Bændablaðið - 13.01.2022, Side 49

Bændablaðið | Fimmtudagur 13. janúar 2022 49
þó er víst að flestar þeirra, hvort
sem þær eru alveg ótamdar eða
frumtamdar, lendi í svokölluðu
lærðu hjálparleysi („Learned
helplessness“).
(Lært hjálparleysi tilheyrir
varnarviðbrögðum ósjálfráða
taugakerfisins við álagi og hættu
og er einnig kallað „play dead
response“. Hin tvö viðbrögðin eru
þekktari, en þau eru „flight or fight
response“ sem er þýtt sem árás eða
flótti, eða að hrökkva eða stökkva.)
Hryssurnar gefast upp. Þessari
hegðun má alls ekki taka sem
vísbendingu um að þær venjist
atganginum eða séu samþykkar
aðförunum. Sú staðhæfing að
hryssurnar aðlagist stressinu sem
fylgir blóðtökunni eftir nokkur
skipti er alröng og ber vott um
þekkingarleysi á hegðun og atferli
hrossa. Staðreyndin er sú að vilji
hryssnanna er brotinn á bak aftur
með valdi. Þær gefast upp og láta
hið óhjákvæmilega yfir sig ganga.
Þessar aðstæður brjóta gjörsamlega
í bága við dýraverndunarlög.
Reglur um blóðmerahald á
Íslandi segja til um að dýralæknir
skuli deyfa stungusvæði fyrir
blóðtöku. Dýralæknir veit
hins vegar að hryssurnar finna
samt fyrir vissum sársauka við
stunguna og eykur það enn á álag
og varnarviðbrögð. Einnig ber
að nefna að stungusvæðið virðist
hvorki vera rakað né sótthreinsað.
Þótt sýkingarhættan sé minni
á Íslandi en í heitari löndum/á
meginlandi Evrópu getur það varla
talist til vandaðra vinnubragða af
hálfu dýralæknis.
Að binda höfuð hests upp og
til hliðar auðveldar aðgang að
æðinni sem stungið er á. Undir
venjulegum kringumstæðum, við
meðferð hjá dýralækni, sveigir
aðstoðarmaður háls hestsins
lítillega, án valdbeitingar.
Við endurteknar stungur
í hálsbláæð hrossa (Jugular
vein) með nál sem er 5 mm í
þvermál getur komið til ertingar
í æðaveggnum og mar getur
myndast. Særindin geta aukist enn
við það að nálarnar eru endurnýttar
og verða því bitlausar. Þetta allt
getur leitt til sársaukafullrar
bólgumyndunar og í einstaka
tilfellum lokast æðin.
Þegar nálarnar eru endurnýttar,
virðist sótthreinsun ábótavant. Í
annars háþróuðu landi sem er í takt
við nútímann, hlýtur þetta að teljast
óskiljanlegt athæfi og andstætt
dýraverndarsjónarmiðum.
Á a.m.k. einhverjum blóðmera­
búum á Íslandi virðast innviðir og
aðstæður, svo sem girðingar og
frumstæður byggingamáti töku­
bása, með þeim hætti að það verður
að teljast ófullnægjandi með öllu
og er slysahætta umtalsverð. Því
hlýtur að vakna sú spurning hvers
vegna engar athugasemdir koma
frá þeim dýralæknum sem bera
ábyrgð á framkvæmd blóðtök­
unnar, þrátt fyrir að MAST geri
kröfu um að aðstæður við blóðtöku
séu þannig að slysahætta sé sem
minnst fyrir hryssur og folöld.
Niðurstaða þessara skrifa er sú
að meðferð á blóðmerum meðan á
blóðtöku stendur og þær aðferðir
sem beitt er á Íslandi séu með öllu
óskiljanlegar og ósamboðnar
siðmenntaðri þjóð. Magn blóðs
sem tekið er úr hryssunum og
tíminn sem líður á milli blóðtaka
eru víðs fjarri viðurkenndum
viðmiðum og algjörlega á skjön
við alþjóðlega vísindalega staðla.
Þótt fylgjendur blóðmera­
búskapar haldi því fram að
íslenskar hryssur lifi ofangreinda
meðferð af án teljandi skaða,
geta það ekki talist haldbær rök
með svo vafasömum rekstri.
Umhverfi og aðstæður á Íslandi
hafa mótað íslenska hestinn í yfir
þúsund ár og hann hefur þróað
með sér óvenjulegan styrk og
einstök þolgæði sem gera honum
kleift að standast áhlaup af ýmsu
tagi. Unnendur íslenskra hesta
elska þá og virða fyrir þennan
aðdáunarverða eiginleika og er
hann, meðal margra annarra kosta
hestakynsins, ein af ástæðum þess
að íslenski hesturinn nýtur þeirra
vinsælda sem raun ber vitni um
allan heim.
Hjá blóðmerum birtist þessi
harka og þol trúlega upp að vissu
marki, en það getur með engu móti
réttlætt misnotkunina á þeim til
vinnslu á PMSG og að gengið sé
mjög nærri þeim, jafnvel að ystu
mörkum þess sem þolanlegt er,
líkamlega og andlega.
Sú staðhæfing að lifandi vera
„lifi af“ aðra eins meðferð, getur
ekki staðist sem réttlæting á slíkum
gjörðum.
Undirrituð senda þetta bréf í
fullu trausti þess að Ísland reynist
í þessu máli sem öðrum, sem upp­
lýst nútíma þjóðfélag sem helgar
sig velferð dýra og einkennist af
sterkri siðferðiskennd.
Virðingarfyllst,
Barla Barandun,
Auas Sparsas í Sviss,
31.12.2021
Ewald Isenbügel,
Greifensee í Sviss,
31.12.2021 Skeifunni 3h ll Sími: 588 5080 ll dynjandi.is
VEL BÚIN
Í VETUR!
Dynjandi býður upp á vinnu-
og vetrarfatnað sem uppfyllir
ströngustu kröfur markaðarins.
Hafðu samband.
Við veitum þér faglega aðstoð.

Víkurhvarfi 8 | 203 Kópavogi | S. 544 4656 | mhg.is
VETRARBÚNAÐUR
Salt- og sanddreifarar.
Amerísk gæðatæki sem endast.
Kemur næst út 27. janúar