Bændablaðið - 16.12.2021, Blaðsíða 8

Bændablaðið | Fimmtudagur 16. desember 20218
FRÉTTIR
Samkvæmt tölum í mælaborði
landbúnaðarins er kindakjöt enn
í efsta sæti yfir kjötframleiðslu
landsmanna og stendur nánast
í stað á milli ára. Framleiðsla á
alifuglakjöti er þó alveg að ná
kindakjötsframleiðslunni og munar
þar einungis 222,2 tonnum.
Heildar kjötframleiðsla íslenskra
bænda nam 30.775.061 kg (nær
31 þúsund tonnum) á tólf mánaða
tímabili frá októberlokum 2020 til
októberloka 2021. Nær helmingurinn,
eða 14.664.669 kg, var framleiddur
á þriggja mánaða tímabili, eða frá
ágústbyrjun til októberloka.
Þegar framleiðslutölur eru skoðaðar
í samanburði við sölutölur frá
afurðastöðvum og neyslutölum á íbúa
allt frá árinu 1983, sést að um byltingu
í neysluháttum á kjöti hefur verið að
ræða á þessum tíma. Kindakjötið var
afgerandi vinsælasta kjötvaran allt til
ársins 2007 þegar alifuglakjötið náði
yfirhöndinni.
Nær 9.400 tonn af kindakjöti og um
9.200 tonn af alifuglakjöti
Nú er sauðfjárslátrun lokið og nam
framleiðslan á kindakjöti síðustu 12
mánuði, eða til októberloka, samtals
9.373.354 kg, sem er 0,6% samdráttur á
milli ára. Framleiðslan á alifuglakjötinu
hefur nánast staðið í stað á milli
ára eins og kindakjötsframleiðslan
og var 9.150.917 kg og er þar
framleiðsluaukning upp á 0,1%. Þetta
þýðir að alifuglakjötsframleiðslan er
örlítið að saxa á forskot kindakjötsins,
eða sem nemur 0,7% á milli ára.
Mjög ólíkir framleiðsluhættir
Í tölum mælaborðsins kemur
glögglega fram hversu ólíkir
framleiðsluhættir eru í þessum tveimur
kjötgreinum, þ.e. kindakjöts- og
alifuglakjötsframleiðslunni. Nær öll
framleiðslan á kindakjöti var á þriggja
mánaða tímabili, frá byrjun ágúst til
októberloka, eða 9.151.297 kg. Það
er nærri 98% af ársframleiðslunni.
Framleiðsla á alifuglakjöti dreifist
aftur á móti nokkuð jafnt yfir allt
árið. Þannig voru framleidd frá byrjun
ágúst til loka október 2.413.978 kg af
alifuglakjöti. Það er rúmlega 26% af
ársframleiðslunni.
Misræmi í slátrun og
framleiðslutölum yfir árið ræðst
auðvitað af mismunandi lífsklukku
þessara dýrategunda. Hins vegar hafa
oft verið uppi vangaveltur um hvort
hægt sé að lengja sláturtímabilið í
sauðfjárslátruninni. Þar spila margir
þættir inn í dæmið fyrir utan augljósa
lífeðlisfræðilega þætti, en þar má
t.d. nefna hagkvæmnissjónarmið hjá
afurðastöðvum. Hugsanlega kunna
örsláturhús með heimaslátrun eitthvað
að breyta þeirri mynd.
Um 3,4% samdráttur í
svínakjötsframleiðslunni
Þegar litið er á aðrar kjötgreinar, þá var
svínakjötið í þriðja sæti með 6.503.671
kg framleiðslu á 12 mánuðum til loka
október. Það var 3,4% samdráttur
á milli ára. Árið 2020 var metár í
svínakjötsframleiðslunni, sem nam þá
um 6.813 tonnum samkvæmt tölum
Hagstofu Íslands.
5% aukning í nautgripakjöti
Af nautgripakjöti voru framleidd
4.874.635 kg á 12 mánaða
tímabili. Þar varð vel merkjanleg
framleiðsluaukning, eða sem nemur
5%.
Mikill samdráttur í hrossakjöti
Alls voru framleidd 872.684 kg af
hrossakjöti. Þar hefur framleiðslan verið
að dragast saman og nam samdrátturinn
17,4% á milli ára. Megnið af
hrossakjötinu hefur að jafnaði verið
selt hér innanlands þó dæmi séu til um
annað. - Sjá bls. 10 /HKr.
Ár Kindakjöt Nautakjöt Hrossakjöt Svínakjöt Alifuglakjöt
1983 45,3 8,8 3,2 4,9 4,3
1984 40,7 9,4 3,7 6,3 4,4
1985 41,5 10,7 3,3 6,6 6,3
1986 32,8 10,8 3,0 7,8 7,6
1987 36,2 13,9 2,8 8,1 8,0
1988 33,2 13,2 2,3 9,8 5,7
1989 32,8 11,5 2,3 10,6 4,1
1990 33,8 11,2 2,6 9,9 5,5
1991 30,8 12,1 2,6 10,0 6,1
1992 30,5 12,8 2,7 10,1 6,3
1993 30,7 11,8 2,5 10,8 5,8
1994 27,2 12,2 2,1 12,1 5,2
1995 26,7 11,8 2,5 12,2 6,4
1996 25,8 12,2 2,3 14,0 6,6
1997 24,4 12,7 2,0 14,5 7,7
1998 25,7 12,8 1,9 14,2 9,6
1999 24,9 13,2 2,0 16,9 10,6
2000 25,7 12,9 2,4 17,0 11,5
2001 23,8 12,9 1,9 18,5 13,0
2002 22,4 12,8 1,6 20,1 15,0
2003 21,9 12,5 1,7 20,6 18,8
2004 24,7 12,4 2,0 18,7 17,9
2005 24,7 12,0 1,8 17,9 20,3
2006 23,2 10,5 2,4 18,9 21,4
2007 22,3 11,5 2,1 19,6 24,0
2008 23,6 12,5 2,1 21,9 25,1
2009 19,7 12,3 2,1 20,5 23,5
2010 19,7 12,7 1,7 19,4 23,9
2011 18,8 13,4 1,6 19,5 24,2
2012 20,7 13,4 1,9 18,3 26,0
2013 20,5 13,4 2,0 19,2 26,0
2014 20,1 13,8 1,7 19,1 26,8
2015 19,5 14,1 1,6 21,0 27,0
2016 20,3 13,2 1,5 18,4 26,8
2017 20,6 13,6 1,9 18,5 28,2
2018 20,4 13,7 1,7 19,3 27,6
2019 19,9 13,5 2,0 18,3 27,4
2020 16,8 12,5 1,9 18,7 24,9
2021 17,2 13,1 1,8 17,8 24,5
*Útreikingur um kjötneyslu á mann miðast við íbúafjölda á Íslandi hvert ár. Hagstofa hætti slíkum
útreikingi árið 2015 og tölur frá þeim tíma er útreikningur Bændablaðsins.
Birt með fyrirvara um áhrif af kjötneyslu ferðamanna.
Árleg kjötneysla á íbúa frá 1983-2021*
17,2
13,1
1,8
17,8
24,5
Árleg kjötneysla í kg að meðaltali á íbúa 2020-2021
Kindakjöt
Nautakjöt
Hrossakjöt
Svínakjöt
Alifuglakjöt
Svínakjötið í fyrsta sinn komið upp fyrir kindakjöt í neyslu.
Alifugalkjötið með sterka stöðu í efsta sæti og kindakjötið komið í þriðja sæti.
Bændablaðið / HKr.
22,3
11,5
2,1
19,6
24,0
Árleg kjötneysla í kg að meðaltali á íbúa 2007
Kindakjöt
Nautakjöt
Hrossakjöt
Svínakjöt
Alifuglakjöt
Bændablaðið / HKr.
Bændablaðið / HKr.
Alifuglakjötið í fyrsta sinn komið uppfyrir kindakjötið í neyslu á mann
og stutt í að svínakjötið nái sömu neyslutölum og kindakjötið.
45,3
8,8
3,2
4,9 4,3
Árleg kjötneysla í kg að meðaltali á íbúa 1983
Kindakjöt
Nautakjöt
Hrossakjöt
Svínakjöt
Alifuglakjöt
Kindakjöt langefst í kjötneyslu landsmanna og nautakjöt í öðru sæti.
Alifuglakjöt var aðeins með um 9,5% hlutfall af kindakjötsneyslunni á árinu 1983
Bændablaðið / HKr.
Formanns- og stjórnarkjör
Bændasamtakanna
Íslenskir bændur framleiða um 31 þúsund tonn af kjöti á ári:
Enn er kindakjötið í efsta sæti í kjötframleiðslu landsmanna
– Alifuglakjötið er samt söluhæst og saxar hægt og bítandi á framleiðsluforskotið og svínakjötið er í þriðja sæti
Röð Afurð 1 mán 3 mán 12 mán Δ % 1 mán Δ % 3 mán Δ % 12 mán
1 Kindakjöt 5.026.759 9.151,297 9.373.154 1,7% -1,3% -0,6%
2 Alifuglakjöt 744.438 2.413.978 9.150.917 -6,0% 1,8% 0,1%
3 Svínakjöt 521.629 1.652.122 6.503.671 -15,8% -4,7% -3,4%
4 Nautgripakjöt 408.576 1.235.000 4.874.635 4,0% 5,3% 5,0%
5 Hrossakjöt 91.999 212.272 872.684 -24,1% -25,0% -17,4%
Samtals 6.793.401 14.664.669 30.775.061 -1,1% -1,1% -0,7%
*12 mánaða framleiðsla miðast við frá lokum október 2020 til októberloka 2021
Kjötframleiðsla á Íslandi 2021* - Framleiðsla í kílógrömmum (kg.)
Samkvæmt 6. gr. samþykkta
Bændasamtaka Íslands, skal
skila inn framboðum til formanns
samtakanna eigi síðar en tveimur
mánuðum fyrir Búnaðarþing.
Allir félagsmenn sem hafa
greitt félagsgjald 2021 fyrir 31.
desember nk. geta boðið sig fram
til formanns. Frestur til að skila
inn framboði er til miðnættis 30.
janúar 2022 og skal framboðum
skilað inn á netfangið kjorstjorn@
bondi.is.
Í kjörstjórn til formannskjörs
2022 eru Guðrún Vaka Stein-
grímsdóttir, formaður, Guðrún
Birna Brynjarsdóttir og Erla Hjördís
Gunnarsdóttir.
Formaður er kosinn á tveggja ára
fresti með rafrænni kosningu meðal
allra félagsmanna. Samkvæmt sam-
þykktum samtakanna skal kosning
formanns eiga sér stað á 5 daga
tímabili sem skal lokið eigi síðar
en 6 vikum fyrir Búnaðarþing, það
er 15. febrúar 2022. Niðurstaða
formannskosningar skal liggja fyrir
a.m.k. mánuði fyrir Búnaðarþing.
Nái enginn frambjóðenda til for-
manns kosningu með 50% atkvæða
eða meira, er kosið aftur rafrænni
kosningu meðal allra félagsmanna
um þá tvo frambjóðendur sem flest
atkvæði hlutu.
Kosning stjórnar
Í stjórn BÍ sitja sjö félagsmenn.
Sex stjórnar-
menn eru kosnir
á Búnaðarþingi
til tveggja ára í
senn. Náist ekki
niðurstaða um
hverjir séu rétt
kjörnir stjórnarmenn í einni umferð
í kosningu, skal kosið aftur bund-
inni kosningu á milli þeirra sem
jafnir eru. Ef jafnt verður að nýju
skal hlutkesti varpað um hver eða
hverjir eru rétt kjörnir stjórnar-
menn. Að loknu kjöri aðalmanna
skal kjósa sjö menn í varastjórn til
eins árs í senn. Sá sem flest atkvæði
hlýtur er fyrsti varamaður og svo
koll af kolli. Stjórn skal kjósa sér
varaformann.
ALLAR GERÐIR
TJAKKA
SMÍÐUM OG GERUM VIÐ
VHE • Melabraut 27 Hafnarfjörður
Hraun 5 Reyðarfirði
Sími 843 8804 • Fax 575 9701
www.vhe.is • sala@vhe.is