Andvari - 01.01.2012, Page 46
44
ÁRNI HEIMIR INGÓLFSSON
ANDVARI
Þjóðviljans spurði hvaða verki honum hefði þótt skemmtilegast að
stjórna með kórnum stóð ekki á svari: „Allt! Ég er svo hamingjusamur
maður að ég hef alltaf fengið að stjórna því sem mér finnst vænt um.“96
Nær öll viðfangsefni Fílharmóníu voru þarna flutt í fyrsta sinn
hérlendis, en þó hafði Tónlistarfélagskórinn áður flutt Messías og
sálumessu Mozarts undir stjórn Victors Urbancic. Róbert bryddaði
upp á þeirri nýbreytni að láta syngja Messías á íslensku en ekki ensku.
Þorsteinn Valdimarsson sá um að fella íslenska biblíutextann að nótum
Hándels og sýndist sitt hverjum um það hvernig til tókst. Slíkar þýð-
ingar voru algengari þá en nú. Tónlistarfélagskórinn hafði til dæmis
áður flutt Jóhannesarpassíu Bachs við íslenskan texta og meðan Harpa
og Útvarpskórinn störfuðu hafði Jakob Jóh. Smári gert söngþýðingar af
flestu því sem flutt var. Sömuleiðis hafði Bruno Walter það fyrir sið á
Ameríkuárum sínum að flytja passíur Bachs í enskri þýðingu.
Róbert sat ekki alltaf á friðarstóli og stundum gat gustað um starf
hans og vinnuaðferðir. Skömmu fyrir flutninginn á sálumessu Mozarts
var tilkynnt að Þuríður Pálsdóttir myndi ekki syngja sópraneinsöng
eins og áformað hafði verið, því að „eftir að æfingar hófust kom upp
ágreiningur milli hennar og söngstjórans um túlkun verksins og varð
hún því að víkja úr hlutverkinu“.97 Þuríður lýsir atvikinu í endurminn-
ingum sínum. A fyrstu æfingu vildi Róbert að hún syngi veikar en
hún sjálf taldi æskilegt. Hvorugt gaf sig og að endingu lagði Þuríður
nóturnar á flygilinn og sagði: „Fáðu þér aðra til að syngja þetta.“ Varð
þetta til þess að upp úr vináttu þeirra slitnaði og þau ræddust ekki við
svo að árum skipti.98
Fáir kórfélagar Fílharmóníu voru læsir á nótur svo að nokkru næmi
og kennslan krafðist þolinmæði af hálfu stjórnandans. Unnið var að
einu stóru verkefni allan veturinn og fram að jólum var eingöngu æft í
röddum, karlar og konur sitt kvöldið hvor í hverri viku. Á nýju ári var
öllum stefnt saman og þá gátu komið upp ýmsar flækjur sem þurfti að
leysa úr með lagni. En Róbert tókst að leiða söngvarana sína að settu
marki, skref fyrir skref. Hann hafði líka dygga aðstoðarmenn, unga
píanista sem hjálpuðu til með æfingarnar og urðu síðar mikilvirkir í
tónlistarlífinu á eigin forsendum: Stefán Edelstein, Halldór Haraldsson,
Atla Heimi Sveinsson. Róbert lagði allt undir og var óþreytandi við að
kynna sér sérhvert smáatriði í sögu verkanna sem hann flutti, hélt til
dæmis með Guðríði í pílagrímsferð til Ítalíu áður en ráðist var í að æfa
Requiem Verdis.