar
þess er gætt, að fjárráðin voru alltaf mjög þröng. Það er um þetta tímabil
og þessar tilraunir, sem rit þetta aðallega fjallar.
Allan þennan tíma, frá 1925—1942, er Erlendur Þorsteinsson, búfræð-
ingur frá Egilsstöðum, forstöðumaður stöðvarinnar. Erlendur var ágætur
starfsmaður og mjög samvizkusamur og njóta tilraunirnar þess, Þó er því
ekki að neita, að stundum verða nokkrar misfellur á þeim, en ekki verður
Erlendi nema að litlu leyti um þær kennt. Aðrir bjuggu verkefnin í hend-
ur honum og áttu að leggja til áburð og annað efni, er tilraunimar kröfð-
ust. Stundum voru áætlanir, er farið skyldi eftir, gallaðar, og oft vildi við
brenna, að það, sem nota átti, kom í ótíma eða alls ekki.
Margar tilraunir, sem gerðar voru á þessu tímabili, eru þó mjög at-
hyglisverðar, mega jafnvel teljast stórmerkar, og samræmið er venjulega
gott. Hygg ég, að árangur þeirra flestra sé enn að meira eða minna leyti
>